مآل تیغ زبان نیست غیر سربازی
به زیر تیغ کنی چند گردن افرازی؟
ز اهل درد مرا رنگ من خجل دارد
که می کند به زبان شکسته غمازی
شدم به چشم خود امیدوار تا شبنم
گرفت دامن خورشید از نظربازی
فتاده کار به سنگین دلی مرا که کند
به آه سوختگان همچو زلف خود بازی
به می ز طینت زاهد نرفت خشکی زهد
نبرد قرب گل از طبع خار ناسازی
شد از لباس خشن بیشتر رعونت نفس
ز خار و خس کند آتش فزون سرافرازی
ترحم است بر آن عندلیب کوته بین
که کرد موسم گل صرف آشیان سازی
ز خاکبازی طفلانه عمارت کرد
مرا خلاص درین روزگار، خودسازی
فغان که عمر گرامی مرا ز طول امل
چو عنکبوت سرآمد به ریسمان بازی
مده به محفل خود ره سیه زبانان را
که خامه را ید طولاست در سخنسازی
چو داغ لاله مرا در جگر گره شده است
هزار ناله خونین ز بی هم آوازی
مرا به آینه چون طوطی احتیاجی نیست
که روشن است سوادم ز سینه پردازی
هوای وصل هدف هست اگر ترا صائب
مکن چو تیر هوایی بلندپروازی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر به موضوعاتی چون درد، ناتوانی و تلاش برای یافتن آرامش میپردازد. شاعر از سرباز بودن زبان و از رنجهای خود سخن میگوید و احساس خجالت در برابر دردهایی که تجربه کردهاست را بیان میکند. او به امیدی که برای رسیدن به زیبایی و عشق داشته، اشاره میکند و از بیتوجهی و ضیاع عمرش مینالد. همچنین، او به تفاوت ظاهری و باطنی در انسانها اشاره کرده و میگوید که زهد و خودسازی واقعی در دل انسانهاست، نه در ظاهر. در نهایت، شاعر گوشزد میکند که از سخنان بیثمر و بیمعنی دوری کند و به دنبال وصل و حقیقت باشد.
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که عواقب سخنوری و استفاده از زبان تند و تیز، چیزی جز نابودی و سرنگونی دیگران نیست. به نوعی، وقتی کسی با زبانش دیگران را زیر فشار میگذارد، فقط به خودش لطمه میزند و در واقع به جز تسلطجویی و برتریجویی، نتیجهای نمیگیرد.
هوش مصنوعی: از درد و رنج دیگران، من شرمسارم زیرا که آنها با کلمات ناقص و ناتمام، احساسات عمیق خود را بیان میکنند.
هوش مصنوعی: به چشمان خود امید داشتم تا وقتی که شبنم، دامن خورشید را از تماشای زیباییاش گرفت.
هوش مصنوعی: دل سنگین من به حال سوختگان میسوزد و به من چه ارتباطی دارد که آیا کسی با زلف خود بازی میکند یا نه.
هوش مصنوعی: زاهد به دلیل خشکی و سختگیریاش نمیتواند به معنای واقعی نزدیک به خدا شود و به همین خاطر نمیتواند از محبت و زیباییهای الهی بهرهمند گردد. در واقع، زهد خشک و بیروح او مانع از قرب او به زیباییها و حقیقت میشود.
هوش مصنوعی: به خاطر پوشیدن لباس زبر و خشن، خودخواهی و غرور نفس بیشتر میشود؛ مانند خار و علف که آتش را بیشتر شعلهور میکند و باعث سرافرازی میشود.
هوش مصنوعی: نکوهش بر آن پرنده احساساتی است که در فصل گل، تنها به فکر ساختن آشیانهاش است و از زیباییهای surrounding خود غافل مانده.
هوش مصنوعی: در این دنیا که پر از مشکلات است، من مانند کودکی که با خاک بازی میکند، انسانی را خلق کردهام که میتواند مرا از این وضعیت نجات دهد. به نوعی، تلاش کردهام تا خود را بسازم و بهبود بخشم.
هوش مصنوعی: آه که عمر با ارزش من به خاطر آرزوهای طولانی مانند تار عنکبوت به پایان رسید و در این بازی به دام افتادم.
هوش مصنوعی: به محفل خود اجازه نده که افرادی با زبان تند و گزنده وارد شوند؛ زیرا قلم یک قدرت و توانایی ویژهای در ایجاد سخن دارد.
هوش مصنوعی: من از درد عمیقی در دل خود رنج میبرم که شبیه به داغ یک لاله است. این درد باعث شده که فریادهای خونینی از من بیرون بیاید، در حالی که هیچ همنوا و همدمی ندارم.
هوش مصنوعی: من به آینه و تصویر نیازی ندارم، زیرا کلمات و احساساتم به وضوح از قلبم جاری میشود.
هوش مصنوعی: در صورتی که به دنبال رسیدن به وصال و نزدیک شدن به محبوب هستی، مانند تیرهایی باش که به سمت آسمان پرتاب میشوند و در پی آرزوهای بزرگ و بلندپروازانه حرکت کن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زهی ! جمال تو بر ماه کرده طنازی
سزاست بر سر خوبان تو را سرافرازی
به چشم طنز کنی گر کنی به ماه نظر
بدان جمال تو را هست جای طنازی
به دست قهر ز لشکر گه جمال همی
[...]
چو تیر غمزه بناز و کرشمه اندازی
نشانه از دل مسکین من کن ای غازی
نخست با تو بالبازی اندر آمده ام
چو دل نماند تن در دهم بجانبازی
مرا چو جان بباری شد است قربانت
[...]
سریر سلطنت اکنون کند سرافرازی
که سایه بر سرش افکند خسرو غازی
فلک کلاه غرور این زمان ز سر بنهد
که هست افسر شه بر سر سرافرازی
خطاب خسرو انجم کنون بگردانند
[...]
چو برقع از رخ زیبای خود براندازی
بگو نظارگیان را صلای جانبازی
ز روی خوب نقاب آنگهی براندازی
که جان جمله جهان ز انتظار بگدازی
نقاب روی تو، جانا، منم که چون گویم:
[...]
اگر کلاله مشکین ز رخ براندازی
کنند در قدمت عاشقان سراندازی
اگر به رقص درآیی تو سرو سیم اندام
نظاره کن که چه مستی کنند و جانبازی
تو با چنین قد و بالا و صورت زیبا
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.