بخش ۱۸ - فی زینةالاطفال
آن نبینی که طفل را دایه
گاهِ خُردی به اوّلین پایه
گاه بندد ورا به گهواره
گاه بر بر نهدش همواره
گه زند صعب و گاه بنوازد
گاه دورش کند بیندازد
گاه بوسد به مهر رخسارش
گاه بنوازد و کشد بارش
مرد بیگانه چون نگاه کند
خشم گیرد ز دایه آه کند
گویدش نیست مهربان دایه
برِ او هست طفل کممایه
تو چه دانی که دایه به داند
شرط کار آنچنان همی راند
بنده را نیز کردگار به شرط
میگذارد به جمله کار به شرط
آنچه باید همی دهد روزی
گاه حرمان و گاه پیروزی
گاه بر سر نهد ز گوهر تاج
گه به دانگی ورا کند محتاج
تو به حکم خدای راضی شو
ور نه بخروش و پیش قاضی شو
تا ترا از قضاش برهاند
ابله آنکس که اینچنین ماند
هرچه هست از بلا و عافیتی
خیر محض است و شر عاریتی
بد به جز جلف و بیخرد نکند
که نکوکار هیچ بد نکند
سوی تو نام زشت و نام نکوست
ورنه محض عطاست هرچه ازوست
بد ازو در وجود خود ناید
که خدا را بد از کجا شاید
آنکه آرد جهان به کُن فیکون
چون کند بد به خلق عالم چون
خیر و شر نیست در جهانِ سخن
لقب خیر و شر به توست و به من
آن زمان کایزد آفرید آفاق
هیچ بد نافرید بر اطلاق
مرگ این را هلاک و آنرا برگ
زهر آن را غذای و این را مرگ
زاینه روی را هنر باشد
گرچه پشتش پُر از گهر باشد
آینه گر چو پشت روی سیاه
بودیی کس نکردی ایچ نگاه
زاینه روی به بُوَد خورشید
پشت او خواه سیاه و خواه سپید
چون ترا از درون دل بنگاشت
آینهٔ تو ز پیش دل برداشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به تشبیه دایه و کودک میپردازد و نشان میدهد که دایه چگونه در کنار کودک خود رفتار میکند؛ گاهی او را نوازش میکند و گاهی او را به حال خود میگذارد. این رفتارها برای دایه امری طبیعی و ضروری است، و در نهایت به نفع کودک است.
سپس شاعر به نگرش انسانها در مورد دشواریها و راحتیهای زندگی اشاره میکند؛ برخی ممکن است از زندگی خود ناراضی باشند و دیگران را سرزنش کنند، در حالی که همه چیز تحت قضا و قدر الهی است. او تأکید میکند که باید به حکمت خداوند رضا داد و از درون خود به خیر و شر واقعی نگاه کرد، زیرا هر چیز در زندگی بخشی از برنامه الهی است و هیچ بدی از خداوند صادر نمیشود.
شاعر همچنین به انسانها یادآوری میکند که ظواهر نمیتواند حقیقت را پوشش دهد و نباید بر اساس آن قضاوت کرد، بلکه باید به باطن و نیتها توجه داشت. در نهایت، او به این نکته اشاره میکند که خیر و شر، در واقع در درون خود انسانها وجود دارد و بر اساس طرز فکر و عملکرد خودشان defined میشود.
هوش مصنوعی: این عبارت به این معناست که وقتی کودک در سنین کم بهدنیا میآید، مراقب آن او به بهترین شکل ممکن است. در واقع، در این مراحل اولیه زندگی، اهمیت و توجه به کودک بسیار بالاست و محبت و پشتیبانی از او در این زمان بسیار مهم است.
هوش مصنوعی: گاهی او را به گهواره میسپارند و گاهی همواره بر دوش خود حمل میکنند.
هوش مصنوعی: گاهی زندگی سختی و دشواری میآورد و گاهی هم باعث آرامش و نوازش میشود؛ همچنین ممکن است گاهی شما را از خود دور کند و به حالت کسالت و بیحالی بیندازد.
هوش مصنوعی: گاهی با عشق صورتش را میبوسد و گاهی به آرامی نوازشش میکند و بار احساساتش را به دوش میکشد.
هوش مصنوعی: وقتی مرد غریبه به کسی نگاه میکند، از درون احساس خشم میکند و از روی ناراحتی آه میکشد.
هوش مصنوعی: میگوید که دایه مهربان نیست و به این کودک کمقیمت توجهی ندارد.
هوش مصنوعی: تو نمیدانی که مادران چگونه شرایط کار را به بهترین نحو اداره میکنند.
هوش مصنوعی: خداوند برای بندهاش در تمامی کارها شرط و قیدهایی تعیین کرده است.
هوش مصنوعی: زندگی گاهی ما را با شکست و ناامیدی مواجه میکند و گاهی نیز به ما موفقیت و پیروزی میدهد.
هوش مصنوعی: گاهی اوقات بر سر کسی تاجی از گوهر قرار میگیرد و گاهی او به آن تاج نیازمند میشود.
هوش مصنوعی: به خواست و اراده ی خداوند راضی باش، و اگر نمیتوانی، بهتر است که با قاضی در میانه بیایی تا حق و حقیقت روشن شود.
هوش مصنوعی: ابله کسی است که در این شرایط بیحرکت بماند و نتواند خود را از تقدیر و سرنوشت رها کند.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در زندگی وجود دارد، چه درد و رنج و چه خوشی و آرامش، در واقع به نوعی خیری در آن نهفته است و بدیها تنها به صورت موقتی و عاریتی به ما تحمیل میشوند.
هوش مصنوعی: تنها انسانهای نادان و کمخرد میتوانند بدی کنند، زیرا افراد نیکوکار هیچ وقت به بدی دست نخواهند زد.
هوش مصنوعی: هر چه به تو مربوط میشود، چه نیک و چه زشت، به خاطر خودت است و هیچ چیز دیگری جز لطف تو نیست.
هوش مصنوعی: از او در وجود خود، بدی پیدا نمیشود، زیرا خداوند چگونه میتواند بدی را داشته باشد؟
هوش مصنوعی: کسی که قدرتش میتواند جهان را در یک لحظه به وجود آورد، چگونه میتواند به مردم دنیا بدی کند؟
هوش مصنوعی: در این دنیا چیزی به نام خیر و شر وجود ندارد، بلکه این عناوین فقط به ما نسبت داده میشود.
هوش مصنوعی: زمانی که خداوند آسمانها و زمین را آفرید، هیچ چیز بد و ناپسندی بهطور مطلق نیافرید.
هوش مصنوعی: مرگ برای برخی به معنای نابودی و برای برخی دیگر به معنای زندگی است، به طوری که چیزی که برای یک نفر زهر است، برای دیگری میتواند غذای سالمی باشد. در حقیقت، هر کس در زندگی خود به شیوهای متفاوت با مرگ و زندگی مواجه میشود.
هوش مصنوعی: زیبایی و هنر یک فرد به چهرهاش وابسته است، حتی اگر پشت او پر از ویژگیهای ارزشمند باشد.
هوش مصنوعی: اگر آینه پشتش سیاه بود، هیچکس به آن نگاه نمیکرد.
هوش مصنوعی: چهرهی زیبا همچون خورشید است که در پس آن، رنگها میتوانند متفاوت باشند، چه سیاه و چه سفید.
هوش مصنوعی: وقتی که دل به تو نگریست، آینهی تو از پیش دل کنار رفت و خود را نشان داد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.