حمیدرضا 🌐
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۱۴ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۱۶ در پاسخ به طاهری دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۰۹:
احتمالاً نسخه مورد استناد جنابعالی تغییراتی نسبت به نسخه اصیل فروغی داشته (از این چاپهای «به همت فلانی بر اساس تصحیح فروغی» باید باشد)، چرا که تصویر چاپ فروغی زیر غزل (با برچسب «منبع کاغذی گنجور») قابل مشاهده است و در هیچ یک از مواردی که اشاره کردید اختلافی با متن گنجور ندارد.
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۸ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۳۵ در پاسخ به شهزاد امیری دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۴:
با سپاس، خواهشمند است عنوان بفرمایید این موارد مستند به متن خاصی است یا بر اساس نحوهٔ خوانش «رباب» در منطقهٔ خاصی صحبت میفرمایید. من در فرهنگهای لغت به تعدد و تکرار «رباب» را در معنای «ساز موسیقی» به فتح «را» حرکتگذاریشده دیدهام. نمونه:
همچنان که استاد فرحاندوز نیز در خوانش این شعر (در دسترس زیر متن شعر) همین نحوهٔ خوانش را انتخاب کردهاند.
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۶ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۲۱:۱۲ در پاسخ به علی ... دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۲:
تصویر منبع کاغذی گنجور (تصحیح قزوینی-غنی) زیر شعر مشخص است و روال گنجور حفظ مطابقت متن با همین مرجع است.
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، پنجشنبه ۶ بهمن ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۳۳ در پاسخ به قطره بقایی دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۰۲:
مَتَن فعل امر (نهی) از ریشهٔ تنیدن است و با «میبافند» در مصرع دوم تناسب دارد، از لحاظ وزنی هم هموزن پیشنهادتان است.
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، شنبه ۲۴ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۵۵ در پاسخ به قطره بقایی دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۸۴:
خوب! تقطیع میبایست بر اساس نحوهٔ قرائت درست کلمات انجام شود. تأمل هیچگاه تامل خوانده نمیشده و نمیشود. حالا از این گذشته، دلیل اصرارتان روی این «به» چیست؟ بر اساس کدام مستند میخواهید آن را به ابتدای این مصرع اضافه کنید؟ از لحاظ معنایی چه نیازی به آن وجود دارد؟ در حال حاضر چه مشکلی دارد که فکر میکنید باید به ابتدای آن «به» افزوده شود؟ آهنگ شعر مشکلی ندارد و نمیبایست مشکلتان وزن شعر باشد.
حمیدرضا در ۱ سال و ۲ ماه قبل، جمعه ۲۳ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۰۵ در پاسخ به مازیار کاوه دربارهٔ سعدی » گلستان » باب هشتم در آداب صحبت » حکمت شمارهٔ ۱۰۲:
شما که همهٔ نسخهها را دیدید، اولی را که زیرش نوشته «منبع کاغذی گنجور» ندیدید؟
البته حتی غیر از آن هم به طور مشخص همهٔ نسخههای خطی را ندیدهاید. مجدداً بررسی بفرمایید، مثلاً هفتمی مورخ ۱۱۳۵ هجری قمری که نوشته «را هست».
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱۵ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۳:۲۴ در پاسخ به احسان حمیدی دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۲:
با سپاس، تنها مصرع اول و سوم را میتوان با دو رکن مفاعیلتن (مفاعیل فع) خواند و تقطیع کرد. باقی مصاریع چنین وضعیتی ندارند و اختیارات شاعری نیز روی این ارکان اجازهٔ توجیه عدم تطابق سایر مصاریع را نمیدهد . احتمالاً فرزاد تنها یک مصرع از این شعر را در نظر داشته و تقطیع کرده.
شعر دو وزنی نیست.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، سهشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۳۹ در پاسخ به خاکستر دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۰:
موردی که فرمودید صحت ندارد. «گرفتم» در معنای «فرض کردم» گذشتهٔ همان «گیرم» به معنای «فرض میکنم» است و در موارد دیگر در همین معنی به وفور استفاده شده است. مثال از خود سعدی:
سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴
«گرفتم آتش پنهان خبر نمی داری
نگاه می نکنی آب چشم پیدا را»
در این بیت پیشنهاد شما با ساختار جمله تناقض و تضاد دارد و از لحاظ زبانی غیرطبیعی است.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۱۱ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۲۷ در پاسخ به قطره بقایی دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۸۴:
«به»ی که ابتدای مصرع اضافه کردهاید یک هجای زاید روی کل وزن اضافه میکند (وزن شعر ترکیب ارکان به قول خود شما «مفاعلاتن» است، بهای که اضافه کردید رکن اول را میکند «متفاعلاتن»). شعر را اگر سعی کنید آهنگین بخوانید متوجهش میشوید.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۹ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۷:۴۷ دربارهٔ کمال خجندی » معمیات » شمارهٔ ۵ - مهدی:
دوستی که عنوان را ویرایش کردهاند نوشتهاند:
با پیوستن دی به مه به مهدی میرسیم.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، جمعه ۹ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۷:۴۶ دربارهٔ کمال خجندی » معمیات » شمارهٔ ۷ - عسل:
دوستی که عنوان را ویرایش کردهاند نوشتهاند:
با حذف میانه عقل به عل میرسیم سپس حرف نخست سنبل را جایگزین کرده به عسل میرسیم.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۸ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۲:۱۱ در پاسخ به شایان دربارهٔ غروی اصفهانی » دیوان کمپانی » غزلیات » شمارهٔ ۹۱:
با سپاس از یاری جنابعالی، درست به نظر میرسد.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۳ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۵۹ دربارهٔ غروی اصفهانی » دیوان کمپانی » غزلیات » شمارهٔ ۹۱:
دوستان آگاه در مورد وزن عروضی این شعر لطفاً کمک کنند.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۱ دی ۱۴۰۱، ساعت ۱۶:۵۶ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۳۰:
در زمینهٔ «میجست» و «درفشان» استاد فرح نیازکار در صفحات ۴۶۰ و ۴۶۱ شرح غزلیات سعدی، نشر هرمس، چاپ اول به سال ۱۳۹۰ مطلب مفصلی نوشتهاند که این بخشی از آن مطلب مفصل است:
۵. دیده جَستن: اشاره به باور عامیانه که «پریدن چشم» نشانهٔ رسیدن خبری است. اگر چشم راست بپرد، خبر خوشی میرسد و اگر چشم چپ بپرد، خبر بدی میرسد || روی در معنی فلز و سیماب: ایهام تناسب || دِرفشان بودن چشم: کنایه از لرزیدن چشم || سیماب: جیوه، استعارهٔ مصرّحه از اشک || دکتر جعفر مؤید شیرازی با توجه به ضبط یغمایی: (دیدهام میجَست گفتندم نبینی روی دوست / عاقبت معلوم کردم کاندر او سیماب داشت) در همین مقاله آورده: «... املای «درفشان» در ضبط فروغی درست است و واژهای است با ضبط و معنای مستقل که ربطی با «درُ افشان» به معنای «مرواریدریز» ندارد. دکتر خطیب رهبر املای فروغی را بدون حرکات حفظ کرده و در شرح خود آوردهاند: «دیدهام مروارید اشک میافشاند». بنابراین هم املا (یا خواندن) کلمه، هم شرح آن و وزن بیت در کتاب ایشان نادرست است. «دِرفشان» با کسر حرف اوّل، در ضبط فروغی، صفت فاعلی است از مصدر «درفشیدن». در لغتنامه میخوانیم: درفشیدن: لرزیدن ... نلفظ عامیانه این کلمه «دروشیدن» هماکنون به معنی «سخت لرزیدن» در شیراز معمول است که بیتردید معنای دقیق کلمه و منظور سعدی همین است. ... صرف نظر از اختلاف ضبطها، آنچه در این بیت اهمیت خاص دارد و میتواند گرهگشایی کند، جز این نیست که بدنیم «جَستن ِ دیده» (با فتح جیم) همان پریدن غیرارادی پلک چشم است. ...
اکنون میدانیم که:
۱. «دیدهام میجُست» با ضم اوّل، درست نیست و صحیح با فتح جیم است.
۲. «نبینی» درست نیست و صحیح آن بیتردید «ببینی» است.
۳. هر گاه در درستی «ببینی» تردید شود، مصراع دوم، در هر دو ضبط آن، با مصراع اوّل و در زمینهٔ مضمون بیت راست نمیآید....
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۴۶ دربارهٔ قطران تبریزی » دیوان اشعار » مقطعات » شمارهٔ ۱۲۴:
دوستان آگاه در مورد وزن عروضی این شعر لطفاً کمک کنند.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۸:۵۸ دربارهٔ مسعود سعد سلمان » دیوان اشعار » غزلیات » شمارهٔ ۷:
دوستان آگاه در مورد وزن عروضی این شعر لطفاً کمک کنند.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، یکشنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۴۲ در پاسخ به Mir Boran دربارهٔ فروغی بسطامی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۴۵۷:
سر شانه را شکستم به بهانهٔ تطاول
که به حلقه حلقه زلفت نکند درازدستی
تطاول یعنی درازدستی و تجاوز از حد خود (کلمهای عربی است و از «طول» به معنای «درازی» میآید و با کلمهٔ «درازدستی» در مصرع دوم همین بیت تناسب دارد).
میگوید چون شانه (وسیلهٔ مرتب کردن مو) به موی تو درازدستی کرده بود آن را شکستم! (به بهانهٔ تطاول یعنی درازدستی شانه را به موی تو بهانه کردم تا آن را بشکنم).
تعبیری شاعرانه است از تعصب و غیرت عاشق نسبت به معشوق که حتی تماس شیء بیجانی مثل شانه را با موی معشوق تحمل نمیکند.
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۱۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۷ - ای آن که غمگنی:
به نقل از گزیدهٔ اشعار رودکی به انتخاب و شرح دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری:
«ابیات ۷ و ۸ یادآور ابیات زیر است که به حضرت علی (ع) منسوب است:
ألا ایّها الموت الّذی لست تارکی
ارحنی فقد افنیت کلّ خلیل
اراک بصیراً بالّذین احبّهم
کأنّک تنحو نحوهم بدلیل
مقالهٔ هادی حریری، مجلهٔ دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه تهران، ج ۶، ش ۳ و ۴، ص ۵۴»
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، شنبه ۲۶ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۱۹:۰۶ در پاسخ به مرتضی توکلی دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۷ - ای آن که غمگنی:
به نقل از گزیدهٔ اشعار رودکی به انتخاب و شرح دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری:
«این قصیده به حدس استاد فروزانفر در تعزیت امیر شهید احمد بن اسماعیل (حکمرانی ۲۹۵ تا ۳۰۱ قمری) است در مرگ پدرش امیر عادل اسماعیل سامانی (حکمرانی ۲۷۵ تا ۲۹۵ قمری)»
حمیدرضا در ۱ سال و ۳ ماه قبل، پنجشنبه ۲۴ آذر ۱۴۰۱، ساعت ۰۹:۳۴ در پاسخ به قطره بقایی دربارهٔ بیدل دهلوی » غزلیات » غزل شمارهٔ ۸۸۴:
با سلام،
وزن درج شده معادل وزن پیشنهادی شماست و این دو فرقی ندارند.
پیشنهادتان برای مصرع اول مشکل وزنی دارد.