به سعی ضعف گرفتم ز دام خویش نجستم
بس است این که طلسم غرور رنگ شکستم
ز بس که سرخوشم از جام بینیازی شبنم
بهار شیشه به رویم شکست و رنگ ببستم
سراغ گوشهٔ امنی نداشت وادی امکان
چو گرد صبح به صد جا شکستم و ننشستم
گذشت همت ازین نه هدف به نیم تغافل
کمان ناز که زه کرده بود صافی شستم
ز بس که میبرم افسوس ازین محیط ندامت
حباب آبله دارد چو موج سودن دستم
به این ادب فلکمگردهد عروج ثریا
همان ز خجلت بالیدگی چو آبله پستم
نبود جوهر پرواز دستگاه سپندم
ز درد بی پر و بالی قفس به ناله شکستم
دلیل عجز رسا نیست حیرتم به خیالت
ز بس کمند نظرحلقه بست آینه بستم
به رنگ آینه کز شخص غیر عکس نبیند
به عین وصل من بیخبر خیال پرستم
کراست شبهه در ایجاد بی تعین بیدل
همانکه در عدمم دیدهاند بودم و هستم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان احساسات عمیق شاعر در مورد ضعف و شکستهای او میپردازد. شاعر از دغدغههای وجودی و غفلتهای خود سخن میگوید و به شکست آرزوها و رویاهایش اشاره میکند. او از سرخوشیهای گذرا و سرانجام ناامیدیهایش در زندگی یاد میکند و متوجه میشود که در تلاش برای دستیابی به آرامش و پرواز، به بیپروازی و محدودیت دچار شده است. شاعر در نهایت به نقص خود در درک حقیقت و وجود میپردازد و با اشاره به جستوجوهای بینتیجهاش از احساس عدم و سردرگمی میگوید. این شعر روایتی از نبرد درونی انسان با خود و محیطش است.
هوش مصنوعی: به خاطر تلاش و کوشش ناکامم، از دام خود نتوانستم رهایی یابم. دیگر بس است که این توهم خودبزرگبینانه را دیگر نمیپذیرم.
هوش مصنوعی: به خاطر شادی و خوشحالیای که از نعمتهای زندگی دارم، شیشهی امید و آرزوهایم شکست و من خود را به رنگهای جدیدی آراستم.
هوش مصنوعی: در جستجوی یک پناهگاه امن نبودم، در دنیای امکان مثل گردی که در صبح به هزار جا پخش میشود، به هر جا که رفتم، شکسته شدم و در هیچکجا آرام نگرفتم.
هوش مصنوعی: کوشش و اراده از این هدف بالاتر رفته، چون تیری که با احتیاط و ناز به هدف میزند و خود را از زحمت خالی کرده است.
هوش مصنوعی: از بس که غم و اندوه را احساس میکنم، این محیط پر از افسوس است. دست من مانند حبابی است که در آب قرار گرفته و به راحتی آسیب میبیند، مانند موجی که میتواند آن را ویران کند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که ستارهها و کرات آسمانی به دلیل ادب و نزاکت خود در عروج و بالا رفتن، ناچار هستند که از خجالت در برابر جایگاه انسان و نقصهای او، خجالت بکشند و به همین دلیل خودشان را در بالا نگه دارند، مانند این که گلولههای آبله بر روی پوست وجود دارد.
هوش مصنوعی: من از درد بیپروایی و حس محبوس بودن در قفس، به شدت نالانم و به همین خاطر درونم به سختی میشکند.
هوش مصنوعی: عجز من را نمیتوان به راحتی بیان کرد. حیرتم از خیال تو به قدری است که مانند کمند، دور و برم را گرفته و من مانند آینه، به آنچه در فکر دارم، توجه کردهام.
هوش مصنوعی: من از رسیدن به محبوبم غافل ماندهام، همچنان که آینه تنها تصویر خود را نشان میدهد و از دیگران بیخبر است. احساساتم در این وضعیت مثل یک خیال است که پر از آرزوهاست.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به پرسش دربارهی وجود و عدم اشاره دارد. شاعر میگوید که کسانی که در ایجاد من شک دارند، در واقع همان افرادی هستند که در نبود من نیز مرا مشاهده کردهاند. به عبارتی، او به این موضوع اشاره میکند که وجود و نبودش به نوعی به هم مرتبط است و شک و تردید در مورد وجودش برخی از بازیگران زندگیاش را زیر سوال میبرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خراب کرد به یک بار خواب نرگس مستم
خبر دهید به جانان که دل برفت ز دستم
ز بس که این دل خون گشته در دوید به چشمم
نایستاد دلم تا میان خون ننشستم
هزار شب رود و من به خواب چشم نبندم
[...]
اگر به مجلس قاضی نمودهاند که: مستم
مرا ازان چه تفاوت؟ که رند بودم و هستم
مرا چه سود ملامت؟ به یاد بادهٔ روشن
که پند کس ننیوشم کنون که توبه شکستم
اگر چه گوشه گرفتم ز خلق و روی نهفتم
[...]
قدح بیار که من خانه سوز و دیر پرستم
ز جام جرعه چه خیزد سرقرابه شکستم
گهی شکایت مستی و گاه طعنه ی توبه
نرسته ام ز زبانها بهر طریق که هستم
بمجلسی که رسیدم سپند بودم و آتش
[...]
امید مهر به هر کس که بود جز تو گسستم
به صد امید وفائی که دل به مهر تو بستم
برای بستن عهدی که از نخست شکستی
چه عهدها که به عهد تو سست عهد شکستم
اگر چه نیست امیدی به عهد سست تو اما
[...]
نگاه کن که نریزد دهی چو باده به دستم
فدای چشمِ تو ساقی بههوش باش که مستم
کنم مصالحه یکسر به صالحان می کوثر
به شرطِ آنکه نگیرند این پیاله ز دستم
ز سنگِ حادثه تا ساغرم درست بماند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.