ممدوح نمایند بسی بار خدایان
زین تنگ دلان؟ اینک درایان
همچون رده مور نگرشان از حرص
وز تنگی دست این گره شعر سرایان
خورد را ز ره مدحت منحول مغرور
مداح نماینده بممدوح نمایان
دامن گره افکنده بدامن همه هم پشت
هر روز روان گیر بدوشان چو گدایان
تا صبح دمد آمده با خدمتگاران
تا شام شود در شده با روزه گشایان
با خویشتن آورده بهر قاعده ای بر
کاسه شکنان راه کشان لقمه ربایان
از لکنش معده است نه از طلعت فرخ
هر یک بستم ساخته خود را چو همایان
شاگرد کل جوهریند این همه در حرص
ز استاد فزونتر شده این لقمه بیابان
از غایت بی بنگی و از حرص گدائی
استاده براه اینهمه یافه در ایان
پر کارتر از سوزنی امروز کسی نیست
لیکن چو وئی نیست کس از عالی رایان
او را در دستور خداوند جهان بس
بی حشمت و بی منت این بار خدایان
فرزانه امیر اجل صاجب عالم
کافراخته شد زو علم صاحب رایان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف ممدوح (شخص مورد ستایش) می‌پردازد و از او به عنوان نماینده‌ای از خدایان یاد می‌کند. شاعر به نقد افرادی می‌پردازد که از حرص و تنگ‌دستی به ستایش ممدوح می‌پردازند و خود را به او وابسته می‌سازند. او به سرنوشت این مداحان که همچون گدایان به دنبال لقمه‌ای برای سیر کردن خود هستند، اشاره می‌کند و به بی‌خود بودن آنها در این مسیر می‌پردازد. شاعر تأکید می‌کند که ممدوح، به خاطر علم و دانایی‌اش، در عالم برتر است و از صفات او می‌گوید که در مقایسه با دیگران، بی‌منت و با احترام است. در نهایت، نماد دانش و فضیلت را فرزانه‌ای می‌داند که به دست خداوند عالم شکل گرفته است.
هوش مصنوعی: آیا خدایان بارها به ستایش کسانی می‌پردازند که در دل‌هایشان تنگی و ناراحتی وجود دارد؟ اکنون اینان در حال سختی و گرفتاری هستند.
هوش مصنوعی: آنها را مانند ردیف موری می‌بینم که به خاطر حرص و تنگ‌دستی در حال کشمکش و گره‌خوردن هستند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر کسی بخواهد از طریق ستایش و تعریف، خود را مورد توجه قرار دهد، باید مراقب باشد زیرا ممکن است در این راه دچار خودپسندی و غرور شود. در واقع، به جای اینکه عظمت و خوبی‌های واقعی را بشناساند، ممکن است فقط به تمجید سطحی پرداخته و خود را در معرض قضاوت نادرست قرار دهد.
هوش مصنوعی: در اینجا دامن عده‌ای از مردم به هم گره خورده و به نوعی به هم وابسته‌اند. در واقع، زندگی و روزمرگی آنها به یکدیگر متصل است و مانند گدایانی که به دوش هم افتاده‌اند، بار مشکلات و چالش‌ها را با هم حمل می‌کنند.
هوش مصنوعی: تا صبح زود، خدمتکاران آماده‌اند و تا شب هم می‌مانند، آن‌قدر که روزه‌داران افطار کنند.
هوش مصنوعی: شخصی به یاد خود و بر اساس اصولی که دارد، در برابر افرادی که به طرز نادرستی عمل می‌کنند و از دیگران سوءاستفاده می‌کنند، ایستادگی می‌کند و تلاش می‌کند آنها را به سمت مسیر درست هدایت کند.
هوش مصنوعی: منظور این است که زیبایی و خوش شانسی هر فرد به ویژگی‌ها و تلاش‌های خود او بستگی دارد، نه به ظاهری که دارد. هر کس باید خود را بر اساس قابلیت‌ها و تلاش‌های خودش بسازد، همانند پرندگان آزاد و بلندپرواز.
هوش مصنوعی: ما همه شاگردان کل هستیم و به خاطر حرص و طمعی که داریم، بیشتر از استاد یاد گرفته‌ایم. این لقمه‌های بیابان نشان‌دهنده تلاش‌های بی‌پایان ماست.
هوش مصنوعی: به خاطر شدت بی‌پناهی و از روی طمع و فقر، این همه چیز به دست آمده است.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس امروز به اندازه سوزن کار نمی‌کند، اما از نظر عقل و اندیشه، هیچ‌کس به پای افراد با تفکر عالی نمی‌رسد.
هوش مصنوعی: پروردگار جهان او را به گونه‌ای بی‌عفت و بی‌نیاز از دیگران قرار داده است.
هوش مصنوعی: این بیت به معنای این است که دانشمند و آگاه بزرگ، که به عنوان امیر و خدایی در این عالم شناخته می‌شود، از علم و دانشی برخوردار گردید که او را به مقام بلند رسیدن هدایت کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
این گنبد گردان که برآورد بدین سان
…ـان
ای منظره و کاخ برآورده به خورشید
تا گنبد گردان بکشیده سر ایوان
تاچون ز در باغ درآید مه نیسان
از دیدن او تازه شود روی بساتین
این گنبد پیروزهٔ بی‌روزن گردان
چون است چو بستان گه و گاهی چو بیابان؟
من خانه نه دیدم نه شنیدم به جز این نیز
یک نیمه بیابان و دگر نیمه گلستان
ناگاه گلستانش پدید آرد گلها
[...]
المنه لله که خورشید خراسان
از برج شرف گشت دگر باره درخشان
المنه لله که آراست دگر بار
دیوان خراسان بسزاوار خراسان
المنه الله که از کشتی عصمت
[...]
آن غیرت یزدان نگر و قدرت یزدان
از قدرت یزدان چه عجب غیرت چندان
هرگز نرسد کس بسر قدرت ایزد
هرگز نرسد کس بسر غیرت یزدان
گه کوه و بیابان کند از باغ و بساتین
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.