از بهر جمال چهرهٔ همچو پری

دستت به سوی آینه تا چند بری

از بس‌ که همی به آینه درنگری

بر چهرهٔ خویشتن ز من فتنه‌تری

در بر ملکا دل توانگر داری

دریای محیط است‌که در بر داری

تا برکف جام و بر سر افسر داری

مه بر کف و آفتاب بر سر داری

ای باخته عشق در جهان با دگری

نوشیده سبک می‌ گران با دگری

در مذهب دوستی روا نیست چنین

من بی‌ تو به غم تو شادمان با دگری

هر سال به‌کار ملک بیدار تری

چون‌ گوی زنی شها و چوگان بازی

هر روز سخی تری و دیندارتری

چوگان ز خمیده قد ایشان سازی

هر دم زا‌دمی‌ خجسته دیدار تری

هرچند که مهتری نکوکارتری

با خیل مخالفان نبرد آغازی

سَرشان بَدَل گوی همی اندازی

زاهد نکند توبه به زهد ای ساقی

هرچند عیان عمل نمود ای ساقی

پرکن قدحی شراب زود ای ساقی

کاندر ازل آنچه بود، بود ای ساقی

خور گوید کاشکی که زرین تنمی

تا جام شراب شاه شیر اوژنمی

مه‌ گوید کاشکی من از آهنمی

تا نعل ستور شاه‌گیتی‌، منمی

ای شاه نگویمت که چون گردونی

زیراکه به قدر و جاه از او افزونی

از قدر و محل همی ندانم چونی

گویی‌که ز وهم آدمی بیرونی

این مجلس شاه و گل‌فشان اندروی

خلدست و نعیم جاودان اندروی

وین خانه و این آب روان اندر وی

چرخ است و ره‌کاهشکان اندر وی

لبیک دهد بخت چو آواز دهی

تکبیرکند چو رزم را ساز دهی

آن‌را که به‌دست خویش بگماز دهی

اقبال گذشته را بدو باز دهی

یار از غم من خبر ندارد گویی

یا خواب به من‌ گذر ندارد گویی

تاریکترست هر زمانی شب من

یارب شب من سحر ندارد گویی

قافلهٔ شب‌ گذشت صبح برآمد تمام

باده شد اکنون حلال خواب شد اکنون حرام

کاسه بدل شد به جام جام‌ بدل شد به کام‌

خوشتر از این روزگار کو و کجا و کدام‌؟

در قدح مشک‌بوی باده بیار ای غلام

[...]

ای ماه کمان شهریاری گویی

یا ابروی آن طرفه نگاری گویی

نعلی زده از زرّ عیاری گویی

درگوش سپهر گوشواری گویی

ای خداوندی که در روی زمین داور تویی

رکن اسلام و معزّ دینِ پیغمبر تویی

ملک را سلطان تویی و تخت را افسر تویی

دهر را والی تویی و خلق را داور تویی

آن‌ کجا خاتم بود شایستهٔ خاتم تویی

[...]

تو را ای خردمند روشن‌روان

زبان کرد یزدان از این‌سان روان

خرد داد و جان داد و پاکیزه‌هوش

دل روشن و چشم بینای و گوش

که او را به پاکی ستایش کنی

[...]

بدین سر همه دانش آموز و بس

که جز دانشت نیست فریادرس

به دانش به یزدان توانی رسید

چو دانش جهان آفرین نافرید

درختی ست دانش به پروین سرش

[...]

چو همراه دانش نباشد خرد

نه نیک آید از دانش تو نه بد

وز آن پس دلی شسته باید ز راز

رسیده بدو راز یزدان فراز

هنر کرده در زیر او بیخ سخت

[...]

نماید همی کاین جهان یک دم است

اگر شادکامی و گر خود غم است

به یک دم زدن نیست خواهی شدن

به نیکی به آید همی دم زدن

تو چندان به کاخ اندری کدخدای

[...]

سرِ داد پیغمبر پاکدین

اگر خواستی گنج روی زمین

بر او آشکارا شدی بی گمان

بر او زر بباریدی از آسمان

کسی کاو نهاد از برِ عرش پای

[...]

یکی داستان گفته بودم ز پیش

چنانچون شنیدم ز کمّ و ز بیش

چنان داستانی ز رنگ و ز بوی

همه پادشاهی بهمن در اوی

به شعرش چو گنجی بیاراستم

[...]