گنجور

 
ابن یمین

از من که می‌برد سوی دستور خافقین

رمزی در آن شکایت ایام منطوی

والا علاء دولت و ملت محمد آنک

لطفش شکست رونق اعجاز عیسوی

خورشید چون به سایهٔ رای وی اندر است

دارند اخترانش مسلم به خسروی

کلک ضعیف اوست که محکم میان ببست

تا رسم ملک و قاعدهٔ دین کند قوی

هستند گاه بخشش و کوشش غلام او

حاتم به زرفشانی و رستم به پهلوی

پیکان او ز جوشن پولاد بگذرد

چون سوزن فسان زده از لا‌به‌لا جوی

گوید بدو که ابن یمین را شکایتی است

در بندگیت عرضه کنم بو که بشنوی

آخر روا بود چو منی را که گاه نطق

روح الامین سزد بر سیلی و پیروی

نظمی چو آب ز آتش طبعم روان شده

خواهی قصیده خواه غزل خواه مثنوی

در کام من دمی به صفت سحر سامری

در دست من خطی به خوشی نقش مانوی

در زیر طاق گنبد فیروزه هر که دید

لب برگشاد و گفت چرا بسته چون خوی

اکنون که شد شکفته ز فیض سحاب لطف

صد گونه گل به گلشن اقبالت از نوی

از دور چرخ هست پریشان دلم چنانک

افتاد یک دو جای مرا نا روا روی

خوشگوی بلبلی چو من آخر دریغ نیست

در گوشهٔ قفص شده ناکام منزوی

کیوان مهابتی چو تو برجیس منظری

بهرام صولتی تو و خورشید پرتوی

یک ره نظر به ابن یمین کن که گفته‌اند

از هیچ تخم نیک بر بدبند روی

بادا بقای عمر تو تا جاه اخروی

حاصل کنی به واسطهٔ مال دنیوی

 
 
 
رودکی

بی قیمت است شکر از آن دو لبان اوی

کاسد شد از دو زلفش بازار شاهبوی

این ایغده سری به چه کار آید ای فتی

در باب دانش این سخن بیهده مگوی

تا صبر را نباشد شیرینی شکر

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از رودکی
فرخی سیستانی

ای قصد تو به دیدن ایوان کسروی

اندیشه کرده ای که بدیدار آن روی

ایوان خواجه با توبه شهر اندورن بود

دیوانگی بود که تو جای دگر شوی

آن کس که هر دو دید، مر ایوان خواجه را

[...]

منوچهری

بنمود چون ز برج بره آفتاب روی

گلها شکفت بر تن گلبن به جای موی

چون دید دوش گل را اندر کنار جوی

آمد به بانگ فاخته و گشت جفتجوی

قطران تبریزی

آن ماه سرو بالا آن سرو ماه روی

از روی او دلم نشکیبد به هیچ روی

چشمم ز مهر ماهش گشته بسان ابر

جسمم ز عشق سروش گشته بسان موی

اشک و رخم ز عشقش چون برگ در خزان

[...]

وطواط

ای بازوی شریعت از اقبال تو قوی

تابنده از جمال تو آثار خسروی

هر گه که در مهم معالی ندا دهی

جز پاسخ متابعت از چرخ نشنوی

فتنه غنوده گشت در ایام تو، که تو

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از وطواط
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه