فسون جاه عذر لنگ سازد پرفشانی را
به غلتانی رساند آب درگوهر روانی را
چوگل‌دروقت پیری می‌کشی خمیازهٔ‌حسرت
مکن ای غنچه صرف خواب شبهای جوانی را
نباید راستی از چرخ کجرو آرزوکردن
مبادا با خدنگیها بدل سازی‌کمانی را
چه داری از وجود ای ذره غیر ازوهم پروازی
عدم باش و غنیمت‌دار خورشید آشیانی را
غرور و فتنه‌ها در سر سجود و عافیت در بر
زمین تا می‌توانی بود مپسند آسمانی را
شد از موج نفس روشن‌که بهرکشت آمالت
ز مو باریکتر آبی‌ست جوی زندگانی را
لب زخمم به موج خون نمی‌دانم چه می‌گوید
مگرتیغ تو دریابد زبان بی‌زبانی را
سبکروحی چو رنگ عاشقان دارد غبار من
همه‌گر زر شوم بر خویش نپسندم‌گرانی را
چمن‌پرداز دیدرم ز حیرت چشم آن دارم
که چون طاووس در آیینه‌گیرم پرفشانی را
به مضمون‌کتاب عافیت تا وارسی بیدل
به رنگ سایه روشن‌کن سواد ناتوانی را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر، به نوعی به بررسی زندگی، آرزوها و حسرت‌ها می‌پردازد. شاعر از زوال جوانی و تاسف برای گذشت زمان حرف می‌زند و تأکید دارد که نباید به آرزوهای غیرممکن دل خوش کرد. او به گناه‌هایی که از سر غرور و فتنه در دنیای مادی مرتکب می‌شویم اشاره می‌کند و یادآوری می‌کند که زندگی، همچون جوی آبی باریک در حال گذر است. در نهایت، شاعر به تمایل به سادگی و عافیت اشاره کرده و نشان می‌دهد که در جستجوی روشنایی و حقیقت، باید از قید و بندهای مادی رها شد و به ارزش‌های واقعی زندگی توجه کرد.
هوش مصنوعی: افتخار و مقام موجب می‌شود که در بعضی شرایط، انسان نتواند به درستی عمل کند و در نتیجه، در مسیر زندگی‌اش دچار مشکلات شود. مانند این که در جایی که باید بر روی خود تکیه کند، به خاطر فریبندگی مقام از مسیر درست منحرف می‌شود و همچون آب که در گوهر پنهان است، به نحوی به قدرت و ثروت لطمه می‌زند.
هوش مصنوعی: زمانی که به پیری می‌رسی، از حسرت بر ایام جوانی‌ات خسته نشو. ای غنچه، فقط خواب‌های شبهای جوانی را صرف کن و نگران روزهای آینده نباش.
هوش مصنوعی: نباید به دنبال آرزوهایی بود که از واقعیات کج و معوج نشأت می‌گیرند، زیرا ممکن است به‌خاطر خطا در تصورات، به‌جای حقیقت، به تصاویری نادرست و غیرواقعی روی بیاوریم.
هوش مصنوعی: ای ذره، چه چیزی جز پرواز به سوی بی‌نهایت داری؟ از نبودن نترس و از زندگی بهره‌بردار، چرا که همانند خورشید، به تو مکانی برای پرواز و زندگی عطا شده است.
هوش مصنوعی: غرور و مشکلات را در زمان سجود کنار بگذار و تا جایی که می‌توانی، در سلامتی زندگی کن. نباید به دنبال چیزی باشی که بالاتر از زمین است.
هوش مصنوعی: نسیم زندگی مانند مویی نازک است که آرزوهایت را به روشنایی می‌رساند، همچون جوی آبی که جریان دارد و زندگی را به حرکت در می‌آورد.
هوش مصنوعی: لب زخم من که به خاطر این محبت داغ شده، نمی‌دانم چه چیزی را فریاد می‌زند، مگر اینکه تیغ تو بتواند زبان کسی را که بی‌زبانی است، بفهمد.
هوش مصنوعی: روح من سبکی همچون رنگ عاشقان دارد و حتی اگر تمام دنیا را طلا کنم، باز هم نمی‌توانم سنگینی را بر خود بپذیرم.
هوش مصنوعی: من در حیرت دیدم چمن‌پرداز را که مانند طاووسی در آینه، زیبایی‌اش را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: وقتی کتاب عافیت را می‌خوانی و به آن دقت می‌کنی، درک کن که چگونه می‌توان با مشاهده تضادها و نور و سایه‌ها، ضعف‌های خود را بهتر بشناسی و اصلاح کنی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
جهان دانش و معنی ، شهاب الدّین تویی آنکس
که چشم عقل کم بیند ، چو تو بسیار دانی را
ز رای سالخوردت دان ، شکوه بخت برنایت
مربّی آنچنان پیری، سزد جوانی را
ز قحط مردمی عالم ، چنان شد خشک لب تا لب
[...]
عطارد مشتری باید، متاع آسمانی را
مهی مریخ‌چشم ارزد، چراغ آن جهانی را
چو چشمی مقترن گردد بدان غیبی چراغ جان
ببیند بی‌قرینه او قرینان نهانی را
یکی جان‌ِ عجب باید که داند جان فدا کردن
[...]
نظر از جانب ما کن زکات زندگانی را
دلی ده باز ما را صدقة جان و جوانی را
به بوسی از سرم کردن توانی دفع صفرا را
به بویی از دلم بردن توانی ناتوانی را
چه بادش گر به دلداری دمی با بی دلی داری
[...]
کجا بودی که امشب سوختی آزرده جانی را
به قدر روز محشر طول دادی هر زمانی را
سئوالی کن ز من امروز تا غوغا به شهر افتد
که اعجاز فلانی کرده گویا بی زبانی را
به هر جنسی که می گیرند اخلاص و وفا خوب است
[...]
از آن چشمی که می‌داند زبان بی‌زبانی را
نکویان یاد می‌گیرند طرز نکته‌دانی را
به نزد آنکه باشد تنگدل از دست کوتاهی
درازی عیب می‌باشد قبای زندگانی را
نمی‌خواهی که زخمت را به مرهم احتیاج افتد
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.