سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراءالمدّعین ومذّمةالاطباء والمنجّمین
»
بخش ۹ - فی ذکرالعوام و اهل السوق والجهال
تا توانی به گرد عامه مگرد
عامه از نام تو برآرد گرد
زان کجا عامه بیخرد باشد
صحبت بیخردت بد باشد
به همه حال چون خودت خواهد
صحبت او روان همی کاهد
چه نکو گفت آن خردمندی
که سخنهای اوست چون پندی
عامه نبود ز کارها آگاه
عامه را گوش کرّ و دیده تباه
صحبت عامه اسب و خر باشد
هر دوان ضد یکدگر باشد
خر تگ از اسب خود نگیرد تیز
لیک اسب از خران بگیرد تیز
صحبت عامه هرکه هشیارست
مثل حدّاد و مثل عطّارست
گرچه عطّار ندهدت مشک او
رسد از ناف مشک او به تو بوی
مرد حدّاد اگر به سور آید
جامه ز انگشت او بیالاید
با بهان لحظهای چو بشتابی
نام نیکو ازو بسی یابی
صحبت عامه هرکرا دیدست
سخت زشت است و ناپسندیدست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نقد صحبت و رفتار عامه مردم میپردازد و به ما یادآوری میکند که بهتر است از ارتباط با افراد نادان و بیخرد خودداری کنیم. نویسنده میگوید که صحبت کردن با عامه، در بسیاری از موارد بیفایده و مضر است، چون آنها نمیتوانند درک درستی از مباحث داشته باشند. همچنین اشاره میشود که انسانهای هشیار میتوانند از افراد با دانش و تجربه، حتی اگر بهطور مستقیم چیزی از آنها نخواهند، بهرهمند شوند. در نهایت، متن توسط مثالی از مقایسه اسب و خر، تفکیک میکند که صحبت با عامه و نادانان، باعث کاهش ارزش و دانش فرد میشود.
هوش مصنوعی: هرگاه میتوانی، در میان مردم عادی نباش و اجازه نده که نام تو باعث شود که از کسانی که دور و برت هستند، فاصله بگیری.
هوش مصنوعی: اگر مردم نادان و بیخرد باشند، صحبت کردن با آنها نیز نتیجهای نخواهد داشت و بیفایده است.
هوش مصنوعی: در هر شرایطی که هستی، اگر به صحبت با او بپردازی، روح و جانت آرامش خواهد یافت.
هوش مصنوعی: شخص با هوش و دانایی به خوبی بیان کرده است که سخنان او همانند پند و نصیحتی ارزشمند است.
هوش مصنوعی: افراد عادی از مسائل و کارها آگاهی ندارند و به همین دلیل نمیتوانند به درستی ببینند و بشنوند.
هوش مصنوعی: در گفتوگوهای عمومی، اسب و خر به یکدیگر اشاره دارند، اما هر یک از آنها ویژگیهای متفاوتی دارند و با یکدیگر تضاد دارند.
هوش مصنوعی: خر هرگز نمیتواند مانند اسب تند و تیز شود، اما اسب میتواند از خر سرعت بگیرد و تندتر شود.
هوش مصنوعی: هر انسانی که هوشیار و آگاه است، مانند یک فنّی و ماهر عمل میکند، همانند آهنگری که با دقت و مهارت کار میکند یا عطاری که به خوبی بر روی گیاهان و عطرها تسلط دارد.
هوش مصنوعی: اگرچه عطّار به تو عطر و بوی خوش خود را نمیدهد، اما بوی آن از مشک او به تو میرسد.
هوش مصنوعی: اگر مرد حداد (آهنگر) به مهمانی برود، لباسش از داغی و گرمای کارش به شدت زود میسوزد و خراب میشود.
هوش مصنوعی: اگر در یک لحظه با شتاب عمل کنی، نام نیک و پسندیدهای از آن عمل به دست خواهی آورد.
هوش مصنوعی: هرکه به حرفهای مردم توجه کرده باشد، میبیند که این گفتگوها خیلی زشت و ناخوشایند است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.