شاها بدان خدای که آثار صنع او
جان بخشی و خرد دهی و بنده پروریست
در چنبر قضاش اسیرند و ممتحن
هر هستیی که در خم این چرخ چنبریست
کز آرزوی بزم تو کز آسمان بهست
این خسته در شکنجه صد گونه بتریست
گر جان او نه معتکف آستان تست
از رحمت و هدایت جان آفرین بریست
گفتند کرد شاه جهان از اثیر یاد
وز اشهری که پیشه او مدح گستریست
گفتم ز دور ماندن من دان که شاه را
گه دل سوی اثیر و گهی سوی اشهریست
داند خدایگان که سخن ختم شد به من
تا در عراق صنعت طبعم سخنوریست
خضرم به نطق و خاطر من چشمه حیات
بحری به جود و عرصه ملکت سکندریست
هر نکته ای ز لفظ من اندر ثنای تو
رشگ حدیث فرخی و شعر عنصریست
در عصر تو معزی ثانی منم از آنک
بر درگه تو دمدمه کوس سنجریست
مقبل کسم که بر در دکان روزگار
هستم سخن فروش و مرا شاه مشتریست
بر من گزین مکن که نباید چو من به دست
وز پای مفگنم که حدیثم نه سر سریست
عیسی و خرمنم تو نپرسی که از چه روی؟
ای آنکه عکس تو خورشید و مشتریست
یعنی که گرچه عیسی وقتم گه سخن
نا آمدن به خدمت بزم تو از خریست
خالی مباد عرصه عالم ز عدل تو
تا پیشه زمانه جافی ستمگریست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش خداوند و قدرت او در بخشایش جان و خرد اشاره دارد. شاعر به وصف وضعیت انسانی میپردازد که در چنبر تقدیر گرفتار است و به امید رحمت او زندگی میکند. او بر این نکته تأکید دارد که هنرمندان و سخنسرایان باید به درگاه پادشاهان و خداوند عرضه شوند. شاعر از خود به عنوان شاعری یاد میکند که در درگاه پادشاهی دیگران را منقلب میکند و نیاز به حمایت و توجه را بیان میکند. در نهایت، شاعر خواستار عدالت و رفع ستم در جامعه میشود و بر اهمیت وجود رحمت الهی تأکید میکند.
هوش مصنوعی: ای پادشاه، به آن خدایی که آفرینشهایش زندگیبخش و عقلدهنده است و بندگان را پرورش میدهد، توجه کن.
هوش مصنوعی: موجودات در قضا و قدر گرفتارند و هر چیزی که در این مدار زندگی قرار دارد، تحت آزمایش و سنجش قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: به خاطر آرزوی حضور در محفل تو، این دل خسته و دردمند مانند کسی است که در آسمان به سوی خوشبختی پرواز میکند، اما در عذاب و رنجهای مختلفی گرفتار است.
هوش مصنوعی: اگر جان او به درگاه تو پناه نبرد، رحمت و هدایت خداوند جانها برای او نخواهد بود.
هوش مصنوعی: گفتند که پادشاه بزرگ جهان از چیزهای ارزشمند و باارزش یاد میکند و از شهری که کارش ستایش و تعریف است.
هوش مصنوعی: گفتم که از دوری من آگاه باش که دل شاه گاهی به سمت آسمان میرود و گاهی به سمت زمین.
هوش مصنوعی: خدایگان آگاه است که صحبتها به من پایان یافته و من در عراق توانایی هنری و سخنوری دارم.
هوش مصنوعی: سخن و اندیشهام مانند سبزهای است که زندگی را به من میبخشد، و بخشش من به اندازهی دریا است، در حالی که سرزمین من مانند سلطنت اسکندر بزرگ است.
هوش مصنوعی: هر چه من از زیبایی های تو بگویم، به قدری زیبا و دلنشین است که گویی حرف های دلنشین و شعرهای معروف را تکرار میکنم.
هوش مصنوعی: در زمان تو، من معزی دومی هستم، چون در آستانهات صدای سنجری به گوش میرسد.
هوش مصنوعی: من در کنار فروشگاه زندگی ایستادهام و به سخن گفتن مشغولم، مشتری بزرگ و والایی دارم که مهمترین فرد در این بازار است.
هوش مصنوعی: به من انتخابی نکن، زیرا نباید مانند من باشی. هم دست و هم پا را از من دور کن، چرا که سخنان من سطحی و بیمحتوا نیستند.
هوش مصنوعی: از تو نمیپرسم که چرا بر من خرده میگیری، ای کسی که نور و زیباییات همانند خورشید و سیارات است.
هوش مصنوعی: بیت به این معناست که اگرچه عیسی نیز در زمان خودش نتوانسته به میهمانی و محفل تو بیاید، این به معنای کمارزشی آن محفل نیست. در واقع، این جمله به نوعی اشاره به اهمیت و ارزش آن مجلس دارد که حتی بهترینها نیز نمیتوانند در آن حضور پیدا کنند.
هوش مصنوعی: دنیا نباید از انصاف و عدل تو خالی باشد، زیرا در غیر این صورت، ستمگری و ظلم در آن حاکم خواهد شد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
در کوی ما که مسکن خوبان سعتریست
از باقیات مردان پیری قنلدریست
پیری که از مقام منیت تنش جداست
پیری که از بقای بقیت دلش بریست
تا روز دوش مست و خرابات اوفتاده بود
[...]
امروز چرخ را ز مه ما تحیریست
خورشید را ز غیرت رویش تغیریست
صبح وجود را به جز این آفتاب نیست
بر ذره ذره وحدت حسنش مقرریست
اما بدان سبب که به هر شام و هر صبوح
[...]
ترکی که بر قمر ز شبس طوق عنبریست
در حسن برگزیده ی نه چرخ چنبریست
کویش حریم جنت و بویش نسیم خلد
مویش بنفشه ی تر و رویش گل طریست
هر چند نیست یکسر مویش ز مهر بهر
[...]
خط نیست این به گرد گلت، سبزه ی تری ست
این خط برای دعوی حسن تو محضری ست
از خضر، رهروان تو منت نمی کشند
هر موج ریگ بادیه بر چشمه رهبری ست
ناموس برده پرده نشینان باغ را
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.