اگر نه مدِّ بسم‌الله بودی تاجِ عنوان‌ها
نگشتی تا قیامت نو خط شیرازه دیوان‌ها
نه تنها کعبه صحراییست دارد کعبهٔ دل هم
به گرد خویشتن از وسعت مشرب بیابان‌ها
به فکر نیستی هرگز نمی‌افتند مغروران
اگرچه صورت مقراض لا دارد گریبان‌ها
سر شوریده‌ای آورده‌ام از وادی مجنون
تهی سازید از سنگ ملامت جیب و دامان‌ها
حیات جاودان خواهی به صحرای قناعت رو
که دارد یاد هر موری در آن وادی سلیمان‌ها
گلستان سخن را تازه‌رو دارد لب خشکم
که جز من میرساند در سفال خشک، ریحان‌ها؟
نمی‌بینی ز استغنا به زیر پا نمی‌دانی
که آخر می‌شود خار سر دیوار، مژگان‌ها
کدامین نعمت اَلوان بود در خاک غیر از خون؟
ز خجلت برنمی‌دارد فلک سرپوش این خوان‌ها
چنان از فکر صائب شور افتاده‌ست در عالم
که مرغان این سخن دارند با هم در گلستان‌ها
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائلی چون عشق، خودشناسی و ارتباط انسان با معنویات می‌پردازد. شاعر از بسم‌الله و کعبه به عنوان نمادهای الهی یاد می‌کند و به وسعت و عمق وجود انسان اشاره می‌کند که مشابه بیابان‌ها و صحراهاست. او تأکید می‌کند که مغروران هرگز به فکرشان نمی‌رسد، و از سوی دیگر، زندگی جاودان در قناعت و ساده‌زیستی نهفته است. همچنین، شاعر به تازگی و زنده بودن سخن در دل خشکی‌ها و خشکی وجود انسان‌ها اشاره دارد و در نهایت به عدم شناخت از نعمت‌های الهی و تأثیر آنها بر زندگی آدمی می‌پردازد. زبان شعر بیانگر اندیشمندی و جست‌وجوی حقیقت در عالم وجود است.
هوش مصنوعی: اگر نبود برکات و فضل "بسم‌الله"، دیگر نام و نشان‌هایی که به عنوان‌های مختلف معروفند تا قیامت پایدار نمی‌ماند. همانند اینکه اگر بسم‌الله نباشد، نظم و ترتیب دیوان‌ها نیز دچار بی‌نظمی خواهد شد.
هوش مصنوعی: کعبه تنها در بیابان نیست، بلکه دل هم به نوعی کعبه‌ای است که در دور خود احساسات و فضایی وسیع از زندگی را تجربه می‌کند.
هوش مصنوعی: گاهی اوقات افراد مغرور به خودشان استغنا می‌کنند و به دیگران اهمیت نمی‌دهند. حتی اگر شرایطی ایجاد شود که به آنها آسیب بزند، باز هم نمی‌توانند به خود بیایند و به فکر عواقب عملشان نباشند.
هوش مصنوعی: من فردی دیوانه و سرگردان را از سرزمین مجنون آورده‌ام، بگذارید از سنگین ملامت‌ها پاک و خالی شود.
هوش مصنوعی: اگر به دنبال زندگی ابدی و پایدار هستی، به سرزمین قناعت و راضی بودن برو. آنجا یاد و نام هر موجود کوچکی مثل مور و همچنین بزرگانی چون سلیمان وجود دارد.
هوش مصنوعی: باغ سخن همیشه پر از تازگی و زیبایی است، اما من که لبانم خشک و بی‌حالت است، چه کسی میتواند به من برساند که در گلدان‌های خشک، گل‌های خوشبو و معطر وجود دارد؟
هوش مصنوعی: نمی‌دانی که با بی‌نیازی و خودکفایی ممکن است چیزهایی که اکنون به نظر می‌رسند بی‌اهمیت، در نهایت به مشکلاتی جدی تبدیل شوند. مثل خاطر ناخوشایندی که وقتی به یاد آن طرف دیوار می‌افتم، در می‌یابم که ممکن است یک روز به یادگار، به یادم بیفتند.
هوش مصنوعی: کدام نعمت در این زمین جز خون وجود دارد؟ آسمان از شرمندگی روی این سفره‌ها را می‌پوشاند.
هوش مصنوعی: در دنیای امروز، آن‌قدر از اندیشه و ایده‌های صائب تب و تاب و هیجان وجود دارد که پرندگان در گلستان‌ها درباره‌ی آن صحبت می‌کنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
می‌خواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
حکیمان را چه می‌گویند چرخ پیر و دوران‌ها
به سیر اندر ز حکمت بر زبان مهر و آبان‌ها
خزان گوید به سرماها همین دستان دی و بهمن
که گویدشان همی بی‌شک به گرماها حزیران‌ها
به قول چرخ گردان بر زبان باد نوروزی
[...]
به تنگ آمد دل، از خودسازی این باغ و بستان‌ها
دگر دست من است و، دامن پاک بیابان‌ها
ز دست درد مجنون‌مشربان را در بیابان‌ها
به دامن می‌رسد مانند گل چاک گریبان‌ها
مبادا خار خواهش دامن دل را به چنگ آرد
در این گلشن به رنگ غنچه جمع آرید دامان‌ها
چرا شیرین نباشد گفتگوی شکرین لعلی
[...]
زهی چون گل به یاد چیدن از شوق تو دامان‌ها
چو صبح آوارهٔ چاک تمنایت گریبان‌ها
ز محفل رفتگان در خاک هم دارند سامان‌ها
مشو غافل ز موسیقار خاموشی نیستان‌ها
ز چشمم چون نگه بگذشتی و از زخم محرومی
[...]
چو تر هرگز نگردید، از می وصل تو دامان‌ها
ز مخموری بود خمیازه‌ای، چاک گریبان‌ها
خیال توبه، نقشی بود بر آب فراموشی
در آن عهدی که با پیمانه می‌بستیم پیمان‌ها
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۹ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.