گنجور

 
ادیب الممالک

گر صد هزار بار گدازی در آتشم

پاکیزه تر شوم که زر ناب بیغشم

از باده امید تو مخمور و جرعه نوش

وز ساغر نوید تو سرمست و سرخوشم

گلگون ز اشک و زرد ز غم نیلی از فراق

بنگر یکی بصفحه چهر منقشم

گهچون دو چشم مست توبیمار و ناتوان

گاهی چو طره تو پریش و مشوشم

قدم چو ابروی تو کمان شد ولی نماند

جز تیر آه و ناله خدنگی بترکشم

جانا تو شاد و خوشدل و بیغم نشین که من

با انده تو شاد و بیاد تو دلخوشم

رویم چو خامه تار و زبانم بریده باد

گر همچو خامه از خط حکم تو سرکشم

سیر سپهر و همسری مهرم آرزوست

کی پای بند مهر غزالان مهوشم

هرگز فرامشت نکنم از دعای خیر

یادت بخیر ای که نمودی فرامشم

این می که ناچشیده مرا مست و خیره کرد

یارب چها رود گر از آن جرعه ای چشم

گفتم شبی بگوش امیری حدیث خویش

گفتا بهوش باش که من نیز بیهشم

 
 
 
اثیر اخسیکتی

ساقی من از خمار شبانه مشوشم

وقت است اگر به باده باقی کنی خوشم

آن آب هم طویله آتش به من رسان

باشم که یک زمان زنی آبی بر آتشم

الا به دست باده دوشین دواش نیست

[...]

حافظ

من دوستدارِ رویِ خوش و مویِ دلکَشَم

مَدهوشِ چَشمِ مست و مِیِ صافِ بی‌غَشَم

گفتی ز سِرِّ عهدِ ازل یک سخن بگو

آنگَه بگویمت که دو پیمانه دَر کَشَم

من آدمِ بهشتیَم اما در این سفر

[...]

جامی

من غایبانه عاشق آن روی مهوشم

بی منت نظر به خیالی ازو خوشم

شد شوق تو فزون به تماشای سرو و گل

بالا گرفت ازین خس و خاشاک آتشم

غش می کنم به یاد لب لعل دلکشت

[...]

امیرعلیشیر نوایی

دل سوزد از غم رخ آن شوخ مهوشم

ساقی کجاست باده که بنشاند آتشم؟

دیوانه گر به دیر مغان رو نهم چه عیب

چون من اسیر مغبچگان پریوشم

گر نیست وجه باده‌ام اما پی پسند

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از امیرعلیشیر نوایی
اهلی شیرازی

با کس سخن مگو که من از غیرت آتشم

آهی مباد کز جگر گرم برکشم

من آن گلم که آتش سوزنده ام تمام

آن به که باد نسازد مشوشم

گر ناله یی کنم نه ز بیدردیم بود

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه