نکند عمر خویشتن ضایع

هر که در عقل او قصوری نیست

هر چه او را جماد میشمرند

هیچش از نیک و بد شعوری نیست

آدمی نیز اگر بهرزه زید

[...]

هر که رنجی کشید و گنج نهاد

بضرورت به دیگران بگذاشت

چون نظر میکنی در آخر کار

حاصل گنج غیر رنج نداشت

خرم آنکس که همچو ابن یمین

[...]

هر یکی از شهان بوقت شکار

صید دیگر کند بقوت بخت

شاه یحیی چو عزم صید کند

شهریاران رباید از سر تخت

باد پاینده تا جهان گیرد

[...]

هر که در کارها مشاوره کرد

گلبن باغ دولتش بشکفت

هر مهمی که باشد از بدو نیک

در جهان با دو شخص باید گفت

اولا آنکه او بحق گوئی

[...]

هر که در صبح از بگه خیزی

در دل از مهر حق چراع افروخت

هر چه خاشاک راه او میشد

بر سر آتش فناش بسوخت

آدمی زاد را طریق معاش

[...]

هر که را در جهان همی بینی

گر گدائی و گر شهناهیست

طالب لقمه ایست و ز پی آن

در تک چاه یا سر چاهیست

مقصد خلق جمله یکچیز است

[...]

غرمائی که داشتم زین پیش

که از ایشان بمن رسیدی رنج

همچو قارون فرو شدند بخاک

جمله و باز ماند ز ایشان گنج

هر یکی را بغیر مظلمه نیست

[...]

هر که دارد کفاف عیش چنان

که نباشد بدیگری محتاج

کلبه ئی نیز باشدش که ازان

نکند هر دمش کسی اخراج

در جهان پادشاه وقت خود است

[...]

هر که را دسترس بنقره و زر

باشد و بهره بر ندارد هیچ

وانکه بر آب زندگانی خویش

تخم خیرات می نکارد هیچ

ابر او بر زمین تشنه دلان

[...]

ای دل ار چند در سفر خطرست

کس سفر بیخطر کجا یابد

آنچه اندر سفر بدست آید

مرد آن در حضر کجا یابد

هر که در سایه گشت گوشه نشین

[...]

ایدل ایام مستیت بگذشت

بعد از اینت بهوش باید بود

از کدورات شیطنت رستی

با صفای سروش باید بود

سوی شیبت چو روی تاختن است

[...]

ای شه کامران وجیه الدین

ای چو نام تو طالعت مسعود

رخ نهاده به بندگی چو ایاز

بر بساطت هزار چون محمود

چاکرت لاشه اسبکی دارد

[...]

اهل دنیا سه فرقه بیش نیند

چون طعام اند و همچو دارو و درد

فرقه ئی چون طعام در خورند

که از ایشان گزیر نتوان کرد

باز جمعی چو داروی دردند

[...]

ای دل آخر ترا که باد هوس

بر تن زار ناتوان باشد

کی توانی نهاد روی براه

چون گه کوچ کاروان باشد

خود گرفتم سبک روان گشتی

[...]

از طبیبی شنیده ام روزی

کاوستاد بزرگ بود آن مرد

گفت آنرا که در شکم ناگاه

از غذای غلیظ پیچد درد

کر طبیبش معالجی نیکست

[...]

آصف ثانی علاء دولت و دین

چون سلیمان جهان بکام تو باد

تا بود عمر جاودانت چو خضر

چشمه آبحیات جام تو باد

زهره ازهر کنیز مجلس تست

[...]

بهترین مراتب آن باشد

کان بفضل و هنر بدست آید

رتبتی کان نباشد استحقاق

زودش اندر بنا شکست آید

با خرد گفتم ای مدبر کار

که بدانش چو تو نشان ندهند

چیست حکمت که از خزانه غیب

برگ کاهی به راستان ندهند

بخسیسان دهند نعمت و ناز

[...]

باغبانی بنفشه می انبود

گفتم ای گوژ پشت جامه کبود

این چه رسمیست در جهان که توراست

پیر نا گشته بر شکستی زود

گفت پیران شکسته دهرند

[...]

پنج روزیکه در کشاکش غم

در سرای سپنج خواهی بود

گر فزون از کفاف میطلبی

طالب درد و رنج خواهی بود

مال کز وی تمتعت نبود

[...]