بخش ۶ - در نعت سیدالمرسلین و خاتم النبیین علیه من الصلوات الفضلها و من التحیات اکلمها
جامی از گفتگو ببند زبان
هیچ سودی ندیده چند زیان
پای کش در گلیم گوشه خویش
دست بگشا به کسب توشه خویش
شیوه گوشه گیری از سر گیر
گوشه دامن پیمبر گیر
روی دل در بقای سرمد باش
نقد جان زیر پای احمد باش
قایدالخلق بالهدی والعون
شاه لولاک ما خلقت الکون
نقد یثرب سلاله بطحا
امی لوح خوان ما اوحی
فیض ام الکتاب پروردش
لقب امی خدای ازان کردش
لوح تعلیم ناگرفته به بر
همه ز اسرار لوح داده خبر
قلم و لوح بودش اندر مشت
زان نفرسودش از قلم انگشت
آنکه شوق قمر کند چو قلم
به قلم گر نبرد دست چه غم
از گنه شست دفتر همه پاک
ورقی گر سیه نکرد چه باک
بر خط اوست انس و جان را سر
گر نخواند خطی ازان چه خطر
داشت از در دهانش درجی پر
واندر آن درج درج سی و دو در
بود عقد صحیح لیک در آن
کسری افکند سنگ بدگهران
بود نعلش سهیل رخشنده
سنگ را رنگ لعل بخشنده
چون سهیلش رفیق سنگ آمد
سنگ در دم عقیق رنگ آمد
سنگکی کم ز مهره تسبیح
در کفش سبحه خوان به لفظ فصیح
وان فصیحان دل سیه چون سنگ
در خموشی ز نعت او یکرنگ
معده سنگین نخواست چون ز طعام
بر شکم سنگ بسته داشت مدام
نه که او بود کان نقد وجود
کان بی سنگ چون تواند بود
شرح خلقش که خلق از آن عاجز
کی کما ینبغی توان هرگز
محمدت چون بلانهایه ز حق
یافت شد نام او ازان مشتق
می نماید به چشم عقل سلیم
حرف هایش عیان میان دو میم
چون رخ حور کز کناره آن
گشته پیدا دو گوشواره آن
یا دو حلقه ز عنبرین مویش
آشکار از دو جانب رویش
دال آن کز همه فرود نشست
دل بنازش گرفته بر سر دست
آمد «الحمد» اول قرآن
پس «الف لام میم » از پی آن
یعنی الحمد را بخوان اول
ساز الف لام از و به میم بدل
تا که حاصل شود بدین تبدیل
نام او در بدایت تنزیل
چون شد این نام آن خجسته اثر
می دهد ذلک الکتاب خبر
که مسمای اوست فی الواقع
مظهر کل و نسخه جامع
ثبت در وی به لون بی لونی
کلمات الهی و کونی
جان او موج خیز علم و یقین
سر لاریب فیه اینست این
بود هم بحر مکرمت هم کان
گوهرش کان خلقه القرآن
قم فانذر حدیث قامت او
قاستقم شرح استقامت او
صبح رویش ز والضحی اوضح
منشرح صدرش از الم نشرح
کحل ما زاغ سرمه بصرش
ما طغی وصف پاکی نظرش
پایه ارتقاش ثم دنا
ذروه اعتلاش او ادنی
جعبه تیر ما رمیت کفش
چشم تنگ سیه دلان هدفش
رانده بالا ز همت والا
رخش اسری بعبده لیلا
وصف خلق کسی که قرآن است
خلق را نعت او چه امکان است
لاجرم معترف به عجز و قصور
می فرستم تحیتی از دور
لست اهدی سوی الصلاة الیه
یا مفیض الوجود صل علیه
و علی اله و اصحابه
وارثی علمه و آدابه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به ستایش شخصیت پیامبر اسلام (محمد) و عظمت او میپردازد. نویسنده به نقد و بررسی فضایل پیامبر، ویژگیهای اخلاقی و جایگاهش در میان مردم و در تاریخ اشاره میکند. او به مقامات معنوی پیامبر و پیوند او با قرآن و وحی الهی اشاره کرده و به اهمیت مطالعه و فهم صفات او میپردازد. در نهایت، متن با دعایی به سوی پیامبر پایان مییابد و خواستار رحمت و برکت برای او و پیروانش میشود. به طور کلی، این متن، شعری حاوی تعظیم و تمجید از وجود پیامبر و رسالت اوست.
هوش مصنوعی: در اینجا به این نکته اشاره میشود که وقتی انسان از گفتگو و گفتوگو کردن خودداری کند، هیچ نفعی عایدش نمیشود و در عوض، ممکن است به سبب همین سکوت و عدم ارتباط، آسیبهایی هم ببیند. به عبارت دیگر، اگر به جای حرف زدن و ارتباط با دیگران، سکوت اختیار کنیم، نه تنها به سودی نخواهیم رسید بلکه ممکن است به زیانهایی نیز دچار شویم.
هوش مصنوعی: در کار و زندگی، تلاش کن و زحمتی که داری را دنبال کن. برای خودت و آیندهات به جمعآوری استفادهها و موفقیتها بپرداز.
هوش مصنوعی: برای رسیدن به آرامش و دوری از شلوغیها، از سادگی و روشهای معنوی بهره ببر و به محبت و آموزههای پیامبر(ص) تمسک جوی.
هوش مصنوعی: در دل خود به جاودانگی و ماندگاری اهمیت بده و جان خود را فدای محبت و ارادت به احمد قرار بده.
هوش مصنوعی: با هدایت و یاری تو، موجودات به راه راست هدایت میشوند. اگر تو نبودهای، آفرینش نیز وجود نداشت.
هوش مصنوعی: نقد یثرب به معنی ارزش و ثروت شهر یثرب است که به نسل و خاندان بطحا (خاندان پیامبر اسلام) نسبت داده میشود. واژه «لوح خوان» به کسی اشاره دارد که الهاماتی را از سوی خداوند دریافت میکند. در اینجا به ارتباط معنوی و الهی بین یثرب و خاندان پیامبر اشاره شده است.
هوش مصنوعی: خداوند به این کتاب بزرگ، که بهترین کتابهاست، نعمت عطا کرد و به پیامبرش که از نظر تحصیلات در سطح عادی بود، لقب "امی" داد.
هوش مصنوعی: کسی که دانش و آگاهی ندارد، نمیتواند به رازهای مهمی که در اسناد و یادداشتها وجود دارد دسترسی پیدا کند.
هوش مصنوعی: قلم و لوح در دست او بود و هیچ چیزی نمیتوانست آن را از بین ببرد یا تحت تاثیر قرار دهد.
هوش مصنوعی: کسی که میل و رغبت به ماه دارد، اگر نتواند با دست چیزی را بنویسد، نباید ناراحت شود.
هوش مصنوعی: اگر همه گناهان خود را پاک کنی، اشکالی ندارد اگر یک ورق سیاه هم داشته باشی.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان شده که در خط او (یعنی نوشته یا کلام او) روح و احساسات انسان وجود دارد و او با عمق و زیبایی کلامش، افراد را به خود جذب میکند. هر خطی که از او نوشته شود، نمیتواند خطر و آسیبی وارد کند. به بیان دیگر، کلام و نوشتههای او آنقدر ارزشمند و پر معناست که انسانها با جان و دل به آن گوش میدهند و از آن بهرهمند میشوند.
هوش مصنوعی: او از دهنش نگینی زیبا و درخشانی داشت که بر آن نگین سی و دو دانه درخشان حک شده بود.
هوش مصنوعی: عقد و قرارداد درست و صحیحی وجود داشت، اما در آن، نقصی به وجود آمد که باعث ایجاد مشکلاتی از سوی افراد بدجنس شد.
هوش مصنوعی: نعل او مانند ستاره سهیل، درخشنده و زیباست و سنگ را به رنگ لعل تغییر میدهد.
هوش مصنوعی: وقتی ستارهای درخشان به نام سهیل به دوستی با سنگ میپیوندد، رنگ سنگ مانند عقیق زیبا و دلنواز میشود.
هوش مصنوعی: سنگی کم از دانههای تسبیح در دستان کسی که با زبان فصیح ذکر میگوید، نیست.
هوش مصنوعی: دلهای سیاه مانند سنگ در سکوتشان، وقتی به وصف او میرسند، یکدست و یکنواخت میشوند.
هوش مصنوعی: معده سنگین نمیخواست زیرا همیشه بر اثر خوردن غذا سنگینی را احساس میکرد.
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که وجود واقعی و ارزشمند چیزی است که بدون نقص و عیب است. اگر چیزی عیب داشته باشد، نمیتواند به عنوان اصل و حقیقت شناخته شود. بنابراین، وجود خالص و بدون نقص، همانند سنگی قیمتی است که هیچگونه شکستگی و ضعفی ندارد.
هوش مصنوعی: شرح ویژگیهای او را که هیچکس نمیتواند به درستی بیان کند، زیرا هرگز نمیتوان به اندازهای که شایسته اوست، از او سخن گفت.
هوش مصنوعی: محمد، چون بلندیهای روحانی است که از حقیقت سرچشمه میگیرد و نامش از آن نور نشأت گرفته است.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که درک درست و واضحی از سخنان او فقط با تفکر عمیق و دوراندیشی ممکن است. سخنانش در میان دو حرف میم، که میتواند به معانی مختلف اشاره داشته باشد، به روشنی قابل مشاهده هستند.
هوش مصنوعی: چهره زیبا و دلنشین آن دختر همچون رخ حوری نمایان شده و برآمدگیهای گوشوارهاش به خوبی دیده میشود.
هوش مصنوعی: یا دو دسته از موی خوشبو و عطرآگین او از دو سمت چهرهاش نمایان است.
هوش مصنوعی: دل به عشق کسی دل خوش کرده که از بین همه، برگزیدهترین و نازپروردهترین است و اکنون آن دل بر روی دستها قرار گرفته و به نمایش گذاشته شده است.
هوش مصنوعی: «الحمد» اولین کلمهای است که در قرآن آمده و بعد از آن «الف لام میم» قرار دارد.
هوش مصنوعی: در آغاز، نام خدا را با زبان جاری کن و به تدریج از حروف "الف" و "لام" آغاز کرده و به "میم" تبدیل شو.
هوش مصنوعی: تا زمانی که به این طریق نتیجهای به دست آید و نام او در آغاز فروفرستادن روشن شود.
هوش مصنوعی: وقتی که این نام به این تأثیر خوشایند رسید، این کتاب خبر میدهد.
هوش مصنوعی: او در حقیقت مظهر کامل همه چیز است و نمونهای جامع از آنها به شمار میآید.
هوش مصنوعی: در او، کلمات الهی و جهانی به شکل نادیدنی و نامشخصی نقش بسته است.
هوش مصنوعی: روح او همچون موجی از علم و یقین است و در این موضوع هیچ شکی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: در این بیت به عظمتی از دریای کرامت اشاره شده است که مانند گوهرهایش، ویژگیهای برتری دارد و این ویژگیها با خلق قرآن مرتبط است. به طور کلی، پیام این بیت بیانگر بزرگی و ارزشی است که در کرامت و مروت نهفته است.
هوش مصنوعی: برو و از داستان قامت او بگو، زیرا تفسیر استقامت او در این ماجرا نهفته است.
هوش مصنوعی: صبح از چهرهاش روشنتر است و دلش از شادی گستردهتر و آرامتر.
هوش مصنوعی: چشمهای ما با سرمهی سیاه زاغ تزیین شده، اما پاکی نگاه او باعث طغیان وصف آن میشود.
هوش مصنوعی: پایهگذاری پیشرفتت، سپس به اوج بلندیات نزدیک شو یا اینکه به پایینتر از آن برو.
هوش مصنوعی: در اینجا به نوعی بیان میشود که تیرهای ما مانند جعبهای از تیر و کمان، به درون دلهای تنگ و سیاه افرادی که از نظر روحی و احساسی محدود هستند، نشانه میروند. به نوعی میتوان گفت که این تیرها به سمت افرادی پرتاب میشوند که در دید و احساس خود دچار تنگنا و محدودیت هستند.
هوش مصنوعی: به خاطر تلاش و ارادهی بزرگ، اسب زیبایی از عشق لیلا به اوج رسیده است.
هوش مصنوعی: وصف کردن صفات کسی که خود قرآن است، کار آسانی نیست.
هوش مصنوعی: بنابراین به ناچار اعتراف میکنم که توانایی و کاراییام محدود است و از دور سلامی به شما میفرستم.
هوش مصنوعی: من به سوی نماز به تو میگرایم، ای منبع وجود، بر او درود فرست.
هوش مصنوعی: امام علی (ع) و یارانش، دانش و ویژگیهای او را به ارث بردهاند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.