سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الثّالث: اندر نعت پیامبر ما محمّد مصطفی علیه‌السّلام و فضیلت وی بر جمیع پیغمبران
»
بخش ۳۶ - صفة اصرار الاعداء والباغین لعنهم‌اللّٰه
آدمی چون بداشت دست از صیت
هرچه خواهی بکن که فاصنع شیت
هرکه راضی شود به کردهٔ زشت
نزد آنکس چه دوزخ و چه بهشت
مرد عاقل برآن کسی خندد
کز پی خویش نار بپسندد
دین به دنیا بخیره بفروشد
نکند نیک و در بدی کوشد
خیره راضی شود به خون حسین
که فزون بود وقعش از ثقلین
آنکه را این خبیث خال بُوَد
مؤمنان را کی ابن خال بُوَد
من از این ابن‌خال بیزارم
کز پدر نیز هم دل آزارم
پس تو گویی یزید میر منست
عمروعاص پلید پیرِ منست
آنکه را عمروعاص باشد پیر
با یزید پلید باشد میر
مستحق عذاب و نفرین است
بد ره و بد فعال و بد دین است
لعنت دادگر برآنکس باد
که مر او را کند به نیکی یاد
من نیم دوستدار شمر و یزید
زان قبیله منم به عهد بعید
هرکه راضی شود به بد کردن
لعنتش طوق گشت در گردن
از سنایی به جان میر حسین
صد هزاران ثناست دایم دَین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مفاهیمی چون نیکی و بدی، دین و دنیا، و عواقب اعمال انسان‌ها می‌پردازد. شاعر بر این نکته تأکید دارد که کسی که به رفتارهای ناپسند راضی باشد، نه به دوزخ و نه به بهشت اهمیت نمی‌دهد. او بر عقل و درک انسان تأکید می‌کند و به این موضوع می‌پردازد که فرد عاقل بر کسی می‌خندد که بدون تفکر، به دنبال دنیا و خوشی‌های زودگذر است.
شاعر به خصوص بر روی واقعه عاشورا و شخصیت‌های ناپسند چون یزید و عمروعاص تأکید می‌کند و می‌گوید که کسی که از این افراد حمایت کند و به آنها راضی باشد، مستحق عذاب و لعنت است. در انتها، او خود را از این افراد و اعمال آنها بیزار می‌داند و بر ثنای حسین و نیکی‌های او تأکید می‌ورزد. شعر در نهایت به اهمیت نیت انسان و عواقب اقدامات او اشاره دارد.
هوش مصنوعی: انسان وقتی از شهرت و آوازه‌اش دست بردارد، می‌تواند هر کاری که می‌خواهد انجام دهد، زیرا دیگر نگران نظر دیگران نیست.
هوش مصنوعی: هر کسی که به عمل ناپسند خود راضی باشد، برای او فرقی نمی‌کند که به جهنم برود یا به بهشت.
هوش مصنوعی: مرد دانا بر کسی می‌خندد که به‌جای درک حقیقت و واقعیت، فقط به دنبال خواسته‌های خود و لذت‌های زودگذر باشد.
هوش مصنوعی: کسی که دین خود را برای دنیا می‌فروشد، هرگز به خوبی و بدی توجهی ندارد و فقط به دنبال منافع دنیوی است.
هوش مصنوعی: خون حسین به قدری ارزشمند و با اهمیت است که حتی می‌تواند نظر شخصی راضی را جلب کند، زیرا مقام او از دو دنیای مادی و معنوی بالاتر است.
هوش مصنوعی: اگر کسی دارای چنین ویژگی‌های ناپسند باشد، چگونه می‌تواند به مؤمنان نسبت داشته باشد یا با آنها نسبتی داشته باشد؟
هوش مصنوعی: من از این ابن‌خال ناخوشحالم، چون او به اندازه‌ای که یک پدر می‌تواند آزار بدهد، مرا آزار می‌دهد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که شخص مورد نظر به صراحت نشان می‌دهد که یزید به عنوان رهبر و عمروعاص به عنوان فرد ناپاک و فاسد، در نظر او وجود دارند و او از این افراد بیزار است. به عبارتی، او نشان می‌دهد که با چنین افرادی مخالف است و به نوعی به دنبال راهی بهتر و پاک‌تر از آنهاست.
هوش مصنوعی: کسی که پشتیبان و طرفدار عمرو عاص باشد و از یزید پلید حمایت کند، در حقیقت، خود او نیز شخصی ناپاک و زشتکار است.
هوش مصنوعی: این فرد به خاطر رفتارهای ناپسند و ناشایست خود، سزاوار عذاب و نفرین است. او در مسیر نادرست و با عمل‌های زشت و باورهای نادرست قدم برداشته است.
هوش مصنوعی: نفرین بر کسی که به خاطر اعمال بدش به یاد نیکی نمی‌افتد.
هوش مصنوعی: من هیچ علاقه‌ای به شمر و یزید ندارم، زیرا من از قبیله‌ای هستم که به عهد و پیمان‌های قدیمی خود وفادار است.
هوش مصنوعی: هر کسی که به بدی کردن راضی شود، خود را دچار لعنت کرده و عواقب آن به گردن خودش خواهد بود.
هوش مصنوعی: سنایی به میر حسین، که نمادی از بزرگ‌منشی و فضیلت است، هزاران بار ستایش می‌کند و این ستایش‌ها همواره برای او باقی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.