به صد دلیل نرفتن ره خدای که چه؟
به صد چراغ ندیدن به پیش پای که چه؟
گذشته اند ز چه بی عصا سبکپایان
تو می روی به ته چاه با عصای که چه؟
ز برق و باد سبق می برند گرمروان
فتاده ای تو به دنبال رهنمای که چه؟
ز آفتاب شود پخته هر کجا خامی است
تو می دوی ز پی سایه همای که چه؟
ز ابر قطره به دریا رساند گوهر خویش
تو چون حباب کنی خانه را جدای که چه؟
قضا نتیجه کردارهای باطل توست
تو ساده لوح کنی شکوه از قضای که چه؟
چو سرو جامه آزادگان یکی باشد
تو هر دو روز بدل می کنی قبای که چه؟
قرارگاه تو در زیر خاک خواهد بود
تو می بری به فلک پایه بنای که چه؟
گدای کوچه عشق است چرخ ازرق پوش
تو دست کفچه کنی پیش این گدای که چه؟
ترا که بهره ای از نوش نیست غیر از نیش
همی ز شهد لبالب کنی سرای که چه؟
به گنجهای گهر زخم عشق ارزان است
تو می کنی طمع از عشق خونبهای که چه؟
ترا که در سر هر مو گرهگشایی هست
چو زلف کار من افکنده ای به پای که چه؟
ز سنگ لاله برآمد ز خاک سبزه دمید
برون ز پوست نیایی درین هوای که چه؟
جواب آن غزل است این که گفت مختاری
غنی به کبر و به دل خواستن گدای که چه؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به انتقاد از انسانها و رفتارهای آنان میپردازد. او با زبانی کنایهآمیز به مسائلی چون نادانی، عدم توجه به حقیقتها، و سادهلوحی اشاره میکند. شاعر میگوید که بسیاری از افراد به دنبال چیزهایی هستند که در واقع بیفایدهاند و به اشتباه خود آگاه نیستند. او به تضادهایی مانند آزادی و بندگی، عشق و طمع، و حقیقت و دروغ اشاره میکند و در نهایت به این نتیجه میرسد که قضا و قدر تنها نتیجه اعمال باطل انسانهاست. شاعر با زبانی پر از نمادها و تصاویر، به خواننده یادآوری میکند که در جستوجوی حقیقت و معانی عمیقتر زندگی باشد و از غفلت دوری کند.
هوش مصنوعی: به دلایلی زیاد نمیرویم به سوی حق و حقیقت، اینکه چه اهمیتی دارد؟ حتی با وجود نشانههای روشن و واضحی که در برابر ماست، باز هم توجهی نمیکنیم؛ این نیز چه ارزشی دارد؟
هوش مصنوعی: چرا افرادی که بدون عصا و با سبکی حرکت میکنند، گذشتهاند، اما تو با عصا به سمت ته چاه میروی؟ این نشان میدهد که تو با وجود داشتن وسیلهای برای کمک، در مسیر خطرناکتری قرار گرفتهای.
هوش مصنوعی: ز برق و باد میرانند کسانی را که با شتاب و اشتعال در حرکتند. تو که به دنبال راهنمایی هستی، چه چیزی را طلب میکنی؟
هوش مصنوعی: هر جا که ناپختگی و خامی وجود دارد، نور خورشید آنجا را پخته میکند. تو چرا بیجهت به دنبال سایه پرندهای هستی؟
هوش مصنوعی: اگر قطرهای از ابر به دریا برسد، به ارزش و اهمیت خود پی میبرد. تو هم مانند یک حباب هستی، آیا خانهات را جدا میکنی تا به چه هدفی برسی؟
هوش مصنوعی: نتیجه اعمال نادرست تو همان قضا و سرنوشتی است که به آن دچار شدهای. تو که سادهانگاری، چرا از سرنوشت خود شکایت میکنی؟
هوش مصنوعی: انسان هایی که آزاد و رها هستند همواره خود را مانند سرو، با وقار و آزادگی نشان میدهند. تو اما بیهوده و با تغییرات مداوم، لباس های خود را عوض میکنی. این تغییرات چه معنایی دارند؟
هوش مصنوعی: محل سکونت تو در زیر خاک خواهد بود، اما تو به کجا میروی و چقدر به آسمان بالا میروی؟
هوش مصنوعی: درتاریکی عشق، انسانی به نام گدا وجود دارد که با سر و وضعی خاص به سر میبرد. حالا تو اگر میخواهی، میتوانی با نشان دادن محبت و مهربانی به او، متوجه شوی که ارزش این گدا چقدر است.
هوش مصنوعی: تو که بهرهای از لذت و خوشی نمیبری، جز زخم و آزار، چگونه میخواهی که از شیرینی زندگی استفاده کنی و به دیگران نشان بدهی که چه زیباست؟
هوش مصنوعی: زخم عشق به مراتب ارزشمندتر از گنجهای قیمتی است و تو به چه دلیل انتظار بهایی برای عشق داری؟
هوش مصنوعی: تو که در هر تار موی خود، گرهگشایی داری، چرا زلف من را به پای خود انداختهای؟
هوش مصنوعی: از دل سنگ، لالهای سر برآورد و از خاک، سبزهای رویید. در این هوای چه خبر است که تو هم از درون نیامدهای؟
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که کسی که دارای ثروت و مقام است، نمیتواند به راحتی و با کبر و غرور به کسی که فقیر و نیازمند است نزدیک شود، زیرا درخواست و خواستهها در دل انسانها متفاوت است. در نهایت، فرد ثروتمند نمیتواند درک کند که چه چیزهایی را نیازمند احساس و محبت واقعی قرار دهد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
خوره شده بمیان پای من بپای که چه
فکنده زیر یکی گنده راوگای که چه
میان پای یکی . . . ل دوغ ریز که چون
به پیر دانشی و طفل گوه خوای که چه
چو گردن شتری کرده خویشتن بر خیر
[...]
خبر ز سوز نداری سروده نای که چه
برای درد نفهمیده وای وای که چه
دلم چه کرد که گلزار درد و داغ تو شد
بساط شاهی و ویرانه گدای که چه
خمار نشئه به غیر از خیال و خوابی نیست
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.