شمارهٔ ۱۵۸ - قصیدۀ ذوقافتین در مدح خاقان کمالالدین نظامالدوله ارسلان خان ابوالقاسم محمود
ای دلبری، که نیست نظیر تو در جهان
جانی مرا و بلکه گرانمایه تر ز جان
دیدار تو سپهر نشاطست بر زمین
رخسار تو بهشت جمالست در جهان
داری دو لب چو ساخته دو پاره لعل
وندر دو پاره لعل دو رسته درر نهان
ظاهر نگرددت، چو نگویی سخن، دهن
پیدا نیایدت، چو نبندی کمر، دهان
از لب شکرستانی و من شکرها کنم
گر زان شکرستان تو گردم شکرستان
همچون جگر لطیفی و همچون روان عزیز
و ز دیده بی توام شده خون از جگر روان
عمری فروختم بهوای تو و مرام
زین عمر نیست حاصل سودی مگر زیان
بیدادگر بتی و بعدل کمال دین
یابم ز دست جور تو بیداد گرامان
خاقان، نظام دولت، محمود، آنکه هست
از رهگذار کینهٔ او چرخ بر کران
از دستبرد اوست فغانی بهر دیار
از کارکرد اوست نشانی بمهرکان
بی سر شدست دشمن و بازر شدست دوست
ز آن تیغ سرفشان وزان دست زرفشان
دستش کند بدایع جود و کرم پدید
لفظش کند دقایق فضل و هنر عیان
در علم او ز مایهٔ علم علی اثر
در عدل او ز سایهٔ عدل عمر نشان
خیزد ز بهر مدت عمرش امان ز چرخ
زاید ز بهر عدت جودش گهر ز کان
ای گشته کوشش تو بحفظ هدی
وی کرده بخشش تو برزق بشر ضمان
در پیش ناصح تو فگنده قضا سپر
در روی حاسد تو کشیده قدر کمان
با آیت خلاف تو گشته بلا قرین
با رایت وفاق تو کرده ظفر قران
گردد بریده سر چو قلم، هر که چون قلم
در پیش خدمت تو نگردد بسر دوان
افلاک را هوای تو همواره در ضمیر
و ایام را ثنای تو پیوسته بر زبان
مداح را سحاب سخای تو چون صدف
پر در کند بیک صلهٔ ماحضر دهان
تا در علو نباشد همچون فلک زمین
تا در ضیا نباشد همچون شرر دخان
هر لحظه از کواکب عزی دگر بیاب
هر روز بر اعادی کامی دگر بران
ادبار شد نصیب عدوی تو بر مراد
تا روز رستخیز باقبال در بمان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر در وصف یک دلبری سروده شده که شاعر او را بینظیر و گرانمایهتر از جان خود میداند. شاعر زیبایی چهره و لبهای او را مانند بهشت و لعل توصیف میکند و از درد فراق و عشقش مینالد. او به بیتی بیعدالتیش اشاره میکند و از حکومت خاقان محمود به عنوان نشانههایی از شکوه و جود یاد میکند. شاعر بر برکات وجودی این پادشاه تأکید میکند و بر دوستی و دشمنیها در دوران او میپردازد. در نهایت، او دعا میکند که محبوبش همیشه در اوج باشد و دشمنانش ناکام بمانند. شاعر با طراوت زبانی و تشبیهات زیبا شکوه و عظمت عشق و وفاداری را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: ای محبوب من، تو را در دنیا مانند و نظیری نیست و جان من را به نوعی در دست داری که ارزشمندتر از جان خودم است.
هوش مصنوعی: دیدار تو مانند آسمانی پر از شادمانی بر روی زمین است و چهرهات مانند بهشتی از زیبایی در جهان میباشد.
هوش مصنوعی: دو لب تو مانند دو تکه سنگ قیمتی سرخ است و در هر کدام از این تکههای سرخ، دانههای درخشان نهفته است.
هوش مصنوعی: اگر حرفی برای گفتن نداشته باشی، کسی متوجه وجود تو نخواهد شد. همچنین، اگر خودت را درست مهار نکنی، هیچ پیامی از تو به دیگران منتقل نخواهد شد.
هوش مصنوعی: از تو که لبهای شیرینی داری، من هم برای تو شیرینی میسازم. اگر تو را شکرستان بنامم، خودم هم شکرستان میشوم.
هوش مصنوعی: شبیه جگر نرم و مانند روحی ارزشمند هستی؛ و به خاطر غیبت تو، چشمانم اشک و خونریزی میکنند.
هوش مصنوعی: در طول عمرم به خاطر محبت و اخلاق تو خود را به فروش گذاشتم، اما از این زندگی هیچ چیز جز زیان به دست نیاوردم.
هوش مصنوعی: ستمگر، تو همچون بتی هستی و من میخواهم از دست ستم و ناراستی تو، عدالت را به کمال برسانم.
هوش مصنوعی: خاقان، حاکم و سر صاحب حکومت، محمود است، کسی که در سایهٔ دشمنیهای او، زمانه و سرنوشت بر بلندای آسمان قرار دارد.
هوش مصنوعی: این شعر به گونهای بیانگر تأثیرگذاری و عظمت کارهای خداوند در جهان است. اشاره دارد که آثار و نشانههای او در زندگی و در محیط اطراف ما نمایان است و همواره در حال حاضر است. به نوعی، زندگی و همه چیزهایی که میبینیم تحت تأثیر دست خداوند و کارهای او قرار دارد. به عبارت دیگر، هر آنچه در زمین و آسمان وجود دارد، به نوعی نشانهای از قدرت و حکمت اوست.
هوش مصنوعی: دشمن بیسر شده و دوستان به ما نزدیکتر شدهاند، زیرا ضربههای تند و تیز دشمنان به ما نرسیده و ما از دست یاری دوستان بهرهمند هستیم.
هوش مصنوعی: دست او، نشانههایی از سخاوت و generosity را به نمایش میگذارد و کلامش، نشاندهندهٔ جزئیات و زیباییهای علم و هنر را نمایان میسازد.
هوش مصنوعی: در دانش او نشانههایی از علم علی وجود دارد و در عدالت او آثار و نشانههایی از عدل عمر به چشم میخورد.
هوش مصنوعی: برای طولانی شدن عمرش از دوران سختی و مشکلات خود را میکشد و به همین خاطر، از دل مهر و بخشش خود، گوهری ارزشمند به دنیا میآورد.
هوش مصنوعی: ای تلاش تو به حفظ هدایت و راهنمایی مردم انجام یافته است، و بخشش تو بر روزی بشر ضمانت و تضمینی است.
هوش مصنوعی: در حضور مشاور و راهنمایت، تقدیر مانند سپری از تو محافظت میکند و در برابر حسودان، اعتبار و ارزش تو مانند کمانی که به سمت دشمن نشانه رفته است، قوی و محفوظ است.
هوش مصنوعی: با معجزهی تو مشکلات و بلایا برطرف شده و با قدرت تو پیروزیها به دست آمده است.
هوش مصنوعی: هر کس که مثل قلم در خدمت تو نباشد، همچون سر بریدهای میشود که به هیچجا نمیرسد.
هوش مصنوعی: آسمان همیشه به یاد تو است و روزها همیشه در حال ستایش تو هستند.
هوش مصنوعی: مداحان و شاعران با سخاوت و generosity تو مانند صدفی پر از گوهر هستند که میخواهند پاداش و شکرگزاری خود را از تو دریافت کنند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که زمین به بلندی آسمان نرسد و درخشش آن مانند شعلههای آتش نباشد.
هوش مصنوعی: هر لحظه از ستارههای زیبا باخبر شو و هر روز به آرزوها و کامیابیهای تازهای دست پیدا کن.
هوش مصنوعی: بدشانسی و نابخردی سرنوشت دشمن تو را میتوان پیشبینی کرد، تا روز قیامت که فقط با خوشبختی باقی خواهد ماند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
هان! صائم نوالهٔ این سفله میزبان
زین بی نمک ابا منه انگشت در دهان
لب تر مکن به آب، که طلقست در قدح
دست از کباب دار، که زهرست توامان
با کام خشک و با جگر تفته درگذر
[...]
گفتم نشان ده از دهن ای ترک دلستان
گفتا ز نیست ، نیست نشان اندرین جهان
گفتم که ساعتی ببر من فرونشین
گفتا که باد سرد زمانی فرو نشان
گفتم که باد سرد زیان داردت همی
[...]
بگشاد مهرگان در اقبال بر جهان
فرخنده باد بر ملک شرق مهرگان
سلطان یمین دولت میر ملوک بند
محمود امین ملت شاه جهان ستان
شاهی که پشت صد ملک کامران بدید
[...]
بنگر بدین رباط و بدین صعب کاروان
تا چونکه سال و ماه دوانند هردوان
من مر تو را نمودم اگرچه ندیده بود
با کاروان رباط کسی هر دوان دوان
از رفتن رباط نه نیز از شتاب خود
[...]
گویی که ماه و مشتری از جرم آسمان
تحویل کرده اند بباغ خدایگان
وز ماه و مشتری شده آن خاک پرنگار
نوری عجیب صورت و شکلی بدیع سان
نی نی ، که ماه و مشتری از وی ربوده اند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.