بیاید نام او در مَخلَص شعر
چنان کاندر نماز الله اکبر
نه دنیا بهر ما نفع است و ضَرّست
وزو ما را نه نفعستی و نه ضرّ
بدین معنی خرد نپسندد از ما
که با دریا کنیم او را برابر
اگر گردون بپیماید مثنی
و گر کشور بپیماید مکرر
ز قدرش کمتر آید هفت گردون
ز جاهش کمتر آید هفت کشور
ولی چون در وثاق او نهد پای
عدو چون از وفاق او کشد سر
حلال است آن ولی را خون انگور
حرام است آن عدو را شیر مادر
اگر در دولت او دوستانش
توانگر گشتهاند از زر و گوهر
حسودش هم توانگر شد که دارد
سرشک و چهره همچون گوهر و زر
ایا شاکر ز عدلت شاه و دستور
و یا راضی به دادت ملک و لشکر
چراغ اصل خویشی تا به آدم
جمال نسل خویشی تا به محشر
کسی کاندر انظرا شخص تو ببیند
سپهری را همی بیند مصور
فلک خواند تو را ابر گهربار
ملک خواند تورا ببر دلاور
به رزم اندر چنان کوشی که هرگز
نکوشد با درختان باد صرصر
اگر ناطق شوندی همچو مردم
به هر وقتی چه گردون و چه اختر
دهندی اختر و گردون گواهی
که در عالم نباشد چون تو دیگر
اگرچه مهتران بسیار دیدم
ندیدم بهتر از تو هیچ مهتر
چو بر دفتر نویسم شکر این قوم
کنم شکر تو را آغاز دفتر
بپیوستند بس عِقْد مدیحت
همه شایسته و زیبا و درخور
که پیوندد چنین عِقدی که تا حشر
بود بر گردن ایام زیور
همی تا بی عرض جوهر نباشد
چنان چون بیفلک خورشید ازهر
امارت چون فلک باد و تو خورشید
ریاست چون عَرَض باد و تو جوهر
ز نور رای تو دولت مزین
ز بوی خلق تو دنیا معطر
سرایت چون بهشت و بندگانت
چو حورالعین دمی چون آب کوثر
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف و مدح یک شخصیت برجسته میپردازد که مورد احترام و محبت مردم است. شاعر با استفاده از تشبیهات مختلف، مقام و جایگاه این شخصیت را نسبت به دیگران و حتی عناصر طبیعی مانند ستارهها و فلک، بالا میبرد. او تأکید میکند که دنیا نمیتواند نفع یا ضرری برای این شخصیت داشته باشد و فقط از تواناییها و فضایل اوست که دیگران بهرهمند میشوند.
شاعر همچنین به رابطه دوستان و دشمنان این شخصیت اشاره میکند و میگوید که هرچند دوستان او ممکن است به ثروتهایی دست یابند، حسودان هم در پی نشانههایی از زیبایی و شایستگی او میگردند. در نهایت، شاعر این شخصیت را خورشید و نور بخش میداند که دولت و زندگی را مزین میکند و بندگانش را به بهشتی مشبه میکند که در آن زندگی خوش و سرشار از آرامش است.
هوش مصنوعی: بیا تا نام او در آغاز شعر آورده شود، مانند اینکه در نماز "الله اکبر" به زبان آورده میشود.
هوش مصنوعی: نه از دنیا برای ما چیزی سود دارد و نه ضرر. از آن، نه بهرهای داریم و نه زیانی.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که عقل و خرد نمیپذیرد که ما چیز با ارزشی را با چیزی خیلی بزرگ و قابل توجه برابر بدانیم. برای مثال، نمیتوانیم ارزش یک چیز کوچک را با ارزش یک دریا مقایسه کنیم، چرا که دریا به مراتب بزرگتر و با ارزشتر است.
هوش مصنوعی: اگر آسمان به دور خود بچرخد و کشورهای مختلف همواره تغییر کنند،
هوش مصنوعی: قدرت و مقام او چنان بالا است که حتی هفت آسمان و هفت کشور نیز به پای او نمیرسند و از ارزش او کمتر محسوب میشوند.
هوش مصنوعی: اما زمانی که دشمنان در بند او گرفتار شوند، او به راحتی از توافق و دوستی آنها جدا میشود.
هوش مصنوعی: خون ولی (ولایتمدار) درست و مجاز است، اما شیر مادر برای دشمن (عدو) ممنوع و غیرمجاز است. یعنی چیزی که در نظر اول ممکن است نادرست به نظر برسد، در واقع بر اساس موقعیت و نوع رابطه ممکن است قابل قبول باشد، در حالی که بسیاری از چیزهای دیگر ممکن است با وجود اصالت، برای دشمنان نامناسب و ممنوع باشد.
هوش مصنوعی: اگر در دوران سلطنت او، دوستانش به خاطر طلا و جواهر ثروتمند شدهاند،
هوش مصنوعی: حتی حسود او هم به ثروت رسیده است چون او زیبایی و چهرهای چون جواهر و طلا دارد.
هوش مصنوعی: آیا تو از عدالت پادشاه و فرمانش سپاسگزار هستی یا از قضاوت و داد تو به پادشاهی و سپاه راضی هستی؟
هوش مصنوعی: روشنی نژاد و اصالت آدمی تا روز قیامت به زیبایی نسل خود ادامه مییابد.
هوش مصنوعی: اگر کسی در نگاهش تو را ببیند، گویی به تماشای آسمانی زیبا و پرنقش و نگار نشسته است.
هوش مصنوعی: آسمان تو را همچون ابری پربار میبیند و سرزمین تو را همچون موجودی قوی و دلیر میخواند.
هوش مصنوعی: در جنگ به قدری تلاش کن که مانند درختانی نباشی که با باد سرسخت نمیجنگند و فقط به آرامی از آن عبور میکنند.
هوش مصنوعی: اگر تو مانند مردم عادی در هر زمانی سخن بگویی، دیگر نه آسمان و نه ستارهها تفاوتی نخواهند داشت.
هوش مصنوعی: تو را ستارهها و آسمان گواهی میدهند که در این دنیا هیچکس مثل تو وجود ندارد.
هوش مصنوعی: هرچند افراد برجسته و سرشناس زیادی را دیدهام، اما هیچکس را بهتر از تو نیافتم.
هوش مصنوعی: وقتی که بر روی کاغذ چیزی مینویسم، ابتدا به خاطر این مردم شکرگزاری میکنم و تو را به عنوان آغازکننده تمام نوشتههایم یاد میکنم.
هوش مصنوعی: زیباییها و شایستگیهای بسیار در وصف تو گرد هم آمدهاند و همگی به تو با احترام و تحسین مینگرند.
هوش مصنوعی: این جمله به این مفهوم است که رابطۀای شکل میگیرد که تا روز قیامت، بر گردن زمان و روزگار زینت و زیبایی خواهد بود.
هوش مصنوعی: تا زمانی که ارزش و جوهر در چیزی نباشد، مانند این است که خورشید بدون آسمان وجود داشته باشد.
هوش مصنوعی: ساختمان و مقام مانند آسمان است، اما تو همانند خورشید درخشان و با ارزش هستی که در این مقام میدرخشی.
هوش مصنوعی: از روشنی اندیشه تو، حکومت و سلطنت زینت مییابد و به خاطر عطر وجود تو، جهان خوشبو میشود.
هوش مصنوعی: سرایت مانند بهشت است و بندگانت مانند حوریان چشم. لحظهای مثل آب کوثر و سرشار از خیر و برکتاند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
پریچهره بتی عیار و دلبر
نگاری سرو قدّ و ماه منظر
سیه چشمی که تا رویش بدیدم
سرشکم خون شدست و بر مشجر
اگر نه دل همیخواهی سپردن
[...]
غنودستند بر ماه منور
خط و زلفین آن بت روی دلبر
یکی را سنبل نو رسته بالین
یکی را لالۀ خود روی بستر
ز مشکین جعد زنجیرست گویی
[...]
مرا، دی عاشقی گفت ای سخنور
میان عاشق و معشوق بنگر
نگه کن تا چه باید هر دوانرا
وزین دو کز تو پرسیدم بمگذر
چه خواهد دلبر از دلجوی بیدل ؟
[...]
همایون جشن عید و ماه آذر
خجسته باد بر شاه مظفر
امیر انشاه بن قاورد جغری
جمال دین و دین را پشت و یاور
خداوندی ، کجا کوته نماید
[...]
یکی گفتی که شه را ویس بدتر
به خان اندر ز صد خاقان و قیصر
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.