گنجور

حاشیه‌ها

سید رضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۲:۵۸ دربارهٔ عطار » منطق‌الطیر » جواب هدهد » حکایت شیخ سمعان:

در بیت اول شعر کلمه سمعان اشتباه است و خواهش دارم که املاء درست آن یعنی «صنعان» را جایگزین نمایید. تا شاید کوششی باشد بس ناچیز در راه نگهداشت صحیح ابیات پارسی.
خسته نباشید.
بدرود.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۴ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۷۴ - در رثای شهید بلخی:

شهید بلخی درباره‌ی رودکی گفته:
به «سخن» ماند شعر شعرا
رودکی را سخنی «تلونبی»ست [تلونبی=قرآن]
شاعران را خه و احسنت مدیح
رودکی را خه و احسنت هجی‌ست

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۷۴ - در رثای شهید بلخی:

دقیقی (که باید مقارن سالهای پایانی عمر رودکی زاده شده باشد) در مدح ممدوح خود می‌گوید:
استاد شهید زنده بایستی
وان شاعر تیره‌چشم روشن بین
تا شاه مرا مدیح گفتندی
بالفاظ خوش و معانی رنگین
که اشاره دارد به شهید بلخی و رودکی.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۴۸ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۳۳:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی کلمه‌ی «او» در مصرع اول بیت اول با «کرد» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۴۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۲۳:

غلط احتمالی «بیزمودمشان» با «بیازمودمشان» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۴۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۲۲:

«دهنده» در مصرع اول بیت دوم با «دهند» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۹:۳۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۲۱ - بوی جوی مولیان آید همی:

«آمو» در مصرع دوم با «آموی» جایگزین شد.
در کتاب گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 69) راجع به این شعر آمده:
علت سرودن این شعر را چنین نوشته‌اند که نصر بن احمد سامانی در زمستان در بخارا اقامت می‌کرد و در تابستان به سمرقند یا به شهری از شهرهای خراسان می‌رفت. در سالی که به هرات رفته بود، بهار و تابستان را در آنجا گذرانید و به جها خوشی هوا و فراوانی نعمتها، پاییز و زمستان نیز در آنجا ماند و بدین سان اقامت او چهار سال طول کشید. سران و بزرگان که از اقامت دراز و دوری از خانواده دلتنگ شده بودند نزد رودکی آمدند و از او خواستند تا کاری کند که امیر به بخارا بازگردد. رودکی این شعر را سرود و آنگاه در مجلس امیر حاضر شد و در پرده‌ی عشاق آغاز به خواندن کرد. چون به بیت «میر سرو است و بخارا ...» رسید امیر چنان به هیجان آمد که بی کفش و جامه‌ی سفر بر اسب نشست و رو به بخارا نهاد و تا آنجا هیچ توقفی نکرد (نگاه کنید به چهارمقاله‌ی نظامی عروضی ص 49 - 53).
در طول تاریخ عده‌ی زیادی از شاعران از جمله امیرمعزی، سنایی، مولوی، وصاف‌الحضره، آذر بیگدلی و جز آنها از این قصیده‌ی رودکی استقبال کرده‌اند (حافظ نیز در این غزل) به این شعر اشاره کرده).
تلفظ «مولیان» (که نام جایی است) به صورت Mowlayan ثبت شده.

 

ف- شهیدی در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۶:۴۴ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۷:

بنام خدا توضیحی در معنای غزل 237
در نگاه اول غزلی عجیب ودور از فهم به نظر میآید وباکمی توجه معلوم میشود که در بیت نخست شکایت جدائی را با تمثیل قریب به ذهن وانمود ساخته ودر بیت دوم اتصال یا حضور دل را آنطور که تجربه کرده با تمثیلی جا لب مورد اشاره قرارداده است ( موضوع شکایت از جدائی که در مقدمه مثنوی مولوی آمده ممکن است مارا درفهم مقصود بسیاری از غزلیات حافظ کمک کند
بشنو از نی چون حکایت میکند وز جدائیها شکایت میکند الخ)
در دیگر ابیات غزل باز از طلب وصل و کام و مرا د خود سخن گفته وهمین معنی در ابیات بعد به اشکا ل جالب ودلکش دیگری بیان شده است طوریکه از دل غریب بلا کش خبری نیاید
ودر بیت ششم با هنرخاصی بی خاصیت بودن دعا درحالت جدائی را مطرح کرده و برای همه ما معنی ومصداق دارد و بعد میگوید در اوقات خاصی چون سحرحکایت های دل بسیار است وآن اوقات نمیآید وبعد میگوید در این خیال( آینده ووقت مناسب وغفلت از لحظه) عمر بسر شد وهنوزبلای سیاهی به سر نمیآید
درآخر موضوع بریدن از خلق و پیوستن به حق را بشکل بدیع وطبق تجربه خود منعکس کرده است
ودر مجموع غزلیات خافظ با آنکه شکایت از فراق وجدائی دارد امید بخش است وشاید به همین دلیل مورد اقبال عموم مردم واقع شده است

 

روح الله سخنور ( روحی ) در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۵:۲۰ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » مخمس:

نمیدانم چه شد که پاک شد من برای این مخمس که غزل اصلیش مال خیالی هیت نظر دادم
بهر حال چهخوب بود که نام خیال هم ذکر میشد
و چرا مخمس رت بصورت 5 خطی که مصرع دوم شعر اصلی بشورت تکی در ریر هر بند میاآید مرقوم نفرموده اید
---
پاسخ: با تشکر از شما و اطلاعات ارزشمندتان، چینش ابیات شعر تصحیح شد.

 

روح الله سخنور ( روحی ) در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، یکشنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۵:۱۰ دربارهٔ شیخ بهایی » دیوان اشعار » مخمس:

این تضمین از غزل خیالی هست که یاد آوری نشده کسی نمیداند که غزل اصلی از کیست
این غزل را خیلی از شعرا تضمین کرده اند و من هم
راستی که چه سایت زیبائی دارید خواننده از دیدن آن خسته نمیشود
با احترام و ارادت

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۸ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۵:

این شعر در ری‌را ناقص نقل شده و من آن را از یکی از حاشیه‌های دستنویسم در کتابی راجع به رودکی نقل کرده‌ام که منبعش را ننوشته‌ام که کجاست.
بر طبق آن حاشیه‌ی دستنویس شاعری به نام «ابو الحسن احمد بن مؤمن» این شعر رودکی را از فارسی به عربی به این صورت ترجمه کرده:
تصور الدنیا بعین الحجی
لابالّتی انت بها تنظر
الدهر بحر فاتّخذ زورقا
من عمل الخیر به تعبر
که شادروان سعید نفیسی از روی شعر عربی سعی کرده اصل فارسی شعر رودکی را به این صورتی که در اینجا نقل شده دوباره بسازد (یا تصحیح کند؟!).

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۱:۰۰ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱۰:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 124) «درون» با «درونه» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۵۵ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۸:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 105) «چنان چون مادر از» در مصرع دوم بیت اول با «چنان مادر اَبــَــر» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۵۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۵:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 124) کلمه‌ی «جامها» در بیت دوم با «جامه‌ها» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۴۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۰۰:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 106) کلمه‌ی «رونده» در این شعر با «دونده» جایگزین شد.
این شعر یک چیستان می‌تواند باشد (اگر جزئی از یک قصیده‌ی بزرگ نباشد) که جوابش قلم است.
مسعود سعد سلمان درباره‌ی قلم گفته:
جز او -ای عجب!- خلق دید و شنید؟ :
جهانبین کور و سخنیاب کر!

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۲۰:۲۹ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۹ - مادر می:

با استناد به یک نسخه‌ی چاپی (گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 72-75) و با مقایسه‌ی اختلافات با نقل «تاریخ سیستان» نسخه‌ی الکترونیکی در لوح فشرده‌ی «نورالسیره 2» این تغییرات اعمال گردید:
بیت 10 : زاید شیطان -> راند سلطان
بیت 20 : و آن که -> وآنک
بیت 21 : رماند -> براند (در تاریخ سیستان هم «رماند» آمده)
بیت 26: جابان -> جانان (در تاریخ سیستان «حابان» آمده)
بیت 39: او بست -> اوی است
بیت 45 جاافتاده بود و اضافه شد
بیت 46: ز فان -> زبان (در تاریخ سیستان «کو بگشاید زفان ...»)
بیت 52: صد -> صدر
بیت 58: ار -> اگر (در تاریخ سیستان هم «ار» است، با «ار» وزن شعر با یک سکته درست می‌شود، با «اگر» وزن روان‌تر است)
بیت 67: بباید -> بیابد
بیت 72 : مبک -> ملک
بیت 73: عمرو بن اللیث -> عمر بِن ِ اللیث (در تاریخ سیستان هم عمرو است که با توجه به وزن شعر درست به نظر نمی‌رسد)
بیت 74: اگر -> گر (در تاریخ سیستان هم «اگر» آمده)
بیت 77 جاافتاده بود و اضافه شد
بیت 88: وان گه -> وآن که (در تاریخ سیستان «وانک» آمده)
بیت 91: خویش و -> خویش
در بیت 18 «سرخ است» را باید به ضرورت وزن «سرخس» بخوانید، همچنین در بیت 57 «سیام است» را به دلیل مشابه «سیامس» باید خواند.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۴۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۴۰:

تصحیح شده: سال --> سؤال

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۴۲ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۵:

مصرع اول بیت دوم مغلوط به نظر می‌رسد. به جای «صورت» می‌شود «صوت» گذاشت، بصیت؟!

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، شنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۱۶:۳۹ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۸۷:

با استناد به گزیده‌ی اشعار رودکی - دکتر جعفر شعار و دکتر حسن انوری، نشر علم 1373، ص 148 عبارت «بد ناخوریم» در مصرع اول بیت اول با «بل تا خوریم» جایگزین شد.

 

حمیدرضا در ‫۱۶ سال و ۱ ماه قبل، جمعه ۶ اردیبهشت ۱۳۸۷، ساعت ۰۹:۲۷ دربارهٔ رودکی » قصاید و قطعات » شمارهٔ ۱۱:

در بیت سوم «جلبیت» با «جلبیب» جایگرین شد.

 

۱
۵۰۴۳
۵۰۴۴
۵۰۴۵
۵۰۴۶
۵۰۴۷
۵۰۵۳
sunny dark_mode