بخش ۱۲ - فی‌الحکمة و سبب رزق الرازق
آن نبینی که پیشتر ز وجود
چون تو را کرد در رحم موجود
روزیت داد نُه مه از خونی
کردگار حکیم بی‌چونی
در شکم مادرت همی پرورد
بعد نُه ماه در وجود آورد
آن درِ رزق بر تو چُست ببست
دو در بهترت بداد به دست
بعد از آن اِلف داد با پستان
روز و شب پیش تو در چشمه روان
گفت کین هر دو را همی آشام
کُل هَنیئاً که نیست بر تو حرام
چون نمودت فطام بعد دو سال
شد دگرگون ترا همه احوال
داد رزق تو از دو دست و دو پای
زین بگیر و از آن برو هر جای
گر دو در بر تو بسته کرد رواست
عوض دو چهار در برجاست
زین ستان زان ببر به پیروزی
گرد عالم همی طلب روزی
چون اجل ناگهان فراز آید
کار دنیا همه مجاز آید
باز ماند دو دست و پای از کار
بدل چار بدهت دو چهار
در لحد هر چهار بسته شود
هشت جنّت ترا خجسته شود
هشت در بر تو باز بگشایند
حور و غلمان ترا به پیش آیند
تا به هر در چنانکه خواهی شاد
می‌روی ناوری ز دنیا یاد
مهربان‌تر ز مادر و پدر است
مر ترا او به خُلد راهبر است
ای جوانمرد نکته‌ای بشنو
وز عطای خدا نُمید مشو
چون ترا داد معرفت یزدان
در درون دلت نهاد ایمان
خلعتی کان تراست روز جهیز
باز نستاندت به رستاخیز
گر ترا دانش و درم نبود
کو ترا بود هیچ کم نبود
او به فخر آردت نبینی عار
او عزیزت کند نگردی خوار
آنچه داری تو دل بدو مسپار
آنچه او دادت استوار آن دار
تو خزینه نهی نیابی باز
چون بدو دادی او دهد به تو باز
زر به آتش دهی خبث سوزد
زر صافی ترا بیفروزد
بد که او سوخت نیک داد به تو
دولت چرخ رخ نهاد به تو
نفع آتش اگر مقیم‌ترست
آتش‌آرای ازو کریم‌ترست
تو ندانی نه نیک و نه بد را
خازن او به ترا که تو خود را
یار مار است چون زنی تو درش
مار یار است چون رمی ز برش
ای صدف جوی جوهرِ الّا
جان و جامه بنه به ساحل لا
هست حق جز به نیست نگراید
زاد این راه نیستی باید
تا تو از نیستی کله ننهی
روی را در بقا به ره ننهی
چون شوی نیست سوی حق پویی
تا بوی هست راه دق جویی
می نخوانی تو از کتاب خدا
نیست اموات مرده بل احیا
گرت هست زمانه پست کند
احسن‌الخالقینت هست کند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره‌ی خلقت انسان و روزی او از جانب خداوند است. شاعر به توصیف مراحل رشد انسان از جنین در رحم مادر تا تولد و زندگی‌اش می‌پردازد و تاکید می‌کند که خداوند به او از ابتدا روزی داده و در طول زندگی‌اش همواره نگهداری کرده است. او به این نکته اشاره می‌کند که اگرچه در دنیا ناپایداری و تغییرات وجود دارد، خداوند همیشه مهربان‌تر از پدر و مادر است و در آخرت نیز نعمت‌ها و درهای بهشت برای او باز خواهد شد. شاعر همچنین یادآوری می‌کند که انسان باید به معرفت و ایمان به خدا بپردازد و از عطایای الهی شکرگزاری کند، زیرا در حقیقت هر چیزی که دارد از اوست. در نهایت، او به این نکته اشاره می‌کند که زندگی‌اش باید برای رسیدن به حقیقت و بقا در خداوند مطلوب باشد، نه در وسوسه‌های دنیا.
هوش مصنوعی: شما نمی‌توانی آن را ببینی که قبل از وجود خودت، در رحم، وجودی مانند تو را به وجود آوردند.
هوش مصنوعی: خداوند به تو روزی می‌دهد، حتی اگر در جهانی که تو در آن هستی، خودت احساس وجود نداشته باشی.
هوش مصنوعی: تو در رحم مادر رشد کردی و پس از نه ماه زندگی درون او، به دنیا آمدی.
هوش مصنوعی: درِ روزی بر تو بسته شده است، اما دو در بهتر به دست تو داده است.
هوش مصنوعی: پس از آن، ابرها به آرامی از صبح تا شب، قطرات باران را مانند شیر در چشمه‌ای زلال بر تو نازل کردند.
هوش مصنوعی: او گفت: این دو را به‌راحتی بخور، زیرا چیزی که بر تو حرام باشد در کار نیست.
هوش مصنوعی: پس از دو سال که از شیر گرفتن تو گذشت، حال و احوال تو به کلی تغییر کرده است.
هوش مصنوعی: خداوند روزی تو را از دو دست و دو پا داده است، پس از این نعمت بهره‌برداری کن و به هر جایی که خواستی برو.
هوش مصنوعی: اگر دو در به روی تو بسته شده، عیبی ندارد، چرا که به جای آن چهار در دیگر به روی تو گشوده خواهد شد.
هوش مصنوعی: از این مکان و این بستر، به سوی پیروزی برو و در جستجوی روزی در میان مردم باش.
هوش مصنوعی: زمانی که مرگ ناگهان سر برسد، تمام امور دنیوی به نظر بی‌اهمیت و گذرا می‌آید.
هوش مصنوعی: دو دست و پا از وظیفه و کار باز مانده‌اند و تو باید برای چهار تا کار، دو چهار تا انجام دهی.
هوش مصنوعی: در قبر، چهار طرف بسته می‌شود و هشت بهشت برای تو خوشبختی به ارمغان می‌آورد.
هوش مصنوعی: هشت در به روی تو باز خواهند کرد و حور و غلمان برای خوش‌آمدگویی به سوی تو خواهند آمد.
هوش مصنوعی: هر طور که می‌خواهی خوشحالانه به سمت هر دری می‌روی و از دنیا هیچ یاد و خاطره‌ای نداری.
هوش مصنوعی: کسی که به تو محبت بیشتری دارد و تو را در بهشت راهنمایی می‌کند، از مادر و پدر هم مهربان‌تر است.
هوش مصنوعی: ای جوانمرد، نکته‌ای را بشنو و از بخشش‌های خدا ناامید نشو.
هوش مصنوعی: وقتی خداوند به تو شناخت و آگاهی بخشید، ایمان در قلبت قرار گرفت.
هوش مصنوعی: لباسی که مخصوص توست، روزی که برای عرصه قیامت و رستاخیز آماده می‌شوی، به تو بازگردانده نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر تو دانش و پول نداشته باشی، هیچ چیز از ارزش تو کم نمی‌شود.
هوش مصنوعی: او به تو افتخار می‌کند و باعث می‌شود که احترام داشته باشی و در نظر دیگران هیچگاه خوار و ذلیل نخواهی شد.
هوش مصنوعی: آنچه را که داری، دل را به او نسپار و چیزی را که از او دریافت کرده‌ای، محکم حفظ کن.
هوش مصنوعی: اگر به کسی چیزی بدهی و به او اعتماد کنی، ممکن است در نهایت همان چیز را دوباره از او بگیری و از آن بهره‌مند شوی.
هوش مصنوعی: اگر طلا را در آتش قرار دهی، زایدات و ناخالصی‌های آن می‌سوزد و فقط طلا خالص باقی می‌ماند. در این حالت، آتش به طلا آسیب نمی‌زند، بلکه آن را خالص‌تر می‌کند.
هوش مصنوعی: بدی که بر سر او آمد، در حقیقت باعث شد تا تو خیر و برکتی دریافت کنی. تقدیر آسمان به نفع تو عمل کرد و به تو نعمت‌هایی ارزانی داشت.
هوش مصنوعی: اگر چه آتش برای ایجاد منفعت ثابت و دائمی‌تر است، اما آتش‌آرا (یعنی کسی که آتش را می‌افروزد) از آن بیشتر و از نظر کرامت و خوش‌وجودی برتر است.
هوش مصنوعی: تو نمی‌دانی که خوب چیست و بد چیست، پس کسی دیگر نمی‌تواند به تو کمک کند که خودت را بشناسی.
هوش مصنوعی: دوست همانند ماری است که در آغوش می‌گیری، چون به او نزدیک می‌شوی، او نیز به تو حمله‌ور می‌شود.
هوش مصنوعی: ای صدف، جان و لباس را به کناره دریا بگذار.
هوش مصنوعی: حقیقت تنها به عدم و نیستی توجه می‌کند و برای پیمودن این مسیر، باید با عدم و عدمیت آشنا شد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو از وجود خود خارج نشوی و به فکر ماندگاری و استمرار نباشی، نمی‌توانی به حقیقت واقعی دست پیدا کنی.
هوش مصنوعی: وقتی که تو به حق و حقیقت نمی‌رسی، به دنبال چیزهای بی‌ارزش نرو، چون این کار فقط به زحمت و درد منجر می‌شود.
هوش مصنوعی: تو از کتاب خدا نمی‌خوانی، کسانی که مرده‌اند نیستند، بلکه زنده‌اند.
هوش مصنوعی: اگر زمانه تو را پست می‌انگارد، بدان که خداوند بهترین آفریدگار تو را خواهد ساخت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.