از ناله نی راز دل عشق شنیدیم
زین کوچه به سر منزل مقصود رسیدیم
راهی به سر آن مه شبگرد نبردیم
چندان که چو خورشید به هر کوچه دویدیم
دیدیم که بر چهره گل رنگ وفا نیست
ما نیز سر خود به ته بال کشیدیم
در دیده ما نشتر آزار شکستند
هر چند چو خون در رگ احباب دویدیم
با زلف بگو در پی صید دگر افتد
ما از خم دامی که رمیدیم، رمیدیم
از گریه ما هیچ دلی نرم نگردید
در ساعت سنگین سر این تاک بریدیم
در گوش ز فریاد جرس پنبه گذاریم
نشنیدنی از همسفران بس که شنیدیم
چون موج نشد قسمت ما گوهر مقصود
هر چند که از طول امل دام کشیدیم
دیدیم که در روی زمین اهل دلی نیست
چون غنچه به کنج دل خود باز خزیدیم
کردیم وداع کف خاکستر هستی
روزی که به آن شعله جانسوز رسیدیم
دیدیم ندارد سر ما زاهد بیدرد
از صومعه خود را به خرابات کشیدیم
شیر شتر و روی عرب چند توان دید؟
پا از سفر کعبه مقصود کشیدیم
هر چند ز خط راه توان برد به مضمون
ما هیچ به مضمون خط او نرسیدیم
در سینه دل، چاک فکندیم چو صائب
این نامه به تدبیر نشد باز، دریدیم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر از ناله نی و راز دل عشق میگوید و به سفر خود به سوی مقصود اشاره میکند. او بیان میکند که در راه به شیفتگی و زیبایی عشق در کوچهها پی بردند، اما دریغ از وفا و احساس در چهره گلها. شاعر از شکست دل و رنجی که بر او رفته مینالد و میگوید که تلاشهایشان در یافتن مقصود بینتیجه باقی مانده است. او با بیان ناامیدی و بیحالی در دل، به وداع با دنیا و تکیه بر واقعیات تلخ زندگی پرداخته و زاهدان بیاحساس را نقد میکند. در نهایت، او به این نتیجه میرسد که هرچه تلاش کردند، به مقصد نرسیدند و دردهای درونی خود را همچنان تحمل میکنند.
هوش مصنوعی: از صدای نی فهمیدیم که عشق چه رازی دارد و از این کوچه به هدف نهایی خود رسیدیم.
هوش مصنوعی: ما تلاش کردیم که به آن ماه شبگرد نزدیک شویم، اما به اندازهای نرسیدیم که مانند خورشید در هر کوچه نومیدانه حرکت کنیم.
هوش مصنوعی: ما متوجه شدیم که گلها نیز وفاداری ندارند و برای همین، با خودمان عهد کردیم که از هم دیگر دور شویم.
هوش مصنوعی: در چشمان ما درد و رنجی ایجاد کردند، اما ما با وجود این که مانند خون در رگ دوستان جاری هستیم، ایستادگی کردیم.
هوش مصنوعی: با موهای تو بگو که دیگر به دنبال طعمهای نخواهد رفت. ما از دام و تلهای که در آن گرفتار شدیم، رهایی یافتهایم.
هوش مصنوعی: در نتیجهی گریهی ما هیچکس احساس نرمش و لطافت نکرد و در این لحظهی دشوار، به ناچار از این تاک بریدهایم.
هوش مصنوعی: برای اینکه صدای جرس و فریاد آن را نشنویم، در گوشهای خود پنبه میگذاریم؛ چراکه از همسفران به قدری شنیدهایم که دیگر نمیخواهیم چیزی بشنویم.
هوش مصنوعی: چون نتوانستیم به هدفمان برسیم، مانند امواج که به ساحل نمیرسند، هرچند که در انتظار طولانی ماندیم.
هوش مصنوعی: در این بیت بیان شده که بر روی زمین، افرادی که به دل و احساسات عمیق اهمیت بدهند، وجود ندارند. بنابراین، ما هم در دل خود به تنهایی و انزوا پناه بردیم و احساسات و رازهای خود را در خود نگه داشتیم.
هوش مصنوعی: ما زمانی که به شعلهٔ آتش جانسوز رسیدیم، با دنیای مادی و خاکی وداع کردیم.
هوش مصنوعی: ما دیدیم که زاهد بیاحساس، از عبادتگاه خود خارج شده و به فساد و گناه رو آورده است.
هوش مصنوعی: چند چیز نادر و باارزش را میتوان دید؟ ما از سفر دور، به سمت کعبه خود را کشاندهایم.
هوش مصنوعی: هرچند که میتوان از طریق نوشتار به مفهومی دست یافت، اما نتوانستیم به عمق و معانی سخن او برسیم.
هوش مصنوعی: در دل خود زخمی ایجاد کردیم، مانند صائب. این نامه را به واسطه تدبیر نتوانستیم برگردانیم، بنابراین آن را پاره کردیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
ما فرش بزرگی به جهان باز کشیدیم
صد گونه شراب از کف اقبال چشیدیم
آن جای که ابرار نشستند نشستیم
وان راه که احرار گزیدند گزیدیم
گوش خود و گوش همه آراسته کردیم
[...]
ما فرش بزرگی به جهان باز کشیدیم
بس . . . ن غلامان نکو روی دریدیم
شلوار عروسان زره زلف گشادیم
بر گنبد ترکان پریچهره خزیدیم
بس گنده مغلوک کهن را یله کردیم
[...]
سر جمله بدانید که در عالم پاداش
آنها که درین راه بدادیم بدیدیم
ما را همه مقصود ببخشایش حق بود
المنّة للَّه که بمقصود رسیدیم.
دردا که درین بادیه بسیار دویدیم
در خود برسیدیم و بجایی نرسیدیم
بسیار درین بادیه شوریده برفتیم
بسیار درین واقعه مردانه چخیدیم
گه نعرهزنان معتکف صومعه بودیم
[...]
خیزید مخسپید که نزدیک رسیدیم
آواز خروس و سگ آن کوی شنیدیم
والله که نشانهای قَرویِ دهِ یارست
آن نرگس و نسرین و قرنفل که چریدیم
از ذوق چراگاه و ز اشتاب چریدن
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.