گنجور

 
سوزنی سمرقندی

ملیح را ببخارا از این خبر نبود

که در سر پل نی زو ملیحتر نبود

غنیمت است دم آنرا که روی او بیند

که طعن و ضرب و ده و گیر و کر و فر نبود

حلاوتست بلفظ ملیح در شکر

که بی حلاوت نفس شکر شکر نبود

اگر هزار هنر دارد اندر او عیب است

که عیب عیب بود آن هنر هنر نبود

ز جمله ثنوی زادگانش میشمرند

اگر بود نه عجب هم عجب اگر نبود

درین اگر مگری میرود حقیقت نیست

کجا حقیقت باشد اگر مگر نبود

موحد است گذشته ز ملت ثنوی

ولکن از ثنوی زادگی گذر نبود

خوهر فشارد و مادر کشد سپس نگرد

پسر سپوزد و زین جمله بر حذر نبود

بخاریانرا مغ مزدکی بود نامی

که مزدکی را بی مادر و خوهر نبود

ملیح را نپسندند خویش خود گفتن

که خال و عم ورا مادر و پدر نبود

زبان بی سخن اندر دهان بی دندان

نهفته دارد و باز از دولی بدر نبود

بغرچگان رباط چهار سو سوگند

همیخورند که جفت ملیج خر نبود

بیاو پردگیانرا بغرچگان بگذار

که پرده دار نباشد که پرده در نبود

هزار زخمه بدانگی است نرخ کردن نو

بنسیه میدهی آنرا که نقد خر نبود

بموم و روغن و گل سرخ زخمگه کن نرم

که تا بدست بزرگان دین ضرر نبود

چو خاضع و متواضع شدی بزرگانرا

یکان یکانک شرطست اگر حشر نبود

چو آستانه صدر جهان کنی بالین

کسی که قصد قفای تو کرد سر نبود

چو سیف دین را خدمت کنی شوی مخدوم

جزای خدمت وی جز بدینقدر نبود

چو طوق منت جور حسام دین داری

سم ستور ترا کم ز نعل زر نبود

بملک دین خلف است از حسام دین شهید

چو شاهزاده شهادت بمرگ بر نبود

بود محال جگرگوشه را خلف خواندن

خلف چراست چرا گوشه جگر نبود

زهی خلیقه درس پدر حسام حسام

که کس نظیر تو اندر صف نظر نبود

ترا بنام پدر خواند و مراد وی این

که تا بنام پدر جز تو نامور نبود

بجاه صدر زبردستی است و اسم ترا

چنانکه دست کس از دست تو زبر نبود

توئی که بر فلک شرع سید القرشی

بنور و ذهن و ذکای تو ماه و حور نبود

بشرع شرع محمد که سید البشر است

همال تو کس از ابنای بوالبشر نبود

ترا بنظم و بنثر آفرین چنان گویم

که نثر من عبث و نظم من هدر نبود

در آل برهان ابیات من ز خوشی و لطف

اگر نه بیش کم از رشته درر نبود

طویله کردم و در گردن ملیح افکند

ملیح را به ازین حسن زیب و فر نبود

بقای صدر جهان با دو آل برهان کل

که هیچ سلسله زین آل خوبتر نبود

ملیح شاید بر سوزنی نیاز آرد

که در مطایبت سوزنی بتر نبود

وگر بتر بود اندر هجای او بمثل

جز از برای سر سهمناک خر نبود