سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۵۱ - فی تناقض الدارین
چون تو برخاستی ز نفس و ز عقل
این جهانت بدان جهان شد نقل
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الاوّل: در توحید باری تعالی » بخش ۶۶ - فیالافتقار والتحیّرِ فی صفاته
نقل جان ساز هرچه زو شد نقل
که به ایمان رسی به حق نه به عقل
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الرّابع: فی صفة العقل واحواله وافعاله و غایة عنایته و سبب وجوده » بخش ۵ - حکایت در داد و ستد خردمند
نُتف او در آسمانهٔ نقل
نکتش در کتابخانهٔ عقل
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الرّابع: فی صفة العقل واحواله وافعاله و غایة عنایته و سبب وجوده » بخش ۶ - در نفس کلّی و پیوستن به عقل و معرفت گوید
جوهرش چون کند ز نقصان نقل
برتر آید یکی شود با عقل
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب السّابع فصل فیالغرور و الغفلة والنسیان و حبّالامانی والتّهور فی امور الدّنیا و نسیانالموت والبعث والنشر » بخش ۳۴ - التمثّل فی صفةالانسان
بسته کی گیردت به حاصل نقل
هرکه دارد گشاد نامهٔ عقل
سنایی » حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه » الباب الثامن ذکرالسطان یستنزلالامان » بخش ۴ - فی صفة سهمه و اقباله
که شناسا خرد به دیدهٔ عقل
بشناسد بدیهه را از نقل
نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۵ - در مدح شروانشاه اخستان بن منوچهر
اورنگ نشین ملک بینقل
فرمانده بینقیصه چون عقل
عطار » الهی نامه » بخش نهم » (۱۱) حکایت ابوعلی فارمدی
چنین کرد آن قوی جان نکو عقل
ز خواجه بوعلی فارمد نقل
عطار » الهی نامه » بخش بیست و دوم » (۲) حکایت آن بزرگ با خواجه علی طوسی
بزرگی هم نکودل هم نکو عقل
ز خواجه بوعلی طوسی کند نقل
عطار » هیلاج نامه » بخش ۲۲ - در نموداری عشق به هر انواع گوید
چه کردی جام وحدت نوش بیعقل
مکن زنهار از تقلید ما نقل
عطار » هیلاج نامه » بخش ۵۰ - جواب دادن شیخ جنید شیخ کبیر را
سخن از عشق میگوید نه از عقل
کجا گنجد بنزد عشق از نقل
عطار » جوهرالذات » دفتر اول » بخش ۲۹ - پسر در شرح رموز حقیقت در نفس وجان گوید
ز عقلت کار بگشاید نه از نقل
که نقلست این و نشنیدند از عقل
عطار » جوهرالذات » دفتر اول » بخش ۸۳ - در هاتف شب و آواز دادن و رهنمائی کردن مرد درویش را فرماید
چو گاوی گشتهٔ اینجای بی عقل
از آن کاینجا سخن گفتی زهر نقل
عطار » جوهرالذات » دفتر اول » بخش ۹۹ - در آگاهی دل در اسرارو از تقلید دور شدن فرماید
چو چندینی عدو بینی تو از عقل
از آن واماندهٔ در گفتن نقل
عطار » جوهرالذات » دفتر دوم » بخش ۳۳ - پرسش از بایزید بسطامی که حق را کجا توان دید (ادامه)
بماندست آنچنان اینجایگه عقل
نمیآید برون از دین نقل
عطار » جوهرالذات » دفتر دوم » بخش ۳۳ - پرسش از بایزید بسطامی که حق را کجا توان دید (ادامه)
از این ذرّات بیرون شو تو ازعقل
بگو تا چند مانی اندر این نقل
عطار » جوهرالذات » دفتر دوم » بخش ۴۱ - سؤال کردن مرید از پیر در حقایق فرماید
حقیقت عقل را بگذار و هم نقل
عیان عشق بین و بگذر از عقل
عطار » مظهرالعجایب » بخش ۵۲ - ترغیب نمودن طالبان براه حق و بیان مستی و شور کردن، وظهور ولایت ولی را در هر نشأه بازنمودن، و شرح حال خود بر آن افزودن
بعد از آن آید حیا نزدیک عقل
تابگیرد از علوم عقل و نقل
عطار » اشترنامه » بخش ۱۲ - حكایت شهباز و صیاد
دامگاه خود بدید از روی عقل
این سخن نی فهم داند کرد نقل
عطار » اشترنامه » بخش ۲۵ - رسیدن سالك با پرده پنجم
رمز او هرگز کجا آید ز نقل
زانکه کان نقل باشد هم ز عقل