عاشق حافظ در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۵۵ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » خردنامه اسکندری » بخش ۱ - آغاز:

با سلام 
بنده به دنبال بیتی از فردوسی (جهان را بلندی و پستی تویی-ندانم چه ای هر چه هستی تویی) و اینکه داستانی دارد از ابوالقاسم گرگانی ولی متاسفانه هر گشنم این بیت را پیدا نکردم به هر حال شعر بسیار زیبایی بود که بهش بر خورد کردم و واقعا درست میگن 

صادق در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۰:۱۰ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۱۵ - اشک یتیم:

مدیران محترم گنجور...

خدمتی که شما به جامعه ی ادبی این کشور و این مرزو بوم کردین، بزرگترین دانشگاههای ادبیات ، بزرگترین نهادهای با محوریت شعر و ادبیات که میلیاردها تومان بودجه بهشون تخصیص پیدا میکنه نکردن...

خدا بهتون قوت مضاعف بده... تنتون سلامت باشه و بدون اغراق و اغوا دست تک تکتون رو می بوسم...

موفق باشید و سلامت و در پناه خدا...

صادق در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۵۰ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۱۵ - اشک یتیم:

دلیل حذف این شعر از کتابهای درسی ، برمیگرده به نحوه اداره و مدیریت کشور،که یه وقت بر خودشون خرده نگرفته بشه

آن پارسا که ده خرد و ملک رهزن است

آن پادشا که مال رعیت خورد گداست

 

سعید غفارپور در ‫۱ سال قبل، یکشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۱:۲۰ در پاسخ به ملیکا رضایی دربارهٔ مولانا » فیه ما فیه » فصل بیست و یکم - الاصل ان یحفظ ابن چاوش حفظ الغیب:

ممنون

حمید در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۵۳ در پاسخ به شاهد دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۹:

احسنت

حمید در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۴۹ در پاسخ به شرح سرخی بر حافظ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۹:

احسنت

 

حمید در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۴۷ در پاسخ به بيژن دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۶۹:

سلام بیژن عزیز منظور از یاری کمک است 

 

محمدعلی در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۱۲ دربارهٔ عطار » مظهرالعجایب » بخش ۱ - بسم الله الرحمن الرحیم:

فرمود: که آشنا سخن آشنا نگه دارد.

خطاب به: مسئولین محترم سایت 

بهتر آنست که بدون اظهار نظر در صحت یا عدم صحت انتساب آثار، صرفا آثار ادبی بارگذاری شود.

...............

 

نوید . در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۲۱ دربارهٔ جامی » هفت اورنگ » تحفة‌الاحرار » بخش ۵۳ - حکایت زاغی که چند روز در قفای کبکی دوید و از رفتار خود بازمانده به وی نرسید:

خلق را تقلیدشان بر باد داد

مجتبی رکنی در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۲۲ دربارهٔ وطواط » رباعیات » شمارهٔ ۱۸ - در مدح ملک اتسز:

این شعر درجواب شعر انوری در زمان حمله سلطان سنجر به شهر هزار اسب  بود که شاه آن آتزس  شاه بود

ای‌ شاه‌ همه‌ ملک‌ زمین‌ حسب‌ تُراست‌

وز دولت‌ واقبال‌ جهان‌ کسب‌ تُراست‌

امروز به‌ یک‌ حمله‌ هزاراسب بگیرفردا

خوارزم‌ وصد هزاراسب تُراست‌

یوسف شیردلپور در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۴:۲۵ دربارهٔ سعدی » دیوان اشعار » غزلیات » غزل شمارهٔ ۵۷۹:

بادرود بیکران به همه عزیزان گنجوری ودست اندارکاران برنامه وسایت پربار گنجور 🙏 ضمن احترام به نظرات تک تک عزیزان  درمورد کسانی هم که به استاد خورده میگیرند ملالی نباشد دروصف استاد شجریان همین 

فرمایش حضرت حافظ بس،، 

گوهر چو دست داد به دریا چه حاجت است 👌 عجبا که بعد هجران استاد شجریان به خیل عظیم مشتاقانش روزوشب  افزوده میشود ابن خود یعنی گویای یک حقیقت بلامنازع در مرام ومعرفت و مسلک شرافت یک انسان

این غزل سعدی جان را استاد شجریان باهمراهی استاد حبیب الله بدیعی تا بینهایت زیبا وزیبا وزیبا ودلنشین اجراکره اند 💐💐💕💕

عباس صادقی در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۰۸ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۴۳ - تیره‌بخت:

واقعاً زیبا درد این گروه از جامعه رو بیان کردند. 

صادق در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۱۱:۳۱ دربارهٔ پروین اعتصامی » دیوان اشعار » مثنویات، تمثیلات و مقطعات » شمارهٔ ۲۲ - باد بروت:

عجب شعر زیبایی...

روحت شاد بانو

مسافر در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۹:۴۳ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۸۶:

 

سلام

این غزل توسط آقای پرویز شهبازی در برنامه 983 گنج حضور به زبان ساده شرح داده شده است

می توانید ویدیو و صوت شرح  غزل را در آدرسهای  زیر پیدا کنید:

 parvizshahbazi

 aparat

یگانه در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۶:۲۰ دربارهٔ حافظ » اشعار منتسب » شمارهٔ ۴۷:

بیت آخر معنیش چیه؟

برگ بی برگی در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۰۹ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۳۸:

جهان بر ابرویِ یار از هِلال وسمه کشید

هِلالِ ماه در ابرویِ یار باید دید

با توجه به اینکه حافظ معمولاََ یک واژه را در بیت به یک معنی تکرار نمی کند و همچنین با نگاهِ اجمالی به متنِ غزل، بنظر می رسد هلِال در مصرع اول به معنیِ گرد و غبار آمده است( دهخدا استناد به منتهی الارب) و در مصرع دوم به معنیِ معمولِ خود یعنی همان هلالِ ماه، وسمه کشیدن یعنی آرایشِ ابرو بوسیله گیاه و یا موادی تا زیباتر جلوه کند، پس حافظ می‌فرماید انسان پس از حضور در این جهان هاله ای از ماه را که در اینجا نمادِ خرد و هشیاریِ خدایی می باشد با خود به همراه می آورد و طرحِ خداوند بر این منوال است تا این ماه پس از دوره کوتاهی و بنا بر طبیعتش ماهِ تمام گردد، اما جهان و چرخِ هستی نیز بنا بر قانون و طبیعتِ خود عمل می کند یعنی از ( بوسیله) هِلال یا گرد و خاک رویِ این هشیاری را که ابرو و امتدادِ خداوند در این جهان است می پوشاند، گرد و خاک کنایه از ذهن و دیدِ جسمانی به جهان است که ضرورتِ زیست و بقایِ انسان در این جهانِ مادی می باشد، در مصرع دوم حافظ ادامه می دهد اما قرار نیست این خاک یا دیدِ جسمی ابرو یا هشیاریِ خدایی را برایِ همیشه بپوشاند، پس باید در اوانِ نوجوانی دیدِ جسمانی و خاکیِ انسان به دیدِ یار تغییر کند و او هلالِ ماه را در ابرویِ یار ببیند، یعنی تشخیص دهد هِلال یا خاکِ بی مقداری که رویِ هلالِ ماه که همان ابرویِ یار و هشیاریِ اولیه است را پوشانده، باید پاک شده و بر کناری رود تا انسان بتواند هلالِ ماهِ خویش را که همان کمانِ ابرویِ یار است دیده و تحتِ این هشیاریِ خداگونه و اولیه خود جهان را ببیند و در نهایت هم ماهِ او تمام شود.

شکسته گشت چو پشتِ هلال قامتِ من

کمانِ ابرویِ یارم چو وَسمه باز کشید

حافظ ادامه می دهد پس‌از آشناییِ انسان با جهانِ ماده یعنی حدود هشت تا ده سالگی کمانِ ابرویِ یار یعنی همان هلالِ ماه و هشیاریِ اولیه که ذاتِ خداییِ انسان است با قانونِ خود در کار شده و آن وسمه را که از جنسِ خاک است بازکشیده و از رویِ ابرو می زُداید، پس به محضِ آگاهیِ انسان از هشیاریِ خداگونه خویش است که پشتِ او همچون هلالِ ماه خمیده می شود، یکی به دلیلِ اینکه تسلیم شده و می‌پذیرد از جنسِ خداوند است و امتدادِ او، و دیگر اینکه از غمِ فراق از اصلِ خویش و بی‌تاب شدن از این جدایی پشتش خم می گردد. کمانِ ابرو تداعی کننده این مطلب است که خداوند یا زندگی با تیرهایی که از این کمان به سمتِ وابستگی هایِ انسان پرتاب می کند سرانجام او را تسلیم و پشتش را شکسته و خم می کند و این سرآغازِ عاشقیِ چنین انسانی است.

مگر نسیمِ خَطَت صبح در چمن بگذشت

که گُل به بویِ تو بر تن چو صبح جامه درید

"مگر"درواقع معنایِ حتماََ را می دهد و نسیمِ خط در اینجا یعنی شمه ای از زیباییِ رخسارِ معشوق، و چمن کنایه از این جهان است، پس‌ حافظ می‌فرماید آنچنان که نسیمِ صبح گُل را شکفته و باز می کند نسیمی از زیباییِ رخسارت در صبحگاهان و در باغِ این جهان گذشته است که تنها از بویِ آن نسیم گُلِ وجودِ انسانی اینچنین جامه دریده و شکوفا و عاشق شده است، اما این تمامیِ معنایِ مصرع دوم نبوده و حافظ شکفته شدنِ گُلِ وجودِ عاشق را به صبح مانند می کند، یعنی آفتابی که استعاره از جانِ عِلویِ انسان و بینهایت است در وجودِ محدودِ عاشق قصدِ طلوع را دارد، پس آنچنان که خورشید شب را دریده و طلوع می کند، جامه و شبِ ذهن را به بویِ حضرتش می دَرَد و خویشِ اصلیِ انسان شکوفا و نمایان می گردد. مولانا این طلوع را به گونه ای دیگر سروده و می فرماید؛

 آفتابی در یکی ذره نهان / ناگهان آن ذره بگشاید دهان  

ذره ذره گردد افلاک و زمین/ پیشِ آن خورشید چون گشت از کمین

یعنی آفتابِ بینهایتِ خداوندی در ذره ی ذهن پنهان است و به بویِ نسیمِ خط و زیباییِ حضرتش ناگهان و به یکباره کوهِ ذهن که در برابرِ آن آفتاب ذره ای بیش نیست دهان گشوده، شکافته می گردد و آن آفتاب‌ِ زندگی طلوع می کند، آفتابی بینهایت که چون از کمینِ ذهن رها گردد افلاک و زمینِ جسمانی و اینجهانی در برابرش ذره ای بیش نیستند و آن آفتاب محیط می شود بر کُلِ عالمِ وجود.

نبود چنگ و رَباب و نَبید و عود، که بود

گِلِ وجودِ من آغشته ی گُلاب و نَبید

چنگ و رَباب و نَبید و عود نشانه هایِ زندگی هستند و عدمِ وجود آنها مترادف است با عدمِ وجودِ حیات، پس حافظ ادامه می دهد  اینکه گُل بواسطه بویِ حضرت دوست همچون جامه ی تن یا شبِ ذهن را بدرد تا همچون صبح آفتابش جهان را روشن کند عجیب نیست زیرا پیش از اینکه نوای چنگ و رباب یا شراب و هرگونه آب و یا هرگونه بویی در جهان پدیدار گردد گِلِ انسان وجود داشته است که آنرا با گُلاب (استعاره از هُشیاری) و شرابِ عشق آغشته و سرشته اند، و البته که حافظ در جایی دیگر سروده است گِلِ آدم بسرشتند و به پیمانه زدند، مولانا نیز در این رابطه می فرماید؛

بیا و خرقه گرو کن به می فروشِ الست/ که پیش از آب و گِلَست از ازل خَمّاری

یا بیتی از سعدی که می فرماید؛

همه عمر بر ندارم سر از این خمارِ مستی

که هنوز من نبودم که تو در دلم نشستی 

پس همه بزرگان در این امر که انسان از جنسِ هُشیاریِ خالصِ خدایی و امتدادِ اوست و اینکه سرمنشأ کُلِ هستی یک خرد و هشیاری می باشد متفق القول هستند.

بیا که با تو بگویم غمِ ملالتِ دل

چرا که بی تو ندارم مَجالِ گفت و شنید

ملالتِ دل در اینجا یعنی دلِ اندوهگین و عاشق است و حافظ می‌فرماید پس از اینکه انسان به اصلِ خود آگاهی یافت عاشق می شود، و تنها اظهارِ غمِ عشق به معشوق است که با دیدار و بیانِ غمِ این عشق می تواند از این بارِ غم بکاهد، پس حافظ از معشوقِ ازلی و اصلِ خود می خواهد تا بیاید و خویش را بنماید و هم صحبتِ او شود زیرا پس از این بجز او به چیزهای بیرونی نمی اندیشد یا بهتر است بگوییم مجالی برای گفت و شنید با کسِ دیگری ندارد.

بهایِ وصلِ تو گر جان بُوَد خریدارم

که جنسِ خوب، مُبَصِّر به هرچه دید خرید

ارزشمند تر از جان گوهری نیست، پس حافظ یا عاشقی که بصیرت یافته و با چشمِ نظر جهان را می نگرد بهایِ وصال را اگر حتی به قیمتِ جان بخرد باز هم بسی سود خواهد برد، اما کسی که جنسِ خوب را از بد تشخیص نمی دهد و دیده جان بین نداشته و عاشقی را نمی داند ممکن است جانِ خود را برایِ چیزهایِ دنیوی بدهد اما اصولن توجهی به اینگونه مطالبِ معنوی که حافظ و بزرگان عرضه می دارند نمی کنند تا بخواهند بهایِ وصل را بپردازند.

چو ماهِ رویِ تو در شامِ زلف می دیدم

شبم به رویِ تو روشن چو روز می گردید

عرفا کُلِّ هستی و وجود را جلوه ای از رخسارِ حضرتِ دوست می بینند و معتقدند خداوند از شدتِ ظهور است که در پرده و غایب بنظر می رسد، کوه ها، دریاها، آوازِ پرندگان، گُلهایِ رنگارنگ و زیبا، گونه هایِ مختلف و شگفت انگیزِ جانداران، همه و همه جلوه ای از جمالِ رویِ حضرتش و شامِ زلفِ او  می باشند، پس‌ سالکِ عاشقی چون حافظ که رخسارِ زیبایِ معشوق را در این سیاهیِ زلف می بیند، روزگارش که همچون شب و در ذهن بسر می برده است، اکنون با چنین نگرشی به جهان، همچون روز روشن می گردد، یعنی تنها راهِ رهایی از شبِ تاریکِ ذهن عشق ورزی به شامِ زلفِ معشوق یا درواقع نگاهِ عاشقانه به تک تکِ این مظاهر است که می تواند بجایِ جنگ و خونریزی هم نوعِ خود را نیز فارغ از ملیت و نژاد و مذهب از جنسِ خود دیده و به او مهر ورزی و کمک کند و علاوه بر آن با همکاریِ یکدیگر از تخریبِ محیطِ زیست و یا قربانی کردنِ دیگر جانداران پرهیز کنند. 

به لب رسید مرا جان و برنیامد کام

به سر رسید امید و طلب به سر نرسید

 آنچه بیان شد در لفظ و کلام آسان اما در عمل بسیار دشوار است چرا که انسان از منیت و برتری طلبی هایِ خود بسختی می‌تواند چشم پوشی کند، پس‌ حافظ می‌فرماید جانِ عاشق به لبش می رسد تا بخواهد به کامِ دل یا وصالِ معشوق برسد اما خبرِ خوب این است که این طلب در انسان همواره زنده است و به سر نمی رسد که آن هم بواسطه این است که گِلِ وجودِ انسان را از ازل آغشته به گُلاب و شرابِ عشق نموده و سرشته اند، پس اگر عاشق از این رفت و بازگشت هایش به شبِ ذهن نا امید از وصل شود، طلب و میلِ بازگشت به اصلِ خود هرگز در او نمرده و بسر نمی رسد.

ز شوقِ رویِ تو حافظ نوشت حرفی چند

بخوان ز نظم و در گوش کن چو مروارید

حافظ که اینچنین نغمه سرایی می کند همان بلبل است که شوقِ رویِ گُل را دارد، پس مخاطب همه گلهایِ باغِ این جهان هستند که حافظ به شوق و عشقِ زنده شدنِ آنان به عشق این حروف را به رشته نظم درآورده است، پس‌ از می خواهد نظم هایِ او را نه تنها بخوانیم و حفظ کنیم، بلکه تک تک ابیاتش را همچون مرواریدی ارزشمند آویزه گوشِ خود کرده و به آن عمل کنیم.

 

agareza sad در ‫۱ سال قبل، شنبه ۲۹ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۵۱ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۱۲۱:

آلبوم ساز خاموش استادشجریان چقدرسوزناک این دوبیتی دردشتی خوانده 

Mobin T در ‫۱ سال قبل، جمعه ۲۸ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۱۴ دربارهٔ یغمای جندقی » دیوان اشعار » سرداریه » غزلیات » شمارهٔ ۶:

ردیف ش چیه؟

کوروش در ‫۱ سال قبل، جمعه ۲۸ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۴۶ دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۷۱ - بیان آنک فتح طلبیدن مصطفی صلی الله علیه و سلم مکه را و غیر مکه را جهت دوستی ملک دنیا نبود چون فرموده است الدنیا جیفة بلک بامر بود:

داستان یهودیان در ابیات پایانی برام نامفهوم بود لطفا تفسیر کنید 

کوروش در ‫۱ سال قبل، جمعه ۲۸ مهر ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۴۵ در پاسخ به شهاب عمرانی دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر اول » بخش ۱۷۱ - بیان آنک فتح طلبیدن مصطفی صلی الله علیه و سلم مکه را و غیر مکه را جهت دوستی ملک دنیا نبود چون فرموده است الدنیا جیفة بلک بامر بود:

عالی بود ممنون