ای بوالفضول شکوه ز جور زمانه چیست؟
ای اسب خام، سرکشی از تازیانه چیست؟
چون هر چه می رسد به تو از کرده های توست
جرم فلک کدام و گناه زمانه چیست؟
در گلشنی که خرمن گل می رود به باد
دلبستگی به خار و خس آشیانه چیست؟
ای خضر، غیر داغ عزیزان و دوستان
حاصل ترا ز زندگی جاودانه چیست؟
خاک مراد نیست به جز آستان عشق
رفتن به طوف کعبه ازین آستانه چیست؟
چون در میان کنار گرفتن میسرست
از حسرت کنار، غم بیکرانه چیست؟
بس نیست رطل خواب گران، مستی ترا؟
دیگر می صبوح و شراب شبانه چیست؟
دام است ریشه دانه این پر فریب را
از خرمن سپهر تمنای دانه چیست؟
پهلو به خاک تیره نهادی و از غرور
نشناختی چو تیر هوایی نشانه چیست
چشم تو فارغ است ز عرض نیاز ما
در خواب ناز رفته چه داند فسانه چیست؟
صائب مجو کدورت خاطر ز عارفان
غیر از صفای وقت در آیینه خانه چیست؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به نقد و بررسی غرور و بیخبری انسانها از واقعیتهای زندگی میپردازد. او از بیفکری و سرکشی انسانها در برابر زمانه و تقدیر صحبت میکند و میپرسد که چرا به جای توجه به حقیقت، به چیزهای بیارزش و موقتی دل میبندیم. شاعر با استفاده از تمثیلهایی مانند «اسب خام» و «خرمن گل» به زودگذر بودن خوشیها و خطر وابستگی به چیزهای فانی اشاره میکند. او همچنین به بیفایده بودن برخی تلاشها در زندگی اشاره کرده و از عشق به عنوان تنها مراد واقعی یاد میکند. در نهایت، شاعر به خودآگاهی و نیاز به تفکر در مورد ارزشها و هدفهای زندگی تأکید میکند.
هوش مصنوعی: ای کسی که همیشه در حال ایراد گرفتن هستی، چرا از ظلم و بیعدالتیهای زمانه شکایت میکنی؟ ای اسب نادان، چرا از هدایت و کنترلی که بر تو هست، سرپیچی میکنی؟
هوش مصنوعی: هر چیزی که برای تو پیش میآید، نتیجه اعمال خودت است؛ بنابراین تقصیر آسمان یا گناه زمانه چیست؟
هوش مصنوعی: در باغی که پر از گل و زیبایی است و گلها در حال وزیدن باد هستند، دیگر چه دلیلی برای وابستگی به خار و علفهای هرز وجود دارد؟
هوش مصنوعی: ای خضر، از زندگی جاودانه تو چه چیزی جز غم از دست دادن عزیزان و دوستان باقی مانده است؟
هوش مصنوعی: خاک و زمین، هدف اصلی نیستند؛ بلکه هدف واقعی، رسیدن به عشق و محبت است. رفتن به دور کعبه، در حقیقت از این عشق و محبت نشأت میگیرد.
هوش مصنوعی: زمانی که میتوانی در کنار دیگران باشی، چرا باید به دوری و حسرت فکر کنی؟ غم و اندوه بیپایان چه معنی دارد در چنین حالتی؟
هوش مصنوعی: آیا خواب سنگین و سنگینتری برای تو کافی نیست؟ دیگر چرا به دنبال نوشیدنی صبحگاهی و شراب شبانه هستی؟
هوش مصنوعی: اینجا به نوعی به فریبکاری و ظاهرسازی اشاره شده است. گفته میشود که مانند دام، ریشه واقعی و معنوی این وضعیتی که ما در آن به دانهها و خواستههای خود میبالیم، چیست؟ از آسمان و زندگی چه انتظاری برای رسیدن به آرزوها داریم؟ در واقع، این پرسش در مورد هدف و حقیقت زندگی و آرزوها مطرح شده است.
هوش مصنوعی: تو خود را به حالت افتاده و نزدیک به زمین آوردهای، و از روی سوختن به خاطر غرور، نمیدانی نشانه چیست، مانند تیری که در هوا پرتاب شده است.
هوش مصنوعی: چشم تو از درخواست ما بیخبر است و در خواب خوش غرق شده است، چه میداند داستان ما چیست؟
هوش مصنوعی: صائب، نگرانی و غم دل را از عارفان نپرس؛ چرا که جز روشنی و روشنی دل در آینه دل، چیز دیگری وجود ندارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
ساقی شراب لعل بگردان بهانه چیست
تا گویمت که حاصل این کارخانه چیست
مرغان آشیان خرابات عشق را
مرغوب تر ز باده و نقل آب و دانه چیست
گر پنبه برکشی چو صراحی ز گوش هوش
[...]
ای در درون جان ز دل من کرانه چیست
جائی چنین کراست درون آبهانه چیست
در هر زمان زمانه به شغلی قیام داشت
جز عشق در زمان تو شغل زمانه چیست
گر خون گرفتهای نگرفته عنان تو
[...]
بلبل اگر نه مست گل است این ترانه چیست؟
گر نیست عشق زمزمه ی عاشقانه چیست؟
ای پندگو دلم مخراش این فسانه چیست
مردم ز غیرت، این سخن مجرمانه چیست
نازم به توسن ستم او که هیچ گاه
آگه نشد که چاشنی تازیانه چیست
گر غمزه ات مراد اسیران نمی دهد
[...]
هی زلف و خال جلوه دهی این بهانه چیست
هستیم خود اسیر تو این دام و دانه چیست
این خانه ای که زلف تو بر دل فروخته
در آن دگر حساب صبا حق شانه چیست
کی آگه از اذان مؤذن شوی اگر
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.