چون سعادت رهنمائی کرد و دولت یاوری
بستم احرام طواف کعبه نیک اختری
حضرت سلطان عالم سایه یزدان که هست
ذره ئی از نور رأیش آفتاب خاوری
تاج شاهان جهان کز بد و فطرت داده اند
بر مقیمان زمین چون آسمانش سروری
آن علی نام حسن سیرت که سرداری بر او
ختم شد چون بر محمد معجز پیغمبری
آن سلیمان قدر کو را جن و انس عالم اند
سخره فرمان ولی بیمنت انگشتری
سروری هست از عرض کو را بحکم لایزال
می نیارد کرد غیر ذات پاکش جوهری
از منازل مه نیارستی که سر بیرون برد
گر نکردی آفتاب رأیش او را رهبری
می نیارد شد ز چشم آدمی پنهان چو روز
گر به پیش نور رأیش بگذرد در شب پری
کار ملک و دین بسعی کلکش آید با قرار
گر چه باشد سعی کلک بیقرارش سرسری
کلک او یارد که سازد در شهوار از شبه
گر سیه سرآید آنچ اندر تصور آوری
تیغ او را با عدوی دین همان باشد که بود
ذوالفقار مرتضی را با جهود خیبری
دوستانش را ز فیض دست رادش تا ابد
داغ بی سیمی نخواهد بود و درد بی زری
دشمنش را هم نیاید سیم و زر کم ز آنکه هست
چشم در سیم پالائی و رخ در زرگری
آید از بهرام و ناهیدش بروز رزم و بزم
از یکی خنجر گذاری وز دگر خنیاگری
هست خورشید از برای توتیای چشم خویش
ذره ئی از خاک پایش را بصد جان مشتری
در جهان از یمن عدلش هم نشیمن گشته اند
باشه و شهباز با گنجشک و با کبک دری
از ثنا گویان اویند آسمان و آفتاب
ز آنسبب خود را نمایند ازرقی و انوری
خسروا دانم که داند رأی ملک آرای تو
آنچه بود از تربیت محمود را با عنصری
چون تفکر میکنم آن تربیت را موجبی
می نبینم هیچ دیگر غیر شعر و شاعری
عنصری زین پیشتر جز شاعری کاری نکرد
میکند ابن یمین در مدحت اکنون ساحری
گر بخاک سامری زین سحر بوئی بگذرد
ناله های لامساس آید ز خاک سامری
هست شعر عذب من در وصف اخلاقت چنانک
میکند طوطی جانرا از حلاوت شکری
چون تو افزونی بحمدالله ز صد محمود و من
کم نیم از عنصری در باب مدحت گستری
پس چنان زیبد ز لطف شاملت کین بنده نیز
یابد از ابنای جنس خود بر تبت برتری
میتوانی دادن از رنج دلم دائم خلاص
یکره از عین عنایت گر بحالم بنگری
در بهار حسن خوبان تا کند نقاش صنع
از خط نیلوفری تزیین گلبرگ طری
باد بزم چون بهارت با فروغ گلرخان
همچو از گلهای انجم گلشن نیلوفری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر از سعادت و دولت صحبت میکند که او را به طواف کعبه رهنمون کرده است. او از عظمت و مقام والای حضرت علی و فرزندانش سخن میگوید و به ویژگیهای برجستهی آنان اشاره میکند. شاعر به قدرت و نفوذ آنان در عالم تأکید میکند و میگوید که دشمنان آنان هرگز به اندازهی دوستانشان از فیض و نعمت بهرهمند نخواهند شد. در ادامه، شاعر بر این نکته تأکید میکند که شعر او در وصف اخلاق و ویژگیهای آن بزرگواران به زیبایی و حلاوت مشابه طوطی نغمهسراست. او خود را در مقایسه با شاعران پیشین و معاصرش در مدح آن شخصیتها برابر با آنان نمیداند و بر لطف و توجه آنها تأکید میکند که میتواند از رنجهایش بکاهد. در انتها، شاعر به زیبایی بهار و گلها رمز و نماد زندگی و زیبایی را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: زمانی که خوشبختی مرا هدایت کرد و برخورداری به من کمک کرد، تصمیم گرفتم که با نیت خوب، طواف کعبه را آغاز کنم.
هوش مصنوعی: حضرت سلطانی که در این جهان همچون سایهای از پروردگار است، ذرهای از نور وجودش مانند خورشید خاور، تابش و روشنی میبخشد.
هوش مصنوعی: تاجی که به شاهان دنیا داده شده، نشانی از خوبی و نیکی ندارد و به نظر میرسد کسانی که بر زمین زندگی میکنند، همچون آسمان که برتری دارد، از آن بهرهمند شدهاند.
هوش مصنوعی: این عبارت به ویژگیهای بارز علی و حسن اشاره دارد. علی با سیرت نیکو و مقام بلندش، به عنوان سرداری ختم شده است که مانند پیامبری معجزهاش بر محمد مهم و با ارزیابی است. به بیان دیگر، نشاندهندهی عظمت و مقام علی و حسن در تاریخ اسلام و نوعی جزئیات از شخصیت و مقام آنهاست.
هوش مصنوعی: سلیمانِ قدرتمند که جن و انسان در برابر او تسلیم هستند، تنها با یک انگشتر و بدون زحمت و عذاب، بر تمام عالم حکومت میکند.
هوش مصنوعی: در این شعر بیان میشود که تنها خداوند است که سروری و بزرگی دارد و هیچچیز دیگری به جز ذات پاک او نمیتواند به این مقام برسد. این مقام و اثرات آن همیشه و ازلی است و هیچچیز نمیتواند به آن دست یابد.
هوش مصنوعی: هرگز نمیتوانی در دل خورشید جا پیدا کنی، اگر میخواهی از آن منازل دلانگیز بهره ببری، زیرا اگر خورشید شان و مقام آن را نداشته باشد، قادر به راهنماییات نخواهد بود.
هوش مصنوعی: هیچ چیزی نمیتواند از چشم انسان پنهان بماند، مانند روز که نمیتواند در برابر نور عقل و روشنایی فکر پنهان شود، حتی اگر در شب تاریکی وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: کار پادشاهی و دیانت به کوشش و تلاش نیاز دارد؛ اگرچه تلاش و کوشش او ممکن است بیمحابا و بدون اندیشه باشد، اما نتیجهاش میتواند با آرامش و نظم به دست آید.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و خلاقیت هنرمند اشاره دارد. وقتی قلم او به کار گرفته میشود، میتواند تصاویری زیبا و جذاب خلق کند. حتی اگر آغاز کار با حجاب یا دشواریهایی همراه باشد، در نهایت میتواند آنچه را که در ذهن داریم، به واقعیت تبدیل کند.
هوش مصنوعی: تیغ او در مقابله با دشمنان دین همانند شمشیر ذوالفقار علی علیهالسلام در نبرد با یهودیان خیبر است.
هوش مصنوعی: دوستان او همیشه از نعمت و مهربانی او بهرهمند خواهند بود و هرگز با درد و رنجی بدون کمک روبرو نخواهند شد.
هوش مصنوعی: دشمنش نیز نباید از کمبود پول و ثروت احساس ناراحتی کند، بلکه باید به این توجه کند که وقتی به زیبایی و ارزشهای درونش مینگرد، از تمام ثروتها نیز مهمتر است.
هوش مصنوعی: از بهرام و ناهید میدانی که در مراسم جنگ و جشن، یکی با شمشیرش به میدان میآید و دیگری با نغمهاش به شادمانی میپردازد.
هوش مصنوعی: خورشید برای توتیای چشم تو وجود دارد و تو با تمام وجودت، ذرهای از خاک پای او را میپرستی.
هوش مصنوعی: در دنیا، به سبب برقراری عدالت، همه موجودات در کنار یکدیگر زندگی میکنند، حتی پرندگان بزرگ و کوچک، مانند شاهین و گنجشک یا کبک و گنجشک، در کنار هم وجود دارند.
هوش مصنوعی: آسمان و آفتاب به خاطر ستایش و تمجید او به زیبایی ظاهر میشوند و خود را به شکل زیبا و درخشان نشان میدهند.
هوش مصنوعی: من میدانم که تو، ای خسرو، درک و نظر خود را درباره کارهای ملک داری. آنچه از تربیت محمود به دست آمده، با عنصری مرتبط است.
هوش مصنوعی: وقتی به آن تربیتی که داشتم فکر میکنم، نمیتوانم هیچ عامل دیگری جز شعر و شاعری را برای آن پیدا کنم.
هوش مصنوعی: قبل از این، عنصری فقط به شاعری مشغول بود و کار دیگری انجام نمیداد، اما اکنون ابن یمین با ستایشگری خود به نوعی جادوگری مشغول است.
هوش مصنوعی: اگر بویی از خاک سامری به مشام برسد، نالههای ناپیدا از آن خاک به گوش خواهد رسید.
هوش مصنوعی: شعر زیبا و دلنشین من دربارهی اخلاق تو به اندازهای شیرین و دلپذیر است که مانند طوطی، روح را از لذت و甜ینی خود سرمست میکند.
هوش مصنوعی: به لطف خدا، تو از صد محمود سرآمدی و من نیز در هنر مدح، از عنصری کمتر نیستم.
هوش مصنوعی: بنابراین، شایسته است که به خاطر رحمت و لطف تو، این بنده نیز از همنوعان خودش در مقام برتری قرار بگیرد.
هوش مصنوعی: اگر به حال من توجه کنی، میتوانی رنجهای دلم را برای همیشه کاهش دهی و مرا از عذاب نجات دهی.
هوش مصنوعی: در بهار، زیبایی انسانهای خوب به قدری است که هنرمند به مانند یک نقاش با نازکی و دقت، گلبرگها را با رنگ نیلوفر تزیین میکند.
هوش مصنوعی: باد، در جشن و سرور همانند بهار، با درخشندگی چهرههای زیبا، همانند گلهای آبی در باغی پر از گل، وزیدن میکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای جهان را دیدن تو فال مشتری
کیست آن کو نیست فال مشتری را مشتری
گر ز عنبر بر سمن عمدا تو افکندی زره
آن زره که کاشته است از غالیه بر ششتری
آهوی بزمی تو با کبر پلنگانت چکار
[...]
ای شکسته تیره شب بر روی ، روشن مشتری
تیره شب بر روی روشن مشتری در ششتری
از شکر بر نقره داری دانۀ یاقوت سرخ
وز شبه بر عاج داری حلقۀ انگشتری
زلف مشکین تو پنداری که آزر بر نگاشت
[...]
ای شکنج زلف جانان بر پرند ششتری
سایبان آفتابی یا نقاب مشتری
توده توده مشک داری ریخته بر پرنیان
حلقه حلقه زلف داری بافته بر ششتری
گاه بر گلنار تازه شاخهای سنبلی
[...]
ای به رخسار و به عارض آفتاب و مشتری
آفتاب و مشتری را من به جانم مشتری
داری از سنبل نهاده سلسله بر آفتاب
داری از عنبر کشیده دایره بر مشتری
از سر زلف سیه با حلقههای سنبلی
[...]
ای پدیدار آمده همچون پری با دلبری
هر که دید او مر ترا با طبع شد از دل بری
آفتاب معنی از سایت بر آید در جهان
زان که از هر معنیی چون آفتاب خاوری
زهره مزهر بر تو سازد کز عطارد حاصلی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.