تا کی از یاران وصیت تخت و افسر داشتن
وز برای لقمه‌ای نان دست بر سر داشتن
تا تو بیمار هوای نفس باشی مر ترا
بایدت بر خاک خواری خفت و بستر داشتن
گر ترا بر کشور جان پادشاهی آرزوست
پیش آزت زشت باشد دست و دل بر داشتن
ور ره دین و شریعت ناگزیران بایدت
چون رسن گرمی چه داری سر به چنبر داشتن
کفر باشد از طمع پیش در هر منعمی
قامت آزادگی چون حلقه بر در داشتن
سیم و زر را خوار داری پیش تو آسان بود
پیش ایزد روز محشر کار چون زر داشتن
خار را در راه دین همرنگ گل فرسود نست
در حقیقت خاک را هم بوی عنبر داشتن
راستی در راه توحید این دو شرطست ای عجب
چشم صورت کور و گوش مادگی کر داشتن
آدمی اصلی بود با احتیاط و اصطفا
هر چه از ابلیس معروفست منکر داشتن
بگذر از رنگ طبیعت دست در تحقیق زن
ننگ باشد با پدر نسبت به مادر داشتن
هر که دارد آشنایی با همه کروبیان
تخت همت باید از عیوق برتر داشتن
زیر پای حرص دنیا چون دلت فرسوده شد
دلبر همت چه سود آنگاه در بر داشتن
قوت اسلام و دین بود اقتضای ایزدی
ذوالفقار احمد اندر دست حیدر داشتن
شرط باشد دین به حرمت داشتن در حکم شرع
چون عروس بکر را با زر و زیور داشتن
دوزخست انباشتن در ملت فردوسیان
تشنه لب را در کنار حوض کوثر داشتن
هر که او از موکب صورت پرستان شد برون
بایدش طبل ملامت از قفا برداشتن
و آنکه را اندیشهٔ عقلی بود گوید طبیب
باید این را از غذا جستن نکوتر داشتن
خود ندانی گر نبودی جان نبودی تن نکو
بی‌سواری خود چه باید اسب و افسر داشتن
گر نتابد سوی کان خورشید تابان بر فلک
تیغ هندی از کجا آورد گوهر داشتن
ناجوانمردی و بددینی بود کز ناکسی
در مزاج این جان صافی را مکدر داشتن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به مباحث فلسفی و اخلاقی می‌پردازد و به نقد دنیاگرایی و هوس‌های نفسانی می‌پردازد. شاعر تأکید می‌کند که انسان‌ها باید از دلبستگی‌های مادی و ظاهری رها شوند و به تزکیه نفس و حقیقت معنوی بپردازند. او بر لزوم دوری از حرص و طمع و اهمیت پایبندی به دین و اخلاق تأکید می‌کند. همچنین به یادآوری این نکته می‌پردازد که برای دستیابی به ارزش‌های والای انسانی، باید خود را از زنجیرهای دنیا آزاد کرد و در مسیر حقیقت گام برداشت. در نهایت، شاعر از ویژگی‌های روحانی واقعی و آزادگی انسان سخن می‌گوید و به روابط انسانی و دیانت در زندگی اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: تا چه زمانی باید از دوستان و همراهان خوش‌نشینی و پادشاهی آرزو کرد و در عین حال برای گرفتن یک لقمه نان، زیر بار سختی‌ها و مشکلات باشیم؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که درگیر خواسته‌ها و هواهای نفسانی خود باشی، باید به ذلت و خواری تن بدهی و در شرایط سخت زندگی کنی.
هوش مصنوعی: اگر به سلطنت و پادشاهی بر یک سرزمین آرزو داری، باید توجه داشته باشی که در این مسیر، داشتن دل و دست آلوده به ناپسندی‌ها ناپسند است.
هوش مصنوعی: اگر در مسیر دین و شریعت ناچار باشی، مثل اینکه چاره‌ای جز پذیرفتن شرایط سخت و محدودیت‌ها به شکل حلقه‌ای دورتا دور خود نداری، پس چرا در این شرایط به سر بی‌هویتی و سرگشتگی مبتلا شوی؟
هوش مصنوعی: طمع داشتن به چیزهایی که به ما تعلق ندارد، نادرست است و نشانه‌ای از کفر به معنای عدم ایمان واقعی است. آزادی و آزادگی باید با افتخار و نه به صورت وابستگی و درخواستی ناچیز، در دسترس باشد.
هوش مصنوعی: دارایی‌های دنیوی چون طلا و نقره برای تو ارزشی ندارد، اما در روز رستاخیز، داشتن چنین دارایی‌هایی در نزد خداوند به راحتی نخواهد بود.
هوش مصنوعی: خار در مسیر دین، مثل گل زیبا و رنگین به نظر می‌رسد، اما در واقع خاک هم می‌تواند از عطر و بوی خوش معطر باشد.
هوش مصنوعی: در مسیر دستیابی به حقیقت وجود خداوند، دو شرط ضروری است: یکی اینکه تنها به ظاهر متوجه نشویم و دوم اینکه از شنیدن صداهای ناهنجار و بی‌فایده دوری کنیم.
هوش مصنوعی: این فرد انسانی با توجه و دقت بود و هر چیزی را که از ابلیس شناخته شده بود، انکار می‌کرد.
هوش مصنوعی: به حقیقتی عمیق‌تر از ظواهر طبیعت توجه کن و بدان که نسبت به مادر به عنوان خویشاوندی مهم و باارزش باید احترام قائل باشی. داشتن شهرت و ملاحظه از پدر در این زمینه ناپسند است.
هوش مصنوعی: هر کسی که با فرشتگان نزدیک به خدا آشنا باشد، باید از عیوق (کوهی در عراق) بالاتر و بالاتر باشد.
هوش مصنوعی: وقتی حرص و ولع دنیا دل تو را خسته می‌کند، در آن صورت داشتن محبوب واقعی چه فایده‌ای دارد؟
هوش مصنوعی: در این بیت بیان می‌شود که قدرت و استحکام دین اسلام به خواست و اراده الهی، در دستان حضرت علی (حیدر) و با شمشیر ذوالفقار بوده است. این جمله به عظمت و جایگاه حضرت علی در دفاع از دین و اسلام اشاره دارد.
هوش مصنوعی: دین باید با احترام و رعایت اصول شرعی نگه داشته شود، مانند اینکه عروسی با زیبایی و تجملات خاصی زندگی جدید خود را آغاز کند.
هوش مصنوعی: دوزخ پر از درد و رنج است، اما در کنار آن، افرادی همچون فردوسیان که تشنه آب زندگی هستند، در کنار حوض کوثر نشسته‌اند و از نعمت‌های آن بهره‌مند می‌شوند.
هوش مصنوعی: هر کسی که از گرداب زیبایی‌های ظاهری رهایی پیدا کند، باید بار ملامت و سرزنش را که از پشت سرش می‌آید، به دوش بکشد.
هوش مصنوعی: کسی که با عقل و تفکر خود به مسائل نگاه می‌کند، می‌گوید که درمانگر باید این را از غذا بهتر درک کند.
هوش مصنوعی: اگر تو خود را نمی‌شناسی، اگر جان و تن نیکویی نداشته باشی، چه فایده‌ای دارد که اسب و زین و سامان داشته باشی؟
هوش مصنوعی: اگر نور خورشید در آسمان بر زمین نتابد، پس از کجا می‌توان به دست آورد که سنگ درخشان و باارزشی وجود داشته باشد؟
هوش مصنوعی: با ناپاکی و بدعقیدگی، از روی کمبود خود، این روح پاک را آلوده کردن، بی‌رحمی به حساب می‌آید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
کار عاقل نیست در دل مهر دلبر داشتن
جان نگین مهر مهر شاخ بی‌بر داشتن
از پی سنگین دل نامهربانی روز و شب
بر رخ چون زر نثار گنج گوهر داشتن
چون نگردی گرد معشوقی که روز وصل او
[...]
خوش بود در دوستی باطن چو ظاهر داشتن
نظم زین الدین ندیم طبع و خاطر داشتن
طالب مدحت ابوطالب که رسم و رای اوست
طالبان جود را خشنود و شاکر داشتن
اوست عبدالله طاهر کز جمال خلق و خلق
[...]
گر سزد شوری ز شور عشق بر سرداشتن
کی سزد جز شور عشقت شور دیگر داشتن
محضری آمد قوی در پاک دامن بودنم
در غمت ای پاک دامن دامن تر داشتن
رسم‌عاشق نیست با یک‌دل دو دلبر داشتن
یا ز جانان یا ز جان بایست دل برداشتن
ناجوانمردیست چون جانوسیار و ماهیار
یار دارا بودن و دل با سِکندر داشتن
یا اسیر حکم جانان باش یا در بند جان
[...]
ایدل ار خواهی بسر آهنگ افسر داشتن
کشور تجرید را باید مسخر داشتن
در طریق اهل معنی سلطنت را شرط نیست
با وجود کشور تجرید کشور داشتن
ننگ زیور دار ایدل زیور ار خواهی که هست
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.