سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الرّابع: فی صفة العقل و احواله وافعاله و غایة عنایته و سبب وجوده
»
بخش ۶ - در نفس کلّی و پیوستن به عقل و معرفت گوید
در عبارت کتاب مسطورست
رقّ منشور و بیت معمورست
اوست در سایهٔ پناه خرد
حاجب بار بارگاه خرد
کدخدای نبیّ مُرسل اوست
عقل ثانی و نفس اوّل اوست
از پی استفادت و تحقیق
عقل کلّ مصطفی و او صدّیق
دایم از جوهر پذیرنده
اثر از نورِ عقل گیرنده
هم دهنده است و هم ستاننده
هم پذیرای و هم رساننده
متوسط میان صورت و هوش
شده زین سو زبان و زان سو گوش
مرد چون عقل را پناه کند
جرم و شکل سها چو ماه کند
مدتی گرد عقل بر گردد
گرچه باشد پسر پدر گردد
پادشاهی شود ز مایهٔ عقل
آفتابی شود ز سایهٔ عقل
جوهرش چون کند ز نقصان نقل
برتر آید یکی شود با عقل
چون شد از فیض عقل بر خود شاه
خلعت شوق یابد از اللّٰه
شوق چون در نهادش آویزد
عقل کلّ را ز ره برانگیزد
تاکنون عقل بود بر وی میر
زو کنون عقل گشت امر پذیر
چون شود بر نهاد خود مالک
بشنود کارْجِعی اِلی رَبّک
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این عبارت، به اهمیت عقل و نقش آن در زندگی انسان اشاره شده است. نویسنده بیان میکند که عقل پناهگاه و راهنمای انسان است و به او کمک میکند تا به حقیقت و درک بالاتری دست یابد. عقل در میان احساسات و شناخت انسان قرار دارد و توانایی هدایت او را به سوی کمال فراهم میکند. زمانی که انسان به عقل خود پناه ببرد، میتواند به ویژگیهای والای انسانی دست یابد و از نور عقل بهرهمند شود. در نهایت، عقل نه تنها قدرت هدایت انسان را دارد بلکه او را به سوی خداوند نزدیکتر میکند و به او احساس شوق و عشق الهی میبخشد.
هوش مصنوعی: در نوشتههای کتاب، سطرهای زیبا و معنیدار وجود دارد و منزلت و شکوه این اشعار نیز در دل عباراتی که در آن آمده است، مشهود است.
هوش مصنوعی: او در سایهٔ حمایتِ عقل و خرد، نگهبان و حافظِ درگاه فهم و دانش است.
هوش مصنوعی: سرپرست و پیشوای الهی او پیامبر است و خردی بزرگ و روحی اولیه دارد.
هوش مصنوعی: برای بهرهگیری و جستوجو در دانایی و حکمت کامل پیامبر اسلام و صدّیق (ابوبکر) تلاش میکنم.
هوش مصنوعی: همواره از جوهر چیزی که پذیرای تأثیرات است، تأثیر میپذیریم و از نور عقل بهره میگیریم.
هوش مصنوعی: همانطور که میداند، او هم چیزی را به دیگری میدهد و هم از او میگیرد. او پذیرای انحصاری نیست و میتواند آنچه را که دریافت میکند، به دیگران برساند.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره شده که میان ظاهر و فکر توازن ایجاد شده است؛ از یک سو زبان به بیان افکار میپردازد و از سوی دیگر گوش به شنیدن و درک آنها مشغول است.
هوش مصنوعی: وقتی که انسان به خرد و عقل خود تکیه کند، گناهان و نادرستیهایش را به شکل زیبایی، همانند نور ماه، تغییر میدهد و پنهان میکند.
هوش مصنوعی: مدتی که برگردی و فکر کنی، ممکن است فرزند هم از روی پدرش تأثیر بپذیرد و مانند او شود.
هوش مصنوعی: پادشاهی که از خرد و درایت خود بهره میبرد، درخشان و برجسته خواهد شد. مانند خورشیدی که از سایههای خِرَد به وجود میآید.
هوش مصنوعی: اگر جوهر واقعی فردی از نقصان و کمبودها به دور باشد، او میتواند به رده بالاتری از عقل و درک دست یابد و با خرد خود همسطح شود.
هوش مصنوعی: زمانی که عقل به لطف خداوند به کمال میرسد، انسان همچون پادشاهی به خوبی و شوق میرسد.
هوش مصنوعی: وقتی عشق و شوق در وجود انسان رسوخ کند، حتی بهترین عقلها و خردها را نیز تحریک میکند و به حرکت درمیآورد.
هوش مصنوعی: تا این لحظه عقل بر او تسلط داشت، اما اکنون عقل مطیع و فرمانپذیر شده است.
هوش مصنوعی: زمانی که فرد به خویشتن توجه کند و به مِلک و مالکیت خود پی ببرد، باید به سوی پروردگارش بازگردد و از او مدد بگیرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.