... شاهنشه و اتابک اعظم که هر دو را

آ رد سجود روز و شب از چرخ ماه و خور

آن شمس نوربخش است این ماه نورگیر ...

... تالی آمنه یی درکرم و حسن سیر

عیسی از چرخ زند عطسه اگر روح القدس

عوض عود نهد موی ترا بر مجمر ...

... به نزد جودش جوییست لجه اخضر

به راغ شوکت او چرخ سبزه خضرا

به باغ دولت او مهر لاله احمر ...

... به کام کودک در دایه سان نماید در

بدانکه گشته ز صنعش دو فلک چرخ و زمین

روان و ساکن بی بادبان و بی لنگر ...

دوش چو شد بر سریر چرخ مدور

ماه فلک جانشین مهر منور ...

... شدم به مشکوی جانان دو اسبه راه سپر

هنوز ناشده گرم چرا غزاله چرخ

برآن غزال غزلخوان مرا فتاد نظر ...

... سدیدگشته به دو سور مذهب جعفر

سطور او همه تابنده چون به چرخ نجوم

نقوش او همه رخشنده چون به باغ زهر ...

... ثبات خاک نبینی دگر به زیر سپهر

مدار چرخ نیابی دگر به گرد مدر

فلک ندارد با باد عزم او جنبش ...

... هم این در آذر از هیبت تو در آذر

به هرچه رای کنی چرخ از آن نتابد روی

به هرچه حکم کنی دهر از آن نپیچد سر ...

... هژبر خشم ترا دهر خسته چنگال

عقاب قهر ترا چرخ مسته ژاغر

مکارم تو چو اسرار سرمدی بی حد ...

... به شاخ سرخ گل آوا برآورد تندر

دمید مهر جهانتاب ازکرانه چرخ

بسان سوسن زرد از کنار سیسنبر ...

... به سفت همچو یهودان ز خور قواره زر

هزار پشه سیمین به چرخ گشت نهان

به برگ لاله بدل شد درخت لامشگر ...

... کجاست شیر حق آن کو به صدهزاران چشم

بود به مهر رخش چرخ خیره شام و سحر

جواب داد یکی کای فروغ چشم جهان ...

... که شد ز جنبش آن جسم خاک بی آرام

که شد ز تابش این روی چرخ پراخگر

هژبر بیشه دین آن زمانه را ملجأ ...

... نشسته بودم درنای و نوش و لهو و بطر

پس از سه هفته که چون شیر نر غزاله چرخ

نمود پنجه خونین ز بیشه خاور ...

... کنون چه چاره سگالی که بر تو از شش سو

رونده چرخ فروبسته است راه مقر

به خشم گفتمش ایدون ز چرخ نهراسم

که چرخ گردان زیرست و بخت من به زبر

مرا به نوک قلم بحری آفرید خدای ...

... کوته بود ز قامت بخت بلند تو

گر روزگار ابره شود چرخ آستر

زان در شبان تیره گریزد عدوی تو ...

... چو خوی ریزد ز اندامش توگویی

ز چرخ همتش می بارد اختر

چو خسرو را بر آن بینی عجب نیست ...

... که همچو باد پراکنده می کند دفتر

به عون چرخ همان قدر حاجت است تو را

که بهر صیقلی آیینه را به خاکستر ...

... جوییست ز بحرنعمش لجه عمان

گوییست ز جیب شرفش چرخ مدور

ای برگ دو عالم به کف جود تو مدغم ...

... شبی چنین که هوا بس که روی شسته به قار

همی به چرخ ره قطب گم کند محور

شبی چنان که تو گویی جهان شعبده باز ...

... شنیده یی که کلاهی چو بر هوا فکنی

هزار چرخ زند تا رسد دوباره به سر

چه رنج هاکه کشد دانه در مشیمه خاک ...

... چو مرغ شباهنگ بی زاغ زلفت

پرد کرکس آهم از چرخ برتر

چو دمسیجه بسیار دم لابه کردم ...

... ابوالفتح فتحعلی شاه کی فر

که گیردگه رزم از چرخ کیفر

به گاه سخا چیست جودی مجسم ...

... پنجه شیر قضا جوهر شمشیر قدر

خرد یازدهم چرخ دهم خلد نهم

دوم عقل نخستین سیم شمس و قمر ...

... ملک ایران به تو نازان چو سپهر از خورشید

چرخ ایمان به تو گردان چو فلک از محور

مکنت خصم تو گردد سبب نکبت او ...

... راست پنداری که کلک او شهاب ثاقبست

دولت تو چرخ و بدخواه تو دیوی نابکار

تا همی تارکتان از تاب مه ریزد ز هم ...

... آمد آن مار به مغز سر مردم ناهار

ویلک آن ضحاک از چرخ بیاموخت ستم

ویحک این ضحاک از حسن برافروخت شرار ...

... از باد نعل خنگ ملک فتح را مسیر

در زیر ابر رایت شه چرخ را مدار

... بالاگرفته بانگ روارو ز هرکران

بر چرخ رفته صیت شواشو ز هرکنار

او را پذیره آمد تا اصفهان و ری ...

... یک انجمن پری همه با رخش بادسیر

یک چرخ مشتری همه با خنگ راهوار

صد جعبه تیر بسته به مژگان فتنه جوی ...

... هست این همان امیر که از نعل توسنش

هر ماه نو به گوش کشد چرخ گوشوار

هست این همان امیر که در غوریان نمود ...

... بر خواجگان روی زمین دارم افتخار

چرخم گر اختیارکند از جهان رواست

زیرا که من ترا به جهان کردم اختیار ...

... مقصور امر اوست اطوار روزگار

ای چون بنای چرخ کاخ تو دیرپای

وی چون اساس فضل ملک تو پایدار ...

... مرگ گوانش بر ترگ یلانش یار

قصرت ز خسروان چرخیست پر نجوم

کاخت ز نیکوان باغیست پر نگار ...