به امید اقامت دل به اسباب جهان بستن
بود شیرازه از غفلت به اوراق خزان بستن
به خودسازی قناعت از بهار و زندگانی کن
مکن در فصل گل اوقات صرف آشیان بستن
منه بر عالم افسرده، دل از کوته اندیشی
که هست از خامکاری در تنور سرد نان بستن
مشو با قامت خم حلقه درگاه، دونان را
که در بحر کمان باید توجه بر نشان بستن
ندارد ناله و فریاد با دلبستگی سودی
نمی بایست خود را چون جرس بر کاروان بستن
خموشی سرمه کوه بلند آواز می گردد
به لب بستن توان بیهوده گویان را زبان بستن
ندارد از مروت بحر آبی در جگر، ورنه
صدف را می توان با قطره چندی دهان بستن
مروت نیست از داغ یتیمی سوختن گل را
به آهی ورنه نخل باغبان را می توان بستن
به همراهان پا در گل ناستد عمر کم فرصت
در اثنای دمیدن همچو نی باید میان بستن
مزن چین بر جبین وقت نزول در دو غم صائب
که عیب است از کریمان در به روی میهمان بستن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به دوری از وابستگی‌های دنیوی و غفلت از خودسازی و رشد روحی تأکید می‌کند. او به انسان‌ها می‌آموزد که در فصل شکوفایی زندگی، وقت خود را صرف امور بی‌فایده نکنند و از اندیشه‌های محدود دور باشند. همچنین، برای رشد و موفقیت، باید به ویژگی‌های مثبت چون انعطاف‌پذیری و خموشی توجه کنند و از احساسات منفی و وابستگی‌های زودگذر دوری گزینند. شاعر در نهایت به ارزش مروت و احترام به دیگران اشاره می‌کند و تأکید دارد که باید گشاده‌دست و با طیب خاطر با دیگران رفتار کرد.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به این نکته اشاره می‌کند که انسان‌ها برای آسودگی خاطر و خوشبختی، دل خود را به چیزهای مادی و دنیوی می‌سپارند. اما این وابستگی باعث می‌شود که از یاد خدا و حقیقت زندگی فاصله بگیرند و همچون برگه‌های درخت در فصل پاییز، خود را با غفلت پر کنند. به عبارت دیگر، انسان‌ها به امید ماندگاری و آرامش، خود را به دنیای فانی می‌چسبانند و از امور اصلی غافل می‌شوند.
هوش مصنوعی: به خودت بسنده کن و به پرورش روح و شخصیت خودت بپرداز. در فصل گل و زیبایی، وقتت را صرف ساختن خانه و زندگی نکن.
هوش مصنوعی: دل خود را در بند نگرانی‌های بی‌مورد نبند، چرا که همان‌طور که نان را در تنور سرد نمی‌پزند، نمی‌توان از افکار محدود و ناامید به روزی خوب رسید.
هوش مصنوعی: به خودت سخت نگیر و به کسانی که در مقام پست‌تری هستند اهمیت نده، زیرا کسانی که با دقت و توجه به هدف خود نگاه می‌کنند، باید از راه خود منحرف نشوند.
هوش مصنوعی: ناله و فریاد در اینجا فایده‌ای ندارد، بنابراین نباید خود را مانند زنگی که به کاروان بسته شده، به مشکلات مرتبط کنیم.
هوش مصنوعی: سکوت و آرامش در کوه‌های بلند، صدایی قوی و رساتر از کسانی که بیهوده صحبت می‌کنند، به وجود می‌آورد. وقتی که افراد بیهوده سخن می‌گویند، بهتر است که زبانشان را به سکوت بسپارند.
هوش مصنوعی: اگر دل انسان از مروت خالی باشد، مانند این است که درون دریای آبی احساس نمی‌شود؛ زیرا می‌توان با چند قطره، صدف را به راحتی بست.
هوش مصنوعی: درد یتیمی و غم آن نباید باعث آسیب به گل‌ها شود. اگر ما فقط به درد خودمان فکر کنیم، در حقیقت می‌توانیم بسیاری از چیزهای زیبا را از دست بدهیم.
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده که نباید وقت را در کنار افرادی که مانع پیشرفت و حرکت ما هستند، هدر بدهیم. زمان عمر محدود است و باید از هر لحظه استفاده کنیم. مانند نی که برای رسیدن به یک صدای دلنشین باید در میانه خود کار شود، ما نیز باید در زمان مناسب عمل کرده و به اهداف خود بپردازیم.
هوش مصنوعی: زمانی که میهمانی به خانه می‌آید، اگر اهل کرامت و بخشش باشی، نباید بر پیشانی‌ات چروک و ناپسندگی بیفکنید. در واقع، این کار ناپسند است که در برابر مهمان در کمال سرور و خوشحالی، دردمندی خود را نشان دهید یا دروازه‌ای بر روی او ببندید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
کمر از تار جان باید بران نازک میان
کی از هر رشته ای آن دسته گل می توان بستن
بزور رعشه شوق اضطرابی آرزو دارم
که مغزم را نباشد فرصت در استخوان بستن
بروز ار عندلیم، شام چون پروانه خاموشم
[...]
زبان شانه را از حرف زلفش کی توان بستن؟
پریشان گوی را نتوان ز غمازی زبان بستن
کسی تا چند ریزد خار در چشم تماشایی؟
خدا فرصت دهد، خواهیم نخل باغبان بستن
ز پرکاری نظر می پوشد از عشاق سودایی
[...]
به شاخ گل تواند بلبل ما آشیان بستن
اگر چون دسته گل، دست گلچین را توان بستن
تو و نامهربانی و به قصد ما میان بستن
من و از جان و دل، دل بر خدنگ جانستان بستن
در آتش ریشه اش مانند نخل شعله جان دارد
سمندر را سزد بر سرو آهم آشیان بستن
پی قتلم که عمری شد هلاک آن بر و دوشم
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.