سپهر ملک عجم ، آفتاب دین عرب
بلند نام و نشان و بزرگ اصل و نصب
کمال دین هدی ، قطب ملک و دین محمود
که هست چرخ شرف را جمال او کوکب
جمال دودهٔ خوارزمشاه ، آنکه ربود
ز سرکشان زمانه بدست فخر قصب
همه خلاصهٔ مجد و بمجد نامغرور
همه حقیقت فضل و بفضل نا معجب
شده مطاوعت او زمانه را پیشه
شده متابعت او سپهر را مذهب
بطبع حضرت او را ستاره کرده سجود
بطوع خدمت او را زمانه کرده طلب
وجود فضل و هنر را بیان اوست دلیل
حصول عز و شرف را قبول اوست سبب
ز سعی او شده خار موافقان چون گل
ز تیغ او شده روز مخالفان چون شب
زهی بهمت عالی و تبع صافی تو
نظام جاه و علو قوام و فضل ادب
بزیر خنک جلال تو اخضر و اغبر
بزیر زین مراد تو ادهم و اشهب
ضیای حمد و ثنا از کف تو نیست بدیع
گهر ز کان و هنر از کف تو نیست عجب
سیاه گشت عدو را ز هیبت تو از گلیم
کبود گشت فلک را ز صولت تو سلب
عنایت تو چو شمس و ولی تو چو گهر
سیاست تو چو ماه و عدوی تو چو قصب
ز بیم نیزهٔ ثعبان نهاد تو گشته
امور خصم تو برگشته چون دم عقرب
تو همچو در و چو دریا بجاه تو مجلس
تو همچو مهر و چو گردون بزیر تو مرکب
شگفت نیست وجود تو در طویلهٔ خلق
که در طویله بود در جوار خار رطب
همیشه تا نبود باز طعمهٔ تیهو
همیشه تا نبود شیر سخرهٔ ثعلب
بدهر باد جلال تو عالی المکثب !
ز بخت باد جناب تو صافی المشرب!
ز تو مطالب ارباب فضل حاصل باد!
همیشه تا که جهانست علم را مطلب
مخالفات ترا چهره پر غبار بلا
منازعان ترا مغز پر خمار تعب
ندیم جان حسودت و در زمانه ندم
نصیب عمر عدوی تو از ستاره غضب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن در وصف شخصیت برجستهای به نام سپهر ملک عجم، یک حکمران بزرگ و با فضیلت است. او به عنوان آفتاب دین عرب و نماد علم و عزت معرفی شده و زیبایی و کمال او باعث افتخار است. اثرات وجود او در جامعه و بر مخالفانش عمیق و ویرانگر است. متن به تمجید از شخصیت و قیادت او میپردازد و بیان میکند که او توانسته است در زمانهاش جا پای بزرگان بگذارد و به عنوان الگویی از فضل و ادبیات شناخته شود. همچنین، قدرت و تاثیر او بر مخالفان و فخر او در میان مردم به خوبی توصیف شده است. در نهایت، این اثر به قدردانی و دعا برای استمرار برکت و موفقیت او در زندگی و حیات اجتماعی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: آسمان سرزمین غیرعرب، مانند آفتاب دین عرب است، که نام و شهرتی بلند و ریشه و اصل بزرگ دارد.
هوش مصنوعی: کاملترین دین و راهنمایی، محور ملک و دین، محمود است که زیبایی او مانند ستارهای درخشان در آسمان شرافت است.
هوش مصنوعی: زیبایی فرزند خوارزمشاه، که در زمانهاش بر دزدها و ستمگران چیره شد و مقام و افتخاری برای خود به دست آورد.
هوش مصنوعی: تمامی جوهر و خوشنامی در پرتو نیکی و فضیلت نهفته است و هیچ گاه نباید به خاطر دستاوردها و فضائل خود به خود مغرور شویم.
هوش مصنوعی: زمانه بر اساس خواستههای او شکل گرفته و سپهر (آسمان) نیز به پیروی از مسیر او حرکت میکند.
هوش مصنوعی: طبیعت مقدس او را به ستارهای درخشنده تبدیل کرده و زمانه به عشقِ خدمت او، در جستجوی اوست.
هوش مصنوعی: وجود فضیلت و هنر نشانهای از بیان اوست و دلیل بر اینکه عزت و شرافت ناشی از پذیرش اوست.
هوش مصنوعی: از تلاش او، دشمنانش مانند گل، زنده و سرزنده شدهاند و روزهای حامیانش، به خاطر تیغ او، مانند شب تاریک و خموش گشته است.
هوش مصنوعی: چه بلند همتی و چه صفای تبع تو! نظام و قدرت و فضیلت ادب در دست توست.
هوش مصنوعی: زیر سایهی خنک جلال تو، زمین سرسبز و خاکی است. زیر زین آرزوی تو، اسبهای سیاه و خاکستری قرار دارند.
هوش مصنوعی: نور و روشنی ستایش و حمد از تو نیست، همانطور که جواهر از معدن و هنر از دستان تو برنمیخیزد، شگفتی نیست.
هوش مصنوعی: دشمن از قدرت و بزرگی تو به شدت ترسید و به همین دلیل، آسمان نیز از اثرات زودرس تو، رنگ پریده و بیرنگ شد.
هوش مصنوعی: مهربانی تو مانند آفتاب است و ولی تو مانند گوهر. تدبیر تو همچون ماه تابان و دشمنان تو مانند نیهای بیخاصیت هستند.
هوش مصنوعی: از ترس نیزهٔ دشمن، کارهای او به هم ریخته و دچار آشفتگی شدهاند، مانند زمانی که دم عقرب به حرکت درمیآید.
هوش مصنوعی: تو مانند در و دریا در بزرگی و مقام خود هستی، همچنان که خورشید و آسمان زیر رکاب تو قرار دارند.
هوش مصنوعی: عجیب نیست که تو در میان مردم عادی قرار داری، چون در کنار خارها، رطب (خرما) نیز وجود دارد.
هوش مصنوعی: همیشه وقتی که تیهو در دسترس نباشد، طعمهای برای شکارچیان وجود نخواهد داشت. و وقتی شیر در دسترس نیست، فرصت برای شکار روباه فراهم نمیشود.
هوش مصنوعی: خوشا به حال تو که عظمتت در همه جا دیده میشود! بختت باد که از نیات پاک و صفای روحی برخوردار هستی!
هوش مصنوعی: از تو آرزو دارم که علم و دانش همیشه در دسترس و موجود باشد! تا زمانی که جهان برقرار است، علم باید مورد توجه و جستجو قرار گیرد.
هوش مصنوعی: مخالفان تو، چهرهای غبارآلود را به نمایش میگذارند و بیهیچ شک و تردیدی، تو را در زیر فشار و زحمت قرار میدهند.
هوش مصنوعی: دوست عزیزم، حسادت تو باعث نمیشود که من در زندگیام از تو آسیب ببینم. عمر تو، که از خشم و دشمنی پر شده، بیهوده است و به درستی نمیارزد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سپیده دم که هوا بر درید پرده شب
بر آمد از سر که روز با ردای قصب
سپید روز سپه روی داده بود به چین
شب سیاه سپه روی داده سوی حلب
چنان سیاه وشی اندکی سپید بروی
[...]
تقشّعَ غَیْمُ الهَجْرِ عَنْ قَمرِ الحُبِّ
وأسْفَرَ نُورُ الصُّبْحِ عَنْ ظلمةِ العَنْبِ
اگرچه من نکنم عاشقی بطبع طلب
کند طلب دل من عاشقی ز مهر . . . ب
گهی ز دیده خروشم کز اوست دل بعذاب
گهی ز دل کنم افغان کز اوست جان به تعب
ز دیده جیحون باران ز دل جحیم نشان
[...]
همی شکنجد باد و همی شکافد خاک
به جنبش اندر دود و بخار آتش و آب
من و نگار من امروز هر دو رگ زدهایم
من از حرارت عشق و وی از حرارت تب
بزرگ بارخدایی کنی و بفرستی
ورا شراب عناب و مرا شراب عنب
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.