خشت از سرخم پنبه ز مینا بربایید
برچهره خود روزن جنت بگشایید
در پرده نشستن به زنان است سزاوار
مردانه ازین پرده نیلی بدر آیید
از سایه ببرید اگر مهر پرستید
از خودبگریزید اگر مرد خدایید
این راه نه راهی است که با بار توان رفت
رندانه ازین خرقه سالوس برآیید
گل پیرهنانید بگردید در آفاق
یوسف صفتانید ازین چاه برآیید
ز آماجگه خاک کمانخانه گردون
یک منزل تیرست چو از خود بدرآیید
پهلو اگر از پرتو خورشید ندزدید
چون ماه در این دایره انگشت نمایید
سر بر خط چوگان حوادث بگذارید
تا در خم این دایره بی سروپایید
جز حرف الف نقش دو عالم همه هیچ است
ای آینه های دل اگر راست نمایید
در پرده دیدست نهان گوهر مقصود
یک بار به گرد نظر خویش برآیید
تا چند توان لاف زد از عقده گشایی
هان عقده دل حاضر اگر عقده گشایید
تا نقد روان در قدم خصم نریزید
حیف است که خود را به سخاوت بستایید
در ابر سفید ولب خاموش خطرهاست
با شیشه وپیمانه دلیری منمایید
تا صائب ما بر سر گفتار بیاید
ای اهل سخن بر سر انصاف بیایید
این آن غزل مرشد روم است که گفته است
ای قوم به حج رفته کجاییدکجایید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به دعوت و بیداری انسانها و خروج از حالت خفت و بی خبری میپردازد. او به شیوهای نمادین اشاراتی به سفر روحانی و جستجو برای حقیقت دارد. شاعر مىگويد كه اگر حقیقت را جستجو میکنید، باید از خودسازی و خودبخود گریزی آغاز کنید و به دنیای پیرامون و شناخت خویش توجه کنید. دو عالم در نهایت "هیچ" هستند و برای رسیدن به مقصود، باید از قید و بندها رها شوید و خود را با عشق و شجاعت در معرض دید قرار دهید. در نهایت، شاعر به اهمیت انصاف و حقیقت در کلام اشاره میکند و به جمعیتی که به مناسک حج رفتهاند، هشدار میدهد که غافل از حقیقت زندگی هستند.
هوش مصنوعی: از روی سرخمی، پنبهای که از مینا بهدست آمده را بردارید و بر چهرهتان بزنید تا دروازهای به بهشت بر روی خود بگشایید.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که در حجاب و پرده بودن، بیشتر به زنان مربوط میشود، اما مردان باید با جرأت و شجاعت از این پرده بیرون بیایند و خود را نشان دهند.
هوش مصنوعی: اگر به محبت و دوستی وابستهاید، از سایهاش دور شوید و اگر در جستجوی خدا و حقیقت هستید، از خودپرستی فاصله بگیرید.
هوش مصنوعی: این راه، راهی نیست که بتوان با بار سنگین و دشواریهای آن پیش رفت. باید از این رفتارها و ظاهر فریبنده فاصله گرفت.
هوش مصنوعی: به گلهای زیبا در دنیای اطراف بنگرید، مانند یوسفانی که در چاه گرفتار شدهاند، شما باید از این وضعیت نجات پیدا کنید و به سطح بیایید.
هوش مصنوعی: در این بیت به تصوری اشاره شده که دنیا و زندگی انسان را همچون یک تیر در کمان میبیند. انسان در این دنیا در حالتی مانند تیر در کمان است که باید از آن بیرون بیاید و به سوی هدفش پرتاب شود. به عبارتی دیگر، زندگی پر از چالشها و هدفهاست و باید از این وضعیت خود را رها کند تا به سوی پیشرفت و مقصدش حرکت کند.
هوش مصنوعی: اگر پهلو و جانب شما از نور خورشید پنهان نشده باشد، مانند ماه در این دایره، با آرامش و وقار به خود تکیه کنید.
هوش مصنوعی: سر خود را در مقابل چالشها و حوادث زندگی بگذارید تا در این دایره ناقص و پرچالش، به جریان بیفتید و بیهدف نباشید.
هوش مصنوعی: جز حرف الف (فقط حرف الف) نشانی از دو جهان وجود ندارد و همه چیز دیگر هیچ است. ای آینههای دل، اگر که راست بگویید و حقیقت را ببینید، درک خواهید کرد که تنها اصل واقعی، همان الف است.
هوش مصنوعی: دریافتهای که هدف اصلی همچون جواهر در پس پرده پنهان است، تنها یک بار به دور زیر نگاهت نگاهی بینداز.
هوش مصنوعی: تا کی میخواهی از مشکلات و دلتنگیهایت حرف بزنی؟ اگر واقعاً میخواهی دل خود را سبک کنی، باید اقدام کنی و عواطف خود را به زبان بیاوری.
هوش مصنوعی: تا زمانی که نقد و مال خود را در برابر دشمنان خرج نکنید، شایسته نیست که خود را به خاطر بخشندگی تحسین کنید.
هوش مصنوعی: در پوشش ابرهای سفید و سکوت، خطرهایی وجود دارد. با شیشه و پیمانه نباید بیگدار به آب زد و شجاعت به خرج داد.
هوش مصنوعی: ای اهل کلام! وقتی صائب بر سر گفتار بیاید، باید به انصاف و عدالت بیاندیشید و بر سر مناظره و بحث، به عدالت رفتار کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نوعی از اهمیت و جایگاه معنوی سفر به حج اشاره دارد و از کسانی که به این سفر رفتهاند میپرسد که آیا در جستجوی حقیقت و معنای زندگی به درستی عمل کردهاند یا خیر. همچنین این پرسش نوعی دعوت به تفکر و بازنگری در اهداف سفر معنوی و تعهدات دینی است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ای هفت مدبر که بر این پرده سرائید
تا چند چو رفتید دگر باره برآئید؟
خوب است به دیدار شما عالم ازیرا
حوران نکو طلعت پیروزه قبائید
سوی حکما قدر شما سخت بزرگ است
[...]
ای قوم به حج رفته کجایید کجایید
معشوق همین جاست بیایید بیایید
معشوق تو همسایه و دیوار به دیوار
در بادیه سرگشته شما در چه هوایید
گر صورت بیصورت معشوق ببینید
[...]
ای پرده سرایان که درین پرده سرائید
از پرده برون شد دلم آخر بسر آئید
یکدم بنشینید که آشوب جهانید
یکره بسرائید چو مرغ دو سرائید
شکر ز لب لعل شکر بار ببارید
[...]
عشاق وفاپیشه اگر محرم مائید
از خود بدر آئید و در این بزم درآئید
در بزم احد غیر یکی راه ندارد
با کثرت موهوم در این بزم میائید
تا نقش رخ دوست در آیینه به بینید
[...]
تا چند از این خاک بمیرید و بزائید
گامی بگذارید و بر افلاک بر آئید
بکبار بمیرید و دوم بار نمیرید
یکبار بزائید و دوم بار مزائید
یکروز مباشید و همه روز بباشید
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.