طوطی ز سخن صیقل آیینه جان است
آن را که سخن سبز کند خضر زمان است
بس خون که کند در جگر چشمه حیوان
از صبر، عقیقی که مرا زیر زبان است
پیداست که در زیر فلک مهلت ما چیست
یک چشم زدن، تیر در آغوش کمان است
در دیده روشن گهران پنجه خورشید
برگی است که لرزان دلش از بیم خزان است
این نقش و نگاری که تو دلبسته آنی
موجی است سبکسیر که بر آب روان است
در قبضه گردون منم آن تیغ جگردار
کز سختی ایام، مرا سنگ فسان است
در پله چشمی که به عبرت نبرد راه
گر دولت بیدار بود، خواب گران است
با صدق ز دوری مکن اندیشه که در کیش
تیری که بود راست در آغوش نشان است
بر سرو، خزان را نبود دست تصرف
پیری چه کند با دل آن کس که جوان است؟
صائب شرر از سنگ به تدبیر برآید
رحم است بر آن دل که گرفتار جهان است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تصویرسازی و توصیف حالتهای انسانی و معنوی پرداخته و مفاهیم عمیقی را به تصویر میکشد. طوطی نماد سخن و بیان است که جان را صیقل میدهد. نویسنده از صبر و تحمل سخن میگوید و به ناپایداری دنیا اشاره میکند. در این میان، سختیهای زندگی و لحظات کوتاه عمر را یادآوری میکند و ابراز میکند که دنیا همچون موجی زودگذر است. همچنین به ناتوانی پیران در تغییر وضعیت و جوانی که خالی از نگرانی است، اشاره میشود. در نهایت، نشان دارد بر دلهایی که در این دنیا گرفتار شدهاند و نیاز به رحم و محبت دارند.
هوش مصنوعی: طوطی با زیبایی و شیرینی سخن خود، روح و جان را جلا میدهد و کسی که سخنهای تازه و نو را بیان کند، همانند خضر زمان، راهنمایی برای آینده و نوآوریهاست.
هوش مصنوعی: این بیت به احساس عمیق و دردناک فرد اشاره دارد که درونش پر از اندوه و رنج است. خون دل او از صبر و تحمل به جوش آمده و این احساس به قدری عمیق است که به سنگی قیمتی مانند عقیق تشبیه میشود که در زیر زبانش قرار دارد.
هوش مصنوعی: آشکار است که در این دنیای فانی، زمان ما محدود است و مانند یک لحظه گذرا میماند، همچون تیری که آمادهی پرتاب در آغوش کمان است.
هوش مصنوعی: در نگاه روشن و پرنور ستارهها، پرتو خورشید مانند برگی است که از ترس پاییز و تغییراتش، دلش به تپش افتاده است.
هوش مصنوعی: این زیبایی و جذابیتی که تو به آن عشق ورزیدهای، مانند موجی سبک و بیوزن است که بر روی آب در حال حرکت است.
هوش مصنوعی: من در دست قدرت آسمان مانند تیغ تیزی هستم که به خاطر سختی روزگار، به سنگ تبدیل شدهام.
هوش مصنوعی: اگر کسی در زندگی به نکات و عبرتها توجه نکند و دقت نداشته باشد، ممکن است با وجود داشتن فرصتها و نعمتها، خوابآلودگی و غفلت او را درجا بزند و از پیشرفت بازدارد.
هوش مصنوعی: به دوری فکر نکن و صادق باش، زیرا تیر راست در آغوش هدف قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: درخت سرو در پاییز تحت تاثیر تغییرات فصل قرار نمیگیرد. بنابراین، چه کار میتواند پیرمردی با دل جوانی انجام دهد؟
هوش مصنوعی: برای دلهایی که در دنیای گرفتار هستند، قابل توجه است که باید از سنگها و مشکلات نیز با تدبیر و حکمت بهرهبرداری کرد، زیرا گاهی همان سنگها میتوانند جرقههایی از روشنایی و امید به وجود آورند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
تا هست جهان دولت سلطان جهان است
وز دولت او امن زمین است و زمان است
عدلش سبب ایمنی خُرد و بزرگ است
جودش سبب زندگی پیر و جوان است
از دولت او در همه آفاق دلیل است
[...]
آنی که به تو دیده دولت نگران است
ذات تو پسندیده سلطان جهان است
هستی تو جهان را به کفایت چو عطارد
شاید که ترا مرکز معمور نشان است
کز سنبله مخصوص شرف گشت عطارد
[...]
خاصیت عشقت که برون از دو جهان است
آن است که هرچیز که گویند نه آن است
برتر ز صفات خرد و دانش و عقل است
بیرون ز ضمیر دل و اندیشهٔ جان است
بینندهٔ انوار تو بس دوخته چشم است
[...]
گر پردۀ هستیت بسوزی به ریاضت
بیرون شوی زین ورطه که این خلق در آن است
پنهان شوی از خویش و ز کونین بیکبار
بر دیدۀ تو این سر آنگه بعیان است
این عالم نفی است، در اثبات توان دید
[...]
در شهر بگویید چه فریاد و فغان است
آن سرو مگر باز به بازار روان است
قومی بدویدند به نظاره رویش
وان را که قدم سست شد از پی نگران است
در هر قدمش از همه فریاد برآمد
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.