لعبت لاغر میانی دلبر فربه سرین
قامتت را سرو جفت و صورتت را مه قرین
سرو بالایی و مه سیما و جز من کس ندید
ماه را لاغر میان و سرو را فربه سرین
سرو کی دارد زبان و اندر زبان شیرین سخن
ماه کی دارد دهان و اندر دهان در ثمین
قامت توست ای پسر گر سرو می خواهی چنان
صورت توست ای صنم گر ماه می جویی چنین
تا ندیدم قد تو سروی ندیدم در چمن
تا ندیدم روی تو ماهی ندیدم بر زمین
هم حدیثت روز و شب با سرو باشد هم حدیث
هم نشینت سال و مه با ماه باشد هم نشین
سرو و ماهی لاجرم خورشید رویان در لقب
سرو سیمینت همی خوانند و ماه راستین
کردمی جان زاستین برسرو و ماه تو نثار
گر مرا بودی به جای دست جان در آستین
تا به میدان آمدی دیدم زقد و روی تو
ماه را با گوی و چوگان سرو را بااسب و زین
سرو و مه را آسمان و بوستان از چشم و دل
گر ندیدی خویشتن را در دل و چشمم ببین
حسن روم و چین (تو) وز تو پرچین گشت روی
سرو قدان را به روم و ماه ریان را به چین
گر همی خواهی که قدر ماه و سرو افزون کنی
بوستان و آسمان از بزم مجدالدین گزین
صدر ساده سید مشرق ابوالقاسم علی
پروریده در معالی آفریده زآفرین
آن خداوندی که اندر حلم و علم و فضل و بذل
مقتدای عالمش کرده است رب العالمین
امر و نهی او مدبر در صلاح و در فساد
حل و عقد او موثر در شهرو و در سنین
عاجز است از کوشش او هر چه گردون را نجوم
قاصرست از بخشش او هر چه قارون را دفین
هم نفوس وهم طبایع هم زمین و هم زمان
همت او را رهی و نعمت او را رهین
خاک و باد و آب و آتش نایبند از رای او
وقت حلم و وقت لطف و وقت مهر و وقت کین
کار ناید هندسی را در حساب هندسه
بی ثنای او الوف و بی عطای او مائین
ای فصاحت را بیانت چون محمد را نبی
ای سماحت را بنانت چون سلیمان را نگین
علم محضی کز تو بفروزد همی روی صواب
عقل پاکی کز تو بفزاید همی نور و یقین
از رسوم تو مکارم را همی نسخت کنند
با تو زان باشند روز و شب کرام الکاتبین
در صنوف اضطرار و از صروف روزگار
حرمتت رکن وثیق و حشمتت حصن حصین
پیش تو مفلس چو سین آیند امید و امل
باز گردند از در انعام تو منعم چو شین
در مروت گر نبوت دعویی ظاهر کند
جز دل و دست او را نیست برهان مبین
آفتاب آل پیغمبر تویی کز فر تو
مشرق و مغرب به نور نزهت و نعمت عجین
قلعه بغداد است و جیحون دجله و باغ تو کرخ
تو به حرمت اهل ایمان را امیرالمومنین
سنت و تطهیر شمس الدین که فرمودی بدو
شد بنای عشرت و نزهت چو عزم تو متین
(شادمان شد جان و دل کز سنت او کرد و گشت
راحت اندر جان مکان و شادی اندر دل مکین)
تا معونت یافت این سنت ز یمن و یسر تو
خانه ها خلد برین شد بادها ماء معین
منتشر شد لهو و راحت را زمین و در زمان
معتکف شد عیش و عشرت در یسار و در یمین
روح پروردن به لهو و شادمان بودن به دل
شد بدین سنت فریضه در طریق شرع و دین
از پی تشریف این تطهیر شاید کز خدای
آیت تحلیل خمر آرد به ما روح الامین
باده گرچه دشمن شرم است گشت از عکس او
چهره هر باده خواری همچو روی شرمگین
خرمی با جان قرین شد چون طراوت بابهار
بی غمی با دل به هم شد چون شفا با انگبین
این چنین خرم نیامد وین چنین بی غم نبود
هیچ جان در هیچ وقت و هیچ دل در هیچ حین
تهنیت گویند جدت رابدین سور و سرور
جان هر پیغمبری در روضه خلد برین
هم بقای جان او خواهند و هم اقبال تو
جان هر پیغمبری از ایزد جان آفرین
گرچه من اندیشه ای دارم چو تیر اندر کمان
هست با من گنبد گردان چو شیر اندر کمین
بینم از ایام اعزاز ار مرا داری عزیز
یابم از گردون معونت گر مرا باشی معین
تا چو نعمت را و نغمت را قلم صورت کند
حرف این ماند بدان شکل آن ماند بدین
باد با چشمت ملازم نعمت روی نکوی
باد در گوشه مجاور نغمه رود حزین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره زیبایی و جذابیت طبیعی و انسانی صحبت می‌کند. شاعر به توصیف قامت بلند و چهره زیبا که شبیه سرو و ماه است می‌پردازد و از محبوبش می‌خواهد که او را در نظر بگیرد. سپس شاعر به مقام والای انسانی و خداوندی اشاره می‌کند که علم، فضل و قدرتش بر جهان تسلط دارد. او نشان می‌دهد که چگونه خداوند می‌تواند هر چیزی را در دست بگیرد و حال و هوای دنیا را تغییر دهد. سپس به سنت‌های پسندیده و لزوم شادی و خوبی تأکید می‌کند و این که چگونه این سنت‌ها به بهبود زندگی و روح انسان کمک می‌کنند. در نهایت، شاعر از دوستی و حمایت می‌خواهد تا بتواند در راه عشق و زیبایی‌ها پیش برود.
هوش مصنوعی: دلبر قدبلند و خوش‌قامت، با اندامی لاغر و زیبایی بسیار، در میانه‌ی میدان بازی می‌کند. قامت زیبا و باریک او مانند سرو، و چهره‌اش همچون ماه است که همراهی دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی کسی اشاره دارد که همچون سرو بلند و راست قامت است و چهره‌ای همچون ماه دارد. در این بین، شاعر بیان می‌کند که تنها او قادر است زیبایی‌ها را به درستی ببیند و آن را ستایش کند. در واقع، او در مقایسه با دیگران، از این زیبایی‌ها درک و احساس بهتری دارد و تنها اوست که جمال و زینت را به خوبی می‌شناسد.
هوش مصنوعی: سرو چگونه می‌تواند زبانی داشته باشد و اگر هم داشته باشد، در آن زبان چهامی را شیرین بگوید؟ ماه نیز چطور می‌تواند دهانی داشته باشد و در آن دهان، سخن گرانبها بگوید؟
هوش مصنوعی: ای پسر، اگر می‌خواهی مانند سرو بلند و خوش قامت باشی، به قامت تو توجه کن. اگر به دنبال زیبایی ماه هستی، باید به صورت تو بنگرم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که زیبایی و قامت تو را ندیدم، هیچ سرو زیبا را در گلزار ندیدم و تا وقتی که چهره تو را ندیدم، هیچ ماهی را بر روی زمین مشاهده نکردم.
هوش مصنوعی: همیشه در روز و شب با زیبایی‌های خاص خود در ارتباط باش و همچنین گفت‌وگو و دوستی‌ات با یارانت، همواره با لطافت و روشنی باشد.
هوش مصنوعی: سرو و ماه به ناچار به عنوان برترین موجودات زیبایی شناخته می‌شوند. در واقع، نام زیبای تو را به خاطر زیبایی‌ات با سرو نقره‌ای و ماه واقعی مقایسه می‌کنند.
هوش مصنوعی: من جانم را فدای سرت و ماه رویت می‌کنم، اگر تو هم مرا به جای دستی که جانم را در آستین گذاشته‌ای، قبول کنی.
هوش مصنوعی: زمانی که تو در میدان ظاهر شدی، متوجه شدم که زیبایی و جلوه‌ات باعث شده تا ماه را با گوی و چوگان و سرو را با اسب و زین مقایسه کنم.
هوش مصنوعی: اگر در دل و چشم خود حس نکردی که سرو و ماه و آسمان و باغ چقدر زیبا هستند، نگران نباش، چون من تو را در دل و چشمم می‌بینم.
هوش مصنوعی: زیبایی تو، ای معشوق، باعث شده که چهره‌ی زیبا و بلندقدان به روم و چین مشهوری شود.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی ارزش و زیبایی ماه و درخت سرو را افزایش دهی، از مراسم و جشن‌های مجدالدین بهره ببر و آنها را در باغ و آسمان خود انتخاب کن.
هوش مصنوعی: سید مشرق، ابوالقاسم علی، در فضایل و برتری‌ها در اوج و بالا قرار دارد و مظهر شخصیت والای انسانی است که در پرورش نیکو و عظیم، به کمال رسیده است.
هوش مصنوعی: خداوندی که در صبر، دانش، فضیلت و بخشش، بهترین الگو برای جهانیان قرار داده است.
هوش مصنوعی: فرمان و نهی او در مدیریت امور به نفع و ضرر تاثیرگذار است و تاثیر او در تصمیم‌گیری‌ها و در همه ایام وجود دارد.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در آسمان است، نمی‌تواند به اندازه‌ی تلاش و کوشش او کارساز باشد، و هر چیزی که در زمین است، نمی‌تواند به اندازه‌ی بخشش و generosity او، دارای وزانت و ارزش باشد.
هوش مصنوعی: همه انسان‌ها و ویژگی‌های طبیعی، همچنین زمین و زمان، تحت تأثیر اراده و بی‌نیازی او هستند.
هوش مصنوعی: خاک، باد، آب و آتش به خواست و اراده او وابسته هستند، چه زمانی که باید صبر کرد، چه زمانی که باید محبت کرد، و چه زمانی که باید به حماسه و جنگ پرداخت.
هوش مصنوعی: هیچ هندسی نمی‌تواند در محاسبات خود به درستی عمل کند، مگر اینکه از وجود او بهره‌مند شود. بی‌وجود او، تمام تلاش‌ها بی‌فایده و بی‌نتیجه خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر کس که فصاحت و بلاغت داشته باشد، باید همچون پیامبر محمد (ص) سخن بگوید و در generosity و بخشش، شبیه سلیمان (ع) باشد.
هوش مصنوعی: دانش خالصی که از تو به دست می‌آید، به راه صحیحی باید هدایت کند. عقل پاکی که از تو ناشی می‌شود، همراه با نور و یقین خواهد بود.
هوش مصنوعی: از عادات نیک تو یادداشت می‌کنند و همراه تو هستند در روز و شب نویسندگان بزرگ و با فضیلت.
هوش مصنوعی: در شرایط سخت و در میان تغییرات روزگار، احترام و اعتبار تو بنیاد محکمی است و شخصیت تو مثل دژی قوی است که از تو در برابر چالش‌ها محافظت می‌کند.
هوش مصنوعی: وقتی فقرا و نیازمندان به حضور تو می‌آیند، با امید و آرزو نزد تو می‌آیند. اما وقتی که نعمت و بخشش تو را می‌بیند، از درِ تو به شادی و فخر برمی‌گردند.
هوش مصنوعی: اگر کسی در جستجوی انسانیت و اخلاق نیکو باشد، باید بداند که تنها دلی صادق و دستانی توانا می‌تواند دلیل روشنی بر راست‌گویی او باشد.
هوش مصنوعی: تو همچون آفتاب هستی که از نور و خیر و برکتت، شرق و غرب پر از نیکویی و خوشی شده‌اند.
هوش مصنوعی: بغداد یک قلعه است و جیحون و دجله در کنار آن قرار دارند. باغ تو در کرخ، به خاطر احترام به مؤمنان، به امیرالمؤمنین تعلق دارد.
هوش مصنوعی: سنت و خوش‌رفتاری شمس‌الدین باعث شد که بنیاد شادی و خوشی برقرار شود، وقتی که اراده تو قوی و راسخ بود.
هوش مصنوعی: جان و دل خوشحال شدند چون به قوانین و سنت او عمل کردند و در نتیجه، آرامش در وجود و شادی در دلشان پدید آمد.
هوش مصنوعی: وقتی کمک‌های تو با خوبی و آسانی به ما رسید، خانه‌هایمان به بهشت تبدیل شد و بادهای خنک و آرامبخش بر ما وزید.
هوش مصنوعی: در زمین، شادی و سرگرمی به‌طور گسترده‌ای گسترش یافته و در این زمان، لذت و خوشی در دو طرف، چپ و راست، حضور دارد.
هوش مصنوعی: تربیت روح بر اساس سرگرمی و شاد بودن در دل، به این شیوه یک وظیفه در راه دین و شریعت قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: شاید به‌دنبال این تشریف و احترام، خداوند نشانه‌ای از حلال بودن شراب را به ما هدیه کند. روح‌الامین (فرشته وحی) این پیام را به ما منتقل کند.
هوش مصنوعی: شراب هرچند که با عفت و شرم در تضاد است، اما به خاطر زیبایی و جلوه‌اش، هر نوشنده‌ای را به یاد چهره‌ای شرمگین می‌اندازد.
هوش مصنوعی: شادی و سرزندگی با جان انسان عجین شده است، مانند طراوت بهار که دل را شاد می‌کند. این خوشی و شفا مانند عسل است که دل را مداوا می‌کند.
هوش مصنوعی: این‌گونه خوشحالی و شادی به این شکل هرگز نیامده و هیچ‌کس در هیچ زمانی بی‌غم نبوده و هر دلی در هیچ لحظه‌ای این‌قدر راضی و آسوده نبوده است.
هوش مصنوعی: تهنیت می‌گویند که جد تو در خوشی و سرور است، همان‌طور که جان هر پیامبری در باغ بهشت قرار دارد.
هوش مصنوعی: به دنبال بقای جان او هستند و هم برای تو خوشبختی می‌طلبند. هر پیامبری از خداوند جان بخش، جان دارد.
هوش مصنوعی: من تفکری دارم که مانند تیر در کمان آماده پرتاب است و به همین دلیل مانند شیری هستم که در کمین نشسته و منتظر فرصت مناسب است.
هوش مصنوعی: اگر مرا در روزهای بزرگداشت محترم بشماری، از آسمان یاری و کمک می‌طلبم اگر تو در کنارم باشی و حمایتم کنی.
هوش مصنوعی: تا وقتی که نعمت و نغمه به دست قلم تبدیل می‌شوند، حرف و شکلی که از آنها به وجود می‌آید، هر یک به نوعی متفاوت و خاص خود باقی می‌ماند.
هوش مصنوعی: باد با چشمانت هم‌نشین شده و لطافت چهره‌ی زیبایت را در کنار نغمه‌ی غمگین رود می‌نوازد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
فهم کن گر مؤمنی فضل امیرالمؤمنین
فضل حیدر ، شیر یزدان ، مرتضای پاکدین
فضل آن کس کز پیمبر بگذری فاضل تر اوست
فضل آن رکن مسلمانی ، امام المتّقین
فضل زین الاصفیا ، داماد فخر انبیا
[...]
ای برید شاه ایران از کجا رفتی چنین
نامه ها نزد که داری؟ بار کن! بگذار! هین
کی جدا گشتی ز شاه و چندگه بودی براه
چند گون دیدی زمان و چند پیمودی زمین
سست گشتی تو همانا کز ره دور آمدی
[...]
حاسدان بر من حسد کردند و من فردم چنین
داد مظلومان بده ای عز میر مؤمنین
شیر نر تنها بود هرجا و خوکان جفت‌جفت
ما همه جفتیم و فردست ایزد دادآفرین
حاسدم بر من همی پیشی کند، این زو خطاست
[...]
گشت گیتی چون بهشت از فر ماه فرودین
بوستان را کرد پر پیرایه های حور عین
بر بهشت بوستان مگزین بهشت آسمان
کان بهشت بر گمانست این بهشت بر یقین
ابر گوئی کرده غارت تخت بزازان هند
[...]
آفرین بر دولت محمودیان باد آفرین
کافریدش زآفرین خویشتن جان آفرین
آفرین بر دولتی کش هر زمان گوید خدا
آفرین باد آفرین بر چون تو دولت آفرین
چون نباشد آفرین ایزدی بر دولتی
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.