گنجور

 
وطواط

ای یک غلام تو به گه حرب صد سپاه

اندر جوار جاه تو اسلام را پناه

مقبل‌ترین عالمی و طالع تو را

هشت آسمان معسکر و هفت اختران سپاه

موج سخاوت تو رسیده به شرق و غرب

اوج جلالت تو گذشته ز مهر و ماه

روی ولی تو ز وفاق تو شد سفید

روی عدوی تو ز خلاف تو شد سپاه

تا بر سریر ملک نشینی بر غم خصم

بر تن قبای دولت و بر سر کلاه جاه

تصحیف گشته بر تن حساد تو قبا

مقلوب گشته بر سر اعدای تو کلاه

خورشید از آن قرار بگیرد همی بشب

تا پیش بارگاه تو حاضر شود پگاه

ای پادشاه عادل و ای آنکه در جهان

هم آفتاب ملکی و هم سایهٔ الاه

سی سال شد که بنده بصف نعال تو

بوده مدیح خوان تو بر تخت و مدح خواه

داند خدای عرش که هرگز نایستاد

چون بنده مدح خوانی در هیچ بارگاه

اکنون دلت ز بندهٔ سی ساله شده ملول

در دل ز طول مدت یابد ملال راه

از بنده یک گناه بسی سال مانده است

دانی اگر بچشم حقیقت کنی نگاه

لیکن مثل زننده : چو مخدوم شد ملول

جوید گناه چاکر بیچاره بی گناه

ای بس شبا! که در غم درگاه فرخت

نغنوده ام ز ناله و ناسوده ام ز آه

جانم شده تباه بدست مخالفان

عهد ولا و طاعت تو ناشده تباه

تو حق خدمت من مسکین نگاه دار

چونانکه حق خدمت تو داشتم نگاه

تا کاه پایدار نباشد بسان کوه

تا کوه بی قرار نباشد بسان کاه

بادا مقامگاه ولی تو اوج چرخ

بادا قرارگاه عدوی تو قعر چاه

 
 
 
رودکی

من موی خویش را نه از آن می کنم سیاه

تا باز نوجوان شوم و نو کنم گناه

چون جامه‌ها به وقت مصیبت سیه کنند

من موی از مصیبت پیری کنم سیاه

قطران تبریزی

ای نیکخوی مردم ای نیک خوی شاه

تو نیکخواه شاه و ترا بخت نیکخواه

اندر میان رزم نمانی مگر بشیر

اندر میان بزم نمانی مگر بماه

هم آلت نبیدی و هم آلت سلاح

[...]

مسعود سعد سلمان

ای روی تو به خوبی افزون ز مهر و ماه

بهرام روز باده بهرام رنگ خواه

اندوه این جهان مخور ای ماه شاد باش

کامروز شادمانست از تخت و تاج شاه

افروخته ست طبعش و افراخته محل

[...]

سوزنی سمرقندی

چون در هوای دل تن من گشت پادشاه

آمد به پیش سینه من از سفه سپاه

لشکرگه سفاهت من عرضه داد دیو

من ایستاده همبر عارض بعرضه گاه

دیو سیه گلیم بران بود تا کند

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سوزنی سمرقندی
ادیب صابر

موی سیاه من ز زمانه سپید شد

وین نامه سپید شد از معصیت سیاه

زان تیره گشت همچو گنه چشم روشنم

تا نیز چشم من نکند درگنه نگاه

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه