سالک امید نجات از دل روشن دارد
مرغ زیرک نظر از خانه به روزن دارد
هرکه با صدق عزیمت سفری گردیده است
خطر از راهنما بیش ز رهزن دارد
می برد راه به سررشته مقصود کسی
که دلی تنگتر از دیده سوزن دارد
صحبت سوختگان می برد از دلها زنگ
نظر آیینه ز گلزار به گلخن دارد
نبود گوهر شب تاب به روغن محتاج
به می ناب چه حاجت دل روشن دارد؟
هست صد پیرهن از سنگ دلش محکم تر
آن که سرگشته مرا همچو فلاخن دارد
از غم جسم بود جان مجرد فارغ
طایر قدس چه حاجت به نشیمن دارد؟
هست بر سلسله زلف روان حکم نسیم
ناوک آه چه اندیشه ز جوشن دارد؟
دست می بایدش اول ز سر خود شستن
هر که چون غنچه سر و برگ شکفتن دارد
خردسالی که منم واله و دیوانه او
دل سنگین عوض سنگ به دامن دارد
نگه گرم تو با غیر ندارد کاری
هر چه دارد به من سوخته خرمن دارد
فرصت حرف نخواهی به لب خود دادن
گر بدانی که چه مقدار مکیدن دارد
جور بر عاشق بیدل ز مروت دورست
مرغ بسمل چه پر و بال شکستن دارد؟
سخنی کز سر دردست کند دل را گرم
ناله صائب دل خسته شنیدن دارد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر احساسات عمیق و اندیشههای شاعر درباره عشق، امید و درد است. شاعر به سالکی اشاره میکند که به نجات و رهایی امیدوار است و توجه به دقت و زیرکی دارد. او با ذکر این نکته که راهنما گاهی بیشتر از رهزن میتواند خطرناک باشد، بر اهمیت صداقت در سفرهای معنوی تأکید میکند. شاعر همچنین درباره درد و رنج عاشقان، و اینکه چگونه سخنی از دل میتواند تسکیندهنده باشد، صحبت میکند. در ادامه، اشاره به بینیازی برخی از چیزها در مقابل دل روشن و عاشقانه، و رویای آزادی برای روح، از دیگر مضامین شعر است. در نهایت، شاعر به تأثیر عشق و دلتنگی میپردازد و میگوید که محبت نباید بر عاشق ظلم کند.
هوش مصنوعی: سالک (راهرو) با دل روشنی که دارد، به نجات امیدوار است و مرغ زیرک (پرنده باهوش) با دقت، از خانه به بیرون نگاه میکند و به روزن (دهانه) توجه دارد.
هوش مصنوعی: هر کس که با نیت و قصد پاک به سفری رفته باشد، بیشتر باید به راهنمای خود اعتماد کند تا به کسانی که ممکن است به او آسیب برسانند.
هوش مصنوعی: کسی که دلش تنگتر از یک سوزن است، نمیتواند به هدف و مقصودش برسد.
هوش مصنوعی: گفت و گوی افرادی که دچار اندوه و درد هستند، دلها را تحت تأثیر قرار میدهد. نگاهی به زیباییهای طبیعت، مانند باغ و گلها، میتواند احساسات نیکو و تازگی را به ارمغان آورد.
هوش مصنوعی: این جمله بیانگر این است که انسان با دل روشن و بینش قوی نیازی به چیزهای ظاهری و مادی ندارد. گوهری که در تاریکی میدرخشد، نیازی به روغن و یا شراب ندارد برای روشنایی و ارزشمند بودنش. در واقع، ارزش واقعی در درون انسانهاست و نه در چیزهای دنیوی.
هوش مصنوعی: دل او به اندازه سنگ محکم است و نمیتوان به راحتی به آن دسترسی یافت، در حالی که من به شدت در برابر این عشق سرگردان و آشفته هستم، مانند سنگی که با فلاخن پرتاب میشود.
هوش مصنوعی: از درد و غم بدن، روح آزاد و مجرد بینیاز است. پرندهی آسمانی (روح) دیگر نیازی به خانه و زندگی مادی ندارد.
هوش مصنوعی: در زنجیره موهای او، نسیم مانند تیر اندازهگیری میکند. آه، چه تفکری درباره سربازی او دارد!
هوش مصنوعی: هر کسی که میخواهد در زندگی رشد کند و به شکوفایی برسد، باید ابتدا خود را از تمامی کژیها و ناپاکیها پاک کند.
هوش مصنوعی: من کودک دیوانهای هستم که به خاطر عشق او، قلبی سنگین دارم و به جای سنگ، دلخوشی و احساسات را در دامن خود دارم.
هوش مصنوعی: نگاه محبتآمیز تو به دیگران تأثیری ندارد؛ هر چه که هست، فقط به من مربوط میشود و دل من را به آتش میکشاند.
هوش مصنوعی: اگر بفهمی که چه قدر صحبت کردن و بیان کردن حرفها هزینه دارد، هرگز فرصت نخواهی داشت که تنها به زبان خود بگویی.
هوش مصنوعی: اگر عاشق با صفا دلی شکسته باشد، بیرحمی به او دور از جوانمردی است؛ اینکه یک پرنده زخمی را بیشتر آزار بدهیم، چه معنی دارد؟
هوش مصنوعی: اگر کسی به دل خود درد و غم را بگوید، این صحبتها میتواند دل را تسکین دهد. صائب میگوید که دل خسته نیاز به شنیدن این نالهها دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میر مجلس که چو لب بادهٔ روشن دارد
مردمی باشد اگر دارد و از من دارد
غمزه ات از پی دل چند کنم چشم سیاه
اینک اینک دل من گر سر بردن دارد
گِرد لب طوطیِ خطّ تو چه شیرین مرغی ست
[...]
چیست آن خسرو سیمینبدن زرینتاج؟
که به شب خانهٔ فولاد نشیمن دارد
چو ستونست ولی از مدد خیمه بپاست
سیمگونست ولی جامه ز آهن دارد
بته پیرهن آل عجب شاخ گلیست!
[...]
باز گلزار صفای رخ جانان دارد
هر طرف زینتی از سنبل و ریحان دارد
دارد آن لطف کنون باغ که از دیدن آن
این که دل را نرسد ذوق چه امکان دارد
بشنو زمزمه مرغ خوش الحان و مگو
[...]
اشک ما آتش حل کرده به دامن دارد
دانه سوختگان برق به خرمن دارد
با کلاه نمد خویش بسازید که شمع
تاج بر طرف سر و اشک به دامن دارد
آن به سرچشمه مقصود تواند ره برد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.