سنایی
»
حدیقة الحقیقه و شریعة الطریقه
»
الباب الاوّل: در توحید باری تعالی
»
بخش ۱۹ - فصل اندر صُنع و قدرت
نقش بند برون گلها اوست
نقشدان درون دلها اوست
صُنع او را مقدّمست عدم
ذات او را مسلّم است قدم
تا ترا کبر تیز خشم نکرد
تا ترا چشم تو به چشم نکرد
پای طاووس اگر چو پر بودی
در شب و روز جلوهگر بودی
که تواند نگاشت در آدم
نقشبند قلم نگار قدم
عقل را کرده قایل سورت
مایه را کرده قابل صورت
مبدع هست و آنچ ناهست او
صانع دست و آنچ در دست او
قبلهٔ عقل صنع بیخللش
کعبهٔ شوق، ذات بی بدلش
عقل را داده راه بیداری
تو همی عقل را چه پنداری
سگ و سنگست گلخنی و رهی
تو چو لعل از برون حقّه بهی
سیم بهر هزینه دارد شاه
لعل بهر خزینه دارد شاه
سیم زار از نهاد وارونست
لعل شاد از درون پرخونست
ساخت دولابی از زبرجد ناب
کوزه سیمین ببست بر دولاب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف خالق و نقش او در جهان و دلها میپردازد. مولف به نقش بند برون گلها و درون دلها اشاره میکند و به محدودیتهای عقل و درک انسان در برابر عظمت خالق اشاره دارد. او بیان میکند که خالق، وجود را از عدم ایجاد کرده و ذات او نیز ازلی و جاودانه است. همچنین خالق درک و بینش را به عقل داده و عقل به عنوان راهنمای بیداری معرفی میشود. در نهایت، تفاوت بین ارزشهای دنیوی و معنوی را مورد توجه قرار میدهد و به زیباییهای درونی انسان و خارقالعاده بودن وجود او اشاره میکند.
هوش مصنوعی: معنای این بیت به این صورت است که زیبایی و جلوههای ظاهری گلها به دست اوست، و همچنین اوست که احساسات و نقشهای درونی قلبها را شکل میدهد.
هوش مصنوعی: خلقت و آفرینش او در اولویت قرار دارد، اما وجود واقعی او ثابت و پابرجا است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که خودخواهی و غرور تو باعث خشم نشود و تو هم با قضاوتهای سریع به دیگران نگاه نکنی، اوضاع بهتر خواهد بود.
هوش مصنوعی: اگر پای طاووس پر داشت، در همه ساعات شب و روز خود را به نمایش میگذاشت.
هوش مصنوعی: کیست که بتواند در دل انسان نقشی ثبت کند و خطی زیبا بر سرنوشتش بکشد؟
هوش مصنوعی: عقل به شکل و صورت خاصی درآمده است و ذات اصلی خود را به گونهای آماده کرده که بتواند به این صورت جلوهگر شود.
هوش مصنوعی: آفرینندهای وجود دارد و آنچه که وجود ندارد، خالق است و هر آنچه در دست اوست، خلق شده است.
هوش مصنوعی: ایمان و تفکر درست، به سوی زیباییها و حقیقتها هدایت میشود و کعبهی عشق، وجود اوست که بینظیر و بیبدیل است.
هوش مصنوعی: عقل به تو مسیر آگاهی و بیداری را نشان داده است، حالا خودت درباره عقل چه نظری داری؟
هوش مصنوعی: سگ و سنگ در یک جا جمع شدهاند و راه تو مثل لعل از درون حجاب بیرون آمده است.
هوش مصنوعی: جهت هزینهها، نقره لازم است و برای خزانه، الماس مورد نیاز است.
هوش مصنوعی: خون دلی که در درون وجود دارد، سبب درخشش و زیبایی لعل است، اما آنچه که در ظاهر میآید، گاهی ناپایدار و وارونه به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: دولابی از سنگ زبرجد خالص ساخته شد و روی آن کوزهای از نقره قرار گرفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.