بخش ۱۰ - فی الحفظ و المراقبة
هرکه را عون حق حصار شود
عنکبوتیش پردهدار شود
سوسماری ثنای او گوید
اژدهائی رضای او جوید
نعل او فرق عرش را ساید
لعل او زیب فرش را شاید
زهر در کام او شکر گردد
سنگ در دست او گهر گردد
هرکه او سر برین ستانه نهد
پای بر تارک زمانه نهد
عقل درمانده را بدین درخواند
زانکه درماند هرکه زین درماند
ترسم از جاهلی و نادانی
ناگهان بر صراط درمانی
جاهلی مر ترا به نار دهد
تا ترا کوک و کوکنار دهد
لقمه دیدی که مرد میخاید
گندمی زان میان برون آید
بوده پیش جراد و مرغ و ستور
دیده تاب خراس و تف تنور
داشته زیر آسیای تو پای
که نگه داشتش خدای خدای
از پیِ حفظ مال و نفس و نفس
او ترا بس تو کردهای زو بس
من بگویم ترا به عقل و به هوش
گر ببندی تو پند من در گوش
سگ و زنجیر چون به دست آری
آهوی دشت را شکست آری
پس بدین اعتقاد و این اخلاص
از برای معاش و کسب خلاص
اعتماد تو بر سگ و زنجیر
بیش بینم که بر سمیع و بصیر
نور ایمانت را در این بنیاد
آهنی و سگی به غارت داد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوع ایمان و اعتماد به خداوند و خطرات جهل و نادانی اشاره دارد. شاعر بیان میکند که هرکسی که به خداوند پناه ببرد، در امان خواهد بود و حتی موجودات زشت و خطرناک چون عنکبوت و سوسمار نیز به ستایش او میپردازند. همچنین او توضیح میدهد که اعتماد به چیزهای مادی (مانند سگ و زنجیر) به جای ایمان به خداوند، میتواند منجر به گمراهی و ضرر شود. در نهایت، شاعر بر لزوم تکیه بر عقل و ایمان تأکید میکند و هشدار میدهد که جهل میتواند انسان را به درگاه آتش بکشاند.
هوش مصنوعی: هر کسی که حمایت خداوند را داشته باشد، مانند عنکبوتی میشود که برای خود پردهای میسازد و در امنیت زندگی میکند.
هوش مصنوعی: سوسمارها به ستایش او میپردازند و اژدها آرزوی او را دارد.
هوش مصنوعی: نعل او میتواند باعث شود که عرش (آسمان) جابجا شود، و زیبایی لعل او شاید فرش (زمین) را دگرگون کند.
هوش مصنوعی: اگر زهر در دل کسی وجود داشته باشد، به گونهای میتواند شیرینی و خوشی بیاورد، و اگر سنگ در دستان او باشد، میتواند آن را به گوهری ارزشمند تبدیل کند. این بیانگر قدرت و توانایی انسان در تبدیل مشکلات و دشواریها به فرصتها و نعمتهاست.
هوش مصنوعی: هر کس که سر خود را در میان اوجها بلند کند، بر قلههای زمانه و تاریخ قدم میگذارد.
هوش مصنوعی: عقل ناتوان را به این در دعوت کرد، زیرا هرکس از این در بگذرد، درمانده میشود.
هوش مصنوعی: من نگرانم که ناگهان به دلیل نادانی و بیخبری، بر مسیر درمان و بهبودی خود دچار مشکل شوم.
هوش مصنوعی: جاهل تو را به آتش میبرد تا تو را به حالت طبیعی و طبیعیتر برگرداند.
هوش مصنوعی: لقمهای را در نظر بگیر که مردی آن را میبلعد و در نتیجه دانهای گندم از دل آن خارج میشود.
هوش مصنوعی: در گذشته، در کنار حشرات و پرندگان و حیوانات، دیدم که خراسان به خاطر گرما و تف بخاری که از تنور بلند میشود، تاب و جنب و جوش داشته است.
هوش مصنوعی: در این بیت به این موضوع اشاره شده که فردی، تحت فشار و سختی قرار دارد، اما با خدای خود ارتباطی عمیق دارد که او را از این وضعیت نجات میدهد و حمایت میکند. در واقع، وجود خدایی که پشت و پناه اوست، او را در برابر مشکلات یاری میکند.
هوش مصنوعی: به خاطر حفظ مال و جان خود و دیگران، تو چقدر به او وابسته شدهای!
هوش مصنوعی: اگر من به تو بگویم که با عقل و هوش خودت، پند من را بپذیری و گوش کنی، شاید بهتر باشد.
هوش مصنوعی: وقتی که یک حیوان وحشی را با زنجیر و نگهبانی مسلط به آن محصور کنی، نمیتوانی انتظار داشته باشی که همانند یک موجود آزاد رفتار کند. این به نوعی نماد تسلط بر داراییها و ایجاد محدودیتهاست.
هوش مصنوعی: به همین دلیل، با این باور و خلوص نیت، به دنبال معیشت و کسب روزی هستم.
هوش مصنوعی: اعتماد تو را بیشتر بر سگ و زنجیر میبینم تا بر خداوندی که شنوا و بینا است.
هوش مصنوعی: ایمانت را در این دنیای سرد و بیرحم، از دست دادهای و گویی آن را به نفع دیگران فدای کردهای.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.