سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب التاسع فیالحکمة والامثال و مثالب شعراء‌المدّعین ومذّمة‌الاطباء والمنجّمین
»
بخش ۱۹ - اندر مذمّت عمّ گوید
آنکه عمّ تو و آنکه خال تواند
همه در قصد خون و مال تواند
عمّ که بدگوی و پر ستم باشد
عم نباشد که درد و غم باشد
در مهی خویشتن پدر کرده
به گه پرورش به در کرده
در کن و در مکن مه خانه
در بیار و بده چو بیگانه
چون عقاب و چو باز وقت گرفت
همچو گنجشک و عکه خوار گرفت
همچو کیر جوان به وقت بگیر
باز وقت بیار خایهٔ پیر
دیدی ار دست و پای بلعم را
دردسر آن عمامهٔ عم را
گرت بخشد عمامه عم مستان
کان بود چون عطای بدمستان
کان عمامه نه بهر آن دادست
کز وجود تو خوشدل و شادست
تا ندیده است پای را هنجار
ندهد دست عم ترا دستار
انده خال و غمّ عم بگذار
تا بوی شاد خوار و برخوردار
ورنه جان کن که دل ستم نکشد
عاقل اندوه خال و عم نکشد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره‌ی روابط انسانی و حسادت‌ها و مشکلاتی است که در زندگی به وجود می‌آید. شاعر به مقایسه‌ی عم و خاله می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه انسان‌ها با هم نسبت به پول و قدرت رقابت می‌کنند. در این شعر به احساسات و دردهای ناشی از بدگویی و ستم نیز اشاره شده است. شاعر به ما یادآوری می‌کند که باید از نگرانی‌های بیهوده و اندوه‌های نا مقدس دوری کنیم و به شادی و دوستی بها دهیم. در نهایت، پیام اصلی این است که افراد نباید به مشکلات و غم‌ها دلبستگی نشان دهند و باید به زندگی شاداب‌تر نگاه کنند.
هوش مصنوعی: کسی که با تو نسبت دارد و کسی که نشانه‌ای از تو دارد، هر دو ممکن است برای رسیدن به خون و مال تو نقشه بکشند.
هوش مصنوعی: اگر عمو بدگویی کند و ظلم اعمال کند، دیگر عمو به حساب نمی‌آید، چرا که وجودش منبع درد و غم است.
هوش مصنوعی: در تاریکی زندگی، انسان به خودشناسی و رشد می‌رسد و به دنبال پرورش خود از مشکلات و چالش‌ها برمی‌آید.
هوش مصنوعی: در را باز کن و در را به روی کسی نبند، بلکه مانند یک بیگانه رفتار کن و از او بخواه که به خانه‌ات بیاید.
هوش مصنوعی: وقتی که زمان مناسب است، مانند عقاب و باز قدرتمند عمل کن، اما زمانی که در وضعیتی ضعیف و ناتوانی هستی، بهتر است محتاط و بی‌صدا باشی مثل گنجشک.
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی به مقایسه فعالیت و انرژی جوانی و پیری می‌پردازد. به عبارت دیگر، برای بهره‌برداری از انرژی و قدرت دوران جوانی باید از آن به‌طور مناسب استفاده کرد، زیرا با گذر زمان این توانایی‌ها کاهش می‌یابند.
هوش مصنوعی: در اینجا به ذکر دردسری اشاره شده که برای بلعم به خاطر عمامه‌اش به وجود آمده است. او با وجود توانایی‌ها و قابلیت‌هایش، به خاطر این که به دنبال ظواهر و دلبستگی‌های دنیوی رفته، دچار مشکل و دردسر شده است. زندگی او نشان‌دهنده این است که نمی‌توان به ظواهر اعتماد کرد و این که انتخاب‌های نادرست می‌تواند عواقب ناخوشایندی داشته باشد.
هوش مصنوعی: اگر عموی خوشگذران به تو عمامه‌ای بدهد، بدان که این هدیه مانند بخشش‌های خوشگذرانی است که به انسان‌ها می‌شود.
هوش مصنوعی: عمامه به خاطر تو بر سر گذاشته شده است، زیرا وجود تو موجب خوشحالی و شادی اوست.
هوش مصنوعی: تا زمانی که چیزی را ندیده باشی، نمی‌توانی درباره‌اش قضاوت کنی یا نظری بدهی. فقط زمانی که تجربه‌ای واقعی داشته باشی، می‌توانی درباره آن تصمیم بگیری.
هوش مصنوعی: با غم و اندوه وداع کن و به جستجوی شادی و خوشبختی برو.
هوش مصنوعی: اگر دل عاقل می‌تواند درد و رنج را تحمل کند، پس نباید به خاطر یک نقطه خال (یا یک مشکل کوچک) به خود زحمت بدهد و آزار ببیند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.