گنجور

عمعق بخاری » دیوان اشعار » مقطعات و اشعار پراکنده » شمارهٔ ۹

 

کند گر تموج هیولای اولی

تلاطم نماید مزاج از طبایع

و راز نفس کل عقل کلی شکیبد

بر افتد زاوتاد رسم صنایع

سپهر ملاعب بساط مزور

[...]

عمعق بخاری
 

عطار » اسرارنامه » بخش اول » بخش ۱ - المقالة الاولی فی التوحید

 

اگر تو راست طبعی در صنایع

برآی از چار دیوار طبایع

عطار
 

عطار » هیلاج نامه » بخش ۵۰ - جواب دادن شیخ جنید شیخ کبیر را

 

منزه از وجود و از طبایع

که پیدا است او ز هر صنع و صنایع

عطار
 

عطار » جوهرالذات » دفتر دوم » بخش ۲۵ - تمامی اشیا از یک نور واحدند (ادامه)

 

ندیدم هیچ جز چارم طبایع

فروماندم در این صنع و صنایع

عطار
 

ظهیری سمرقندی » سندبادنامه » بخش ۴۳ - زبان گشادن شاهزاده روزهشتم

 

لعمرک ما المعروف فی غیر اهله

و فی اهله الا کبعض الودائع

فمستودع قد ضاع ما کان عنده

و مستودع ما عنده غیر ضائع

ظهیری سمرقندی
 

سلطان ولد » ولدنامه » بخش ۱۴۰ - در بیان آنکه عملها چون تخمهاست، روز قیامت از دانۀ هر تخمی صورتی روید که بدان نماند. آنچنانکه در این عالم از آب منی آدمی میشود که هیچ بمنی نمیماند،و از باد شهوت مرغ مرغی میشود که بباد نمیماند، و از دانۀ شفتالو و خرما درختی میشود که بدان نمیماند. همچنان مرد وفادار را پادشاه شهره و خلعت و اسباب و مال میبخشد، هیچ اینها بدانۀ وفا نمیمانند. دزد را بردار میکنند دانۀ دزدی بدار نمیماند. و نظیر این بسیار و بیشمار است. پس چون میبینیم در این عالم ازدانه‌ها صورتها میزاید که بدانها نمیماند. همچنان در عالم غیب افعال واقوال واوراد و طاعات که دانه‌های آن عالم‌اند صورتها شوند که بدانها نمانند، مثل حور و قصور و انهار و اشجار و انواع اثمار و ازهار که در صفات بهشت مذکور است، همه صورتهای دانه‌های اعمال مؤمنان باشد بقدر مراتبهم. چندانکه دانه خوب‌تر صورتش محبوبتر و اوصاف جزاها و عذاب‌های آتش دوزخ و طبقات و درکات آن از دانهای اعمال مشرکان و مجرمان بود، پس لازم نیست که جزای افعال بمثل باشد

 

عمر را بی عوض مکن ضایع

بهر اغراض کمتر ای بایع

سلطان ولد
 

ابن یمین » دیوان اشعار » قطعات » شمارهٔ ۵١٨

 

طلب کن گوشه امن و فراغی

که عالم نیست خالی از وقایع

خلاف طبع دونان زی که باشد

سلیقتها مخالف چون طبایع

ز دونان نیز صحبت را فرو کش

[...]

ابن یمین
 

شیخ محمود شبستری » گلشن راز » بخش ۱۱ - قاعدهٔ تفکر در آفاق

 

مشو محبوس ارکان و طبایع

برون آی و نظر کن در صنایع

شیخ محمود شبستری
 

واعظ قزوینی » دیوان اشعار » مقطعات » شمارهٔ ۳ - قهوه و غلیان

 

هر دو دودند قهوه و غلیان

لیکن این یابس است و آن مایع

تا بکی زین دو دود خواهی کرد

خانه عمر خویش را ضایع؟!

واعظ قزوینی
 

قائم مقام فراهانی » جلایرنامه » بخش ۱۲

 

نخواهد روزگار خویش ضایع

نشیند فرد و بنگارد وقایع

قائم مقام فراهانی
 

قائم مقام فراهانی » جلایرنامه » بخش ۳۶

 

مدار اندیشه خود گردید ضایع

ز من هرجا رسی کن این وقایع

قائم مقام فراهانی
 

صفی علیشاه » بحرالحقایق » بخش ۷۱ - جواهر العلوم و الانباء و المعارف

 

نگردد مختلف چون آنکه شایع

بود اندر امم و اندر شرایع

صفی علیشاه