سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الاوّل: در توحید باری تعالی
»
بخش ۲۹ - اندر وجود و عدم
جهد کن تا زنیست هست شوی
وز شراب خدای مست شوی
باشد آنرا که دین کند هستش
گوی و چوگان دهر در دستش
چون ازاین جرعه گشت جان تو مست
بر بلندی هست گردی پست
هرکه آزاد کرد آنجایست
حلقه در گوش و بند برپایست
لیکن آن بند به که مرکب بخت
لیکن آن حلقه به که حلقهٔ تخت
بند کو برنهد تو تاج شمر
ور پلاست دهد دواج شمر
زانکه هم محسنست و هم مُجمل
زانکه هم مُکرمست و هم مُفضل
چه کنی بهر بینوایی را
شادی و زیرک و بهایی را
شاد ازو باش و زیرک از دینش
تا بیابی رضا و تمکینش
زیرک آنست کوش بردارد
شادی آنست کوش نگذارد
نیکبخت آن کسی که بندهٔ اوست
در همه کارها بسنده بر اوست
چون از این شاخها شدی بیبرگ
دستها در کمر کنی با مرگ
نشوی مرگ را دگر منکر
یابی از عالم حیات خبر
دست تو چون به شاخ مرگ رسید
پای تو گرد کاخ برگ دوید
پای کز طارم هدی دورست
نیست پای آن دماغ مخمورست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به انسان تأکید میکند که کوشش کند تا از قید و بندهای دنیوی آزاد شود و به حالتی مست و رها برسد. در این حالت، زندگی را به دست میگیرد و بهرهمند از عشق و معنویت میشود. شاعر به اهمیت ترک وابستگیهای ظاهری و توجه به آزادی روحانی اشاره میکند و یادآوری میکند که مرگ بخشی از زندگی است و باید آن را بپذیریم. همچنین، به این نکته اشاره میشود که سعادت واقعی در بندگی و تسلیم در برابر حق و حقیقت است، و انسان باید از زندگی خود با زیرکی و نشاط بهرهمند شود. در نهایت، محوریت شعر بر آزادی، آگاهی و رضای خداوند است.
هوش مصنوعی: کوشش کن که از حالت بیهویتی رهایی یابی و با نوشیدن شراب الهی، سرمست و شاداب شوی.
هوش مصنوعی: کسی که به دین و راه درست پایبند باشد، قدرت و تسلط بر اوضاع زندگی را در دست دارد و میتواند آن را به خوبی مدیریت کند.
هوش مصنوعی: زمانی که جان تو از این نوشیدنی سرشار و خوشحال شود، بر بلندی و در اوج شادابی قرار میگیری و از سادگی و پستی فاصله میگیری.
هوش مصنوعی: هر کسی که آزادی را به ارمغان آورد، در واقع در مکان و زمانی خاص، به نوعی نشانه و علامتی از بندگی را نشان میدهد.
هوش مصنوعی: اما آن زنجیری که به سرنوشت متصل است، بهتر است از زنجیری باشد که به تخت پادشاهی پیوسته است.
هوش مصنوعی: اگر تو قدرت و جایگاه را به دست بیاوری، مانند کسی که تاج را به سر میگذارد، به دیگران احترام کن و به آنها توجه داشته باش.
هوش مصنوعی: چون هم نیکوکار است و هم در بیان خلاصه، همچنین هم بزرگوار است و هم برتر.
هوش مصنوعی: چه میتوانی برای فرد بیپول و بیچارهای که خوشحالی و شعور دارد، انجام دهی؟
هوش مصنوعی: شاد باش و زیرکانه از دین او پیروی کن تا به رضایت و تسلیم او دست یابی.
هوش مصنوعی: زیرک کسی است که تلاش کند و از مشکلات عبور کند، و خوشحالی واقعی این است که اجازه ندهد ناراحتیها و موانع او را متوقف کنند.
هوش مصنوعی: آدم خوشبخت کسی است که در هر کار به خداوند اعتماد دارد و به او تکیه میکند.
هوش مصنوعی: وقتی از این شاخ و برگها جدا شدهای، دستهایت را به کمرت میزنی و با مرگ روبرو میشوی.
هوش مصنوعی: دیگر نمیتوانی انکار کنی که مرگ وجود دارد، زیرا از دنیای زندگی خبر داری.
هوش مصنوعی: وقتی دست تو به مرگ نزدیک شد، پای تو در میان برگهای کاخ به تماشا پرداخت.
هوش مصنوعی: پای کسی که از دمنوش هدی دور است، دیگر به آن خوبی نیست و مانند پای یک فرد مست، ناپایدار میشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.