ای دلبر قصّاب نه سر می دهیَم

نه شاخ امید هیچ بر می دهیَم

ناخورده زگرد رانِ وصل تو هنوز

در هجر چه گردن و جگر می دهیَم

سرمایهٔ عمر عاقلان یک نفس است

پس همنفسی جو که جهان یک نفس است

با همنفسی گر نفسی دست دهد

مجموع حساب عمر آن یک نفس است

مردار چه به کار خویش سرگردان است

هم چارهٔ او ازو بود گردانست

نامرد بود که او نسازد با کس

آن کس که بساخت با همه مرد آن است

خه خه به چه گشته ای چنین دشمن دوست

وه وه به کدام مذهب این شیوه نکوست

رَو رَو که شکایت تو ناگفته به است

بس بس که حکایت تو ناکرده نکوست

اینها که زاسرار قدَر بی خبرند

بی هیچ بهانه دشمن یکدگرند

ما با همه شیوه ای بسازیم ولیک

چه سود که جمله خلق کوته نظرند

گل گفت چو رخت ما به صحرا فکنند

وز رنگ وجود بوی بر ما فکنند

وانگه چو منی دیر به دست آمده را

در شرط کرم هست که در پا فکنند

یاری که به وقت کار در کار آید

وی را چو طلب کنی دل افگار آید

این یار که بار تو کشد کم یابی

گر بار کشی جمله جهان یار آید

ای دل همه آن بکن که رایت باشد

جایی منشین که آن نه جایت باشد

تا بتوانی رفیق درویش گزین

کاو در همه عمر خاک پایت باشد

با هر بد و نیک وا نوازیم به طبع

بر هیچ کسی سرنفرازیم به طبع

کوته نظران نمی گذارند ارنه

ما با همه شیوه ای بسازیم به طبع

چون آتش و آب بردباری نکنی

کم زانک چو باد خاکساری نکنی

از صحبت خلق برنشاید خوردن

تا با بد و نیک سازگاری نکنی

چندت گویم گر سر مردم داری

می باش دلا گر سر مردم داری

تا کی جویی زمردمی بیزاری

یکباره چرا زمردمی بیزاری

هرگه که تو با فرشته بین بنشینی

چون او باشی گر آشنای دینی

گیرم که فرشته را نبینی آخر

آن کس که فرشته بیند او را بینی

آن کس که برای فقر بربست کمر

در خویش بیاسود چو در آب شکر

کس را چه بود ز درد آن مرد خبر

هم درد دگر باشد و هم کاسه دگر

دوش این چشمم که دُرّ مکنون می ریخت

تا صبحدمی از رگ جان خون می ریخت

دُرّی که به سالها به جمع آمده بود

دامن دامن زدیده بیرون می ریخت

هر کاو رقمی زعقل بر دل بنگاشت

یک لحظه زعمر خویش ضایع نگذاشت

یا در طلب رضای یزدان کوشید

یا راحت تن گزید و ساغر برداشت

مقصود ز روزگار این یک نفس است

جویندهٔ این حدیث بسیار کس است

تذکیر مذکّران بی حاصل را

در خانه اگر کس است یک حرف بس است

ای همنفسان فعل اجل می دانید

روزی دو سه داد خود زخود بستانید

خیزید و نشینید که تا روزی چند

خواهید به هم نشستن و نتوانید

گفتم که مگر تخم هوس کاشتنی است

معلومم شد که جمله بگذاشتنی است

بگذاشتنِی است ملک عالم یکسر

الّا عزّت که آن نگه داشتنی است

آن یار که منزلگه او قلب آمد

مردانه بدیدمش که در قلب آمد

پنداشتمش که هست چون زر بعیار

چون بر محک دل زدمش قلب آمد

عنبر که نه آن تست لادن به ازوست

زان زر که تو را نباشد آهن به ازوست

دشمن که هنر دید به از پنجه دوست

وآن دوست که عیب جوست دشمن به ازوست