جز می کشیدن حاصلی کو گردش ایام را
ساقی بنازم دست تو در گردش آور جام را
دانی چرا زاهد نبرد از می کشیدن بهره‌ای
ز آغاز می‌پنداشت بد اینکار نیک انجام را
مغبچه یی از میکده آید اگر در مدرسه
چون خم می‌آرد بجوش این زاهدان خام را
بر من شبی پیر مغان بنمود جامی مرحمت
کز مستیش دادم ز کف هم ننگرا هم نام را
منمای بر من زاهدا این سبحهٔ صد دانه ات
من مرغ نادان نیستم برچین ز ره این دام را
دین و دل خود باختم بر روی و موی دلبری
کز موی و رو طرح افکند هم کفر و هم اسلام را
آن عام کالانعام را خواهی شناسی بازبین
آن کو بهمره می‌برد در بزم خاصان عام را
سازد صغیر از حق طلب رسم حیا شرط ادب
تا حق حرمت وانهد رندان درد آشام را
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی موضوع شراب و مستی و انتقاد از زاهدان می‌پردازد. شاعر با اشاره به گردش ایام و تأثیرات آن، از ساقی و می‌خوانی سخن می‌گوید که باعث شادی و لذتی مشترک می‌شود. او به زاهدان انتقاد می‌کند که نمی‌توانند از می‌نوشی لذت ببرند و به دنبال نیک و بد نیستند. همچنین، شاعر به این نکته اشاره می‌کند که دستاورد عشق و زیبایی و مستی، برتر از ظواهر دین است و بر این باور است که معیارهای سنجش انسانها باید تغییر کند. در نهایت، او می‌گوید که رندان و عاشقان باید بر قاعده و ادب حق را درک کنند و از آن لذت ببرند.
هوش مصنوعی: ای ساقی، جز نوشیدن شراب، چیزی دیگر ارزش ندارد، به خاطر اینکه روزگار دائماً در حال تغییر است. از دست تو، که همچون چرخش روزگار است، بسیار سپاسگزارم و با تمام وجود از تو می‌خواهم که جام را برایم پر کنی.
هوش مصنوعی: می‌دانی چرا روزه‌داران از نوشیدن شراب دوری می‌کنند؟ زیرا آنها فکر می‌کنند که این کار بدی است و عاقبت خوبی ندارد.
هوش مصنوعی: اگر دختری از میکده به مدرسه بیاید، چنانکه خم می‌شود و شراب می‌خورد، می‌تواند به راحتی زاهدان خام و بی‌خبر را به شور و هیجان درآورد.
هوش مصنوعی: در یک شب، پیر مغان (رئیس مغان) جامی به من نشان داد که لطفش شامل حالم شد. از آن شرابی که خوردم، به حدی مست شدم که نه به چیزی توجه کردم و نه به نام و جایگاهم.
هوش مصنوعی: ای زاهد، سبحهٔ صد دانه‌ات را برای من به نمایش نگذار. من پرنده‌ای نادان نیستم که به دام تو بیفتم.
هوش مصنوعی: من ایمان و دل خود را برای زیبایی‌ها و جذابیت‌های دلبری فدای کردم که از جذابیت‌های ظاهری‌اش هم کفر و هم دیانت را به چالش کشیده است.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی آن جماعت نادان را بشناسی، به آن کسی توجه کن که آنها را به دور خود می‌گرداند و در مجالس خاص افراد مهم و برجسته می‌برد.
هوش مصنوعی: کودکانی که از حق و حقوق خود آگاهی دارند، با رعایت موازین و ادب، به جایگاه والای خود احترام می‌گذارند. این رفتار باعث می‌شود که افرادی که با درد و رنج دست و پنجه نرم می‌کنند، مورد قبول و احترام قرار گیرند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
امشب سبکتر می‌زنند این طبل بی‌هنگام را
یا وقت بیداری غلط بودست مرغ بام را
یک لحظه بود این یا شبی کز عمر ما تاراج شد
ما همچنان لب بر لبی نابرگرفته کام را
هم تازه‌رویم هم خجل هم شادمان هم تنگ‌دل
[...]
ساقی همان به کامشبی در گردش آری جام را
وز عکس می روشن کنی چون صبح صادق شام را
می ده پیاپی تا شوم ز احوال عالم بی‌خبر
چون نیست پیدا حاصلی این گردش ایام را
کار طرب را ساز ده و اصحاب را آواز ده
[...]
بهر تو خلقی می کشد آخر من بدنام را
بس می نپایم، چون کنم وه این دل خودکام را
یک شب به بامی دیدمت، آنگه به یاد پای تو
رنگین بساطی می کنم از خون دل آن بام را
خواهم که خون خود چومی در گردن جامت کنم
[...]
ای ترک آتش رخ بیار آن آب آتش فام را
وین جامه ی نیلی ز من بستان و در ده جام را
چون بندگان خاص را امشب بمجلس خوانده ئی
در بزم خاصان ره مده عامان کالانعام را
خامی چو من بین سوخته و آتش ز جان افروخته
[...]
کردند ید آن زلف و رخ دلهای بی آرام را
بهر شکار بلبلان بر گل نهادی دام را
پیش گل اندام تو دارد گل اندامی ولی
لطفی نباشد آنچنان اندام بی اندام را
ساقی رسید ایام گل خالیست از می جام مل
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.