ای که نزد شه آبرو داری
ز چه دست از حیا برو داری
شرم داری ز شه که گویی راست
ایعجبشرمت از خدای کجاست؟!
چون مجال سخن ز شه جویی
سخن از دوستان خود گویی
از چه هنگام نفع خویشتنت
نیست قفل سکوت بر دهنت
دادی و میدهی تو صاف و صریح
نفع خود را به نفع شه ترجیح
گر دلت خیر شاه دارد دوست
سخنی گو که خیر شاه در اوست
خیر شاه است در نکوکاری
نه درشتی و مردمآزاری
تو به هرجا که پنجه بند کنی
نالهٔ خلق را بلندکنی
تا فزایی ز بهر شاه سپاه
یا که افزون کنی خزینهٔ شاه
این نه عشق خزینه و سپه است
بلکه این دشمنی به پادشه است
هست بهر چه این زر و لشکر
جز که بهر سلامت کشور
مرد نالان و خستهٔ محتاج
چون کند کار و چون گزارد باج
هر تجارت که سود بیش آورد
دولت آن را به چنگ خویش آورد
هر متاعی که سخت رایج بود
یک به دَه بر خراج آن افزود
هر زراعت که داشت منفعتی
منحصر شد به دولت از جهتی
زارع و پیشهور ز دست شدند
تاجران جمله ورشکست شدند
خلق کشور همه فقیر وگدا
همه نالان به پیشگاه خدا
کای خداوند قادر ذوالمن
ریشه ظلم را ز بیخ بکن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر انتقادی بر رفتار کسانی است که به جای دفاع از حقوق مردم و تلاش برای خیرخواهی، تنها به منافع شخصی و خوشایند پادشاه میپردازند. شاعر از روی دلسوزی به فردی اشاره میکند که به جای جلوگیری از ظلم و بیعدالتی، در پی جلب رضایت پادشاه است و به این نکته تأکید میکند که خیر واقعی در نیککرداری و احترام به مردم نهفته است. او خواستار این است که ظلم و فساد از ریشه در جامعه زدوده شود و وضعیت مردم بهتر گردد، چرا که حال آنان پر از ناله و فقر است.
هوش مصنوعی: ای کسی که در نزد پادشاه به مقام و اعتبار رسیدهای، چرا از حیا و شرم دست برمیداری؟
هوش مصنوعی: شرم تو از پادشاه جای تعجب دارد؛ اما از خدا چطور شرم نمیکنی؟
هوش مصنوعی: زمانی که فرصتی برای صحبت و گفتگو با پادشاه فراهم نیست، بهتر است درباره دوستان خود صحبت کنی.
هوش مصنوعی: از چه زمانی است که دیگر هیچ فایدهای برای خودت نداری و سکوت بر زبانت قفل شده است؟
هوش مصنوعی: تو همیشه با صداقت و روشنگری نفع خود را بر نفع دیگران ترجیح میدهی.
هوش مصنوعی: اگر دلت به خوبی شاه خوش است، پس چیزی را بگو که در آن خیر شاه نهفته باشد.
هوش مصنوعی: خیر و خوبی در رفتار نیک و مهربانی با مردم است، نه در سختی و آزار رساندن به دیگران.
هوش مصنوعی: هرجا که قدم بگذاری، صدا و ناله مردم را خواهی شنید.
هوش مصنوعی: تا برای پادشاه سپاه را افزایش دهی یا اینکه ثروت او را بیشتر کنی.
هوش مصنوعی: این احساس نه از نوع عشق و محبت است، بلکه در حقیقت یک نوع دشمنی و خصومت است که به اندازهٔ یک پادشاه قوی و تاثیرگذار میباشد.
هوش مصنوعی: این ثروت و قدرت نظامی چه هدفی جز حفظ و امنیت کشور دارد؟
هوش مصنوعی: مردی که در فقر و بیپناهی به سر میبرد و دائما ناله میکند، چگونه میتواند کاری انجام دهد و از خود هزینههایی پرداخت کند؟
هوش مصنوعی: هر کسبوکاری که بیشتر سود دهد، دولت آن را به کنترل خود درمیآورد.
هوش مصنوعی: هر کالایی که خیلی مورد توجه و رایج بود، مقدار مالیاتی که به آن تعلق میگرفت، به اندازهی ده برابر افزایش پیدا کرد.
هوش مصنوعی: هر زراعتی که سود خاصی داشت، آن سود به نوعی به دولت تعلق میگرفت.
هوش مصنوعی: کشاورزان و صنعتگران از کار افتادند و همه تاجران به ورشکستگی دچار شدند.
هوش مصنوعی: همه مردم در این سرزمین فقیر و نیازمند هستند و همگی به درگاه خداوند شکایت دارند.
هوش مصنوعی: ای پروردگار توانا، ای صاحب قدرت، لطفاً ریشه ظلم را از بنیاد بکن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.