دلم را دیده عاشق کرد عاشق
که دل را عشق لایق بود لایق
مراد از دیده معشوق است معشوق
دلم پیوسته عاشق باد عاشق
بدان دلبر سپردم دل که دارد
جمالش جمله حسن خلایق
تو گویی دیده را دیدار خوبی
به روی او حوالت کرد خالق
بدو دادند گویی حسن عذرا
به من دادند گویی عشق وامق
دلم را چشم مخمورش بدزدید
شنیدی نرگس مخمور سارق
ندیدم تا بدیدم چهره او
گل و نسرین شکفته بر شقایق
ببین رخسار و زلفش تا ببینی
موافق گشته مومن با منافق
زبس خون ریختن فاسق شد آن چشم
به جان بر وی نشاید بود واثق
فغان از وی فغان از وی که در عشق
مرا چون خویشتن کرده ست فاسق
اگر مدح شهاب الدین نباشد
نتابد بر شب من صبح صادق
ابوبکر بن مجدالدین که دینش
پناه اهل دین است از عوایق
سخن را کلک او جفت مساعد
سخا را دست او یار موافق
زکلک او مخالف را مخاوف
ز جود او موافق را مرافق
به کلک او نگه کن تا ببینی
بصیر اکمه و خاموش ناطق
بخواند چون قدر تقدیر فردا
نگردد جز قضا با علم سابق
زهی در علم همچون علم کامل
زهی در عقل همچون عقل حاذق
مقامت قبله اصحاب حاجات
کلامت قدوه اهل حقایق
در الفاظت معانی را فواید
در اخلاقت معالی را دقایق
معطر کرده ذکر خاندانت
زمین را از مغارب تا مشارق
همه با مکرمت داری تعلق
همه با محمدت سازی علایق
ز وصفت عاجز است این نظم معجز
به مدحت لایق است این لفظ رایق
وکیل رزقی از ایزد که ارزاق
به جود تو حوالت کرد رازق
ز رزق تنگ عیش تنگ دارم
مرا مگذار در چندین مضایق
همی تا نور مه بیش از کواکب
همی تا قدر شه بیش از بیادق
مبادت وقت نهمت هیچ مانع
مبادت روز عشرت هیچ عایق
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر از عاشقانگی و عشق به معشوق سخن می‌گوید. شاعر بیان می‌کند که دلش به عشق معشوق تسخیر شده و زیبایی او تمام زیبایی‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. شاعر به ستایش معشوق می‌پردازد و به خوبی‌های او اشاره می‌کند. او همچنین از حال خود در عشق و درد و رنجی که به خاطر معشوق متحمل می‌شود، می‌گوید.
شاعر در ادامه به مدح شخصیت‌های مذهبی و علمای دین می‌پردازد، به ویژه شهاب‌الدین، و بر صفات نیک او تأکید می‌کند. او علم و عقل ایشان را ستوده و خواستار رزق و روزی بیشتر از خداوند است. در پایان نیز از معشوق می‌خواهد که مانعی برای شادی و خوشی‌اش نشود.
به‌طور کلی، شعر حاکی از عشق عمیق و ساحت‌های معنوی در کنار درد و رنج ناشی از عشق است.
هوش مصنوعی: دل من به خاطر عشق، به حالت عاشقانه‌ای در آمده است؛ زیرا آن عشق، شایسته و مناسب دل من بوده است.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر احساس عشق و علاقه عمیق شاعر به معشوقش است. در اینجا، "دیده" به معنای نگاه و توجه به معشوق است و نشان می‌دهد که معشوق چه تأثیری بر دل شاعر دارد. شاعر به زیبایی و جذابیت معشوق اشاره می‌کند و ابراز می‌کند که قلبش به‌طور مداوم عاشق اوست. این عشق و اقرار به احساسات عمیق، نشان‌دهنده وابستگی و احترامی است که شاعر برای معشوق قائل است.
هوش مصنوعی: من دل را به آن محبوب سپردم که زیبایی‌اش تمام خوبی‌های خلقت را در بر می‌گیرد.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که چشمانت به دیدن زیبایی‌های خود را به خالق سپرده است.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که به من زیبایی خاصی داده‌اند، گویی عشق و دوستی عمیق را به من بخشیده‌اند.
هوش مصنوعی: دل من را با زیبایی و حالتی مست‌کننده‌اش دزدید. آیا شنیده‌ای درباره نرگس زیبایی که در حال سرمستی، دل‌ها را می‌رباید؟
هوش مصنوعی: وقتی با چهره او مواجه شدم، مانند گل و نسرین که بر روی شقایق شکفته‌اند، زیبایی او را مشاهده کردم.
هوش مصنوعی: نگاه کن به چهره و موهای او، تا ببینی چگونه ایمان و نفاق در هم آمیخته‌اند.
هوش مصنوعی: چشم فاسدی که به خونریزی عادت کرده است، شایسته اعتماد و اطمینان نیست.
هوش مصنوعی: آه من از او که در عشق، مرا به بی‌راهه کشانده و به حالتی مانند خودش دچار کرده است.
هوش مصنوعی: اگر در خصوص شهاب‌الدین ستایش و تمجید نشود، صبح روشنی بر شب تار من نخواهد تابید.
هوش مصنوعی: ابوبکر بن مجدالدین که شخصیتش مایه‌ای برای حمایت از اهل ایمان و دین است، به مشکلات و موانع مربوط به دین احترام می‌گذارد و از آنها دوری می‌کند.
هوش مصنوعی: سخن را او به زیبایی و هنر بیان می‌کند و در این مسیر، دستش همواره یاریگر و مساعد است.
هوش مصنوعی: از ترفندهای او، دشمنان ترس دارند و از generosity او، دوستانش آرامش می‌یابند.
هوش مصنوعی: به قلم او نگاه کن تا ببینی که چقدر عمیق و موثر است؛ او می‌تواند با نوشتارش افکار خاموش را به صحبت درآورد.
هوش مصنوعی: هرچقدر که انسان در تلاش باشد و برای آینده برنامه‌ریزی کند، باز هم نمی‌تواند از سرنوشت و تقدیر خود فرار کند، زیرا آنچه مقدر شده است، به علم و دانشی که پیش از این وجود داشته، مرتبط است.
هوش مصنوعی: به راستی که در دانش همچون دانشی تمام هستی و در عقل مانند فردی باهوش و چیره هستی.
هوش مصنوعی: تو جایگاهی مقدس برای درخواست‌کنندگان هستی و گفتارت الگوی کسانی است که به حقیقت‌ها دست یافته‌اند.
هوش مصنوعی: در سخنان تو معانی ارزشمندی وجود دارد و در رفتارهایت نکات دقیقی نهفته است.
هوش مصنوعی: ذکر و نام اعضای خانواده‌ات بوی خوشی به زمین بخشیده است، از غرب تا شرق.
هوش مصنوعی: همه در محبت و نیابت تو هستند و همه روابطشان با تو به واسطه محمد شکل می‌گیرد.
هوش مصنوعی: این شعر به این معناست که این نظم و شعر نمی‌تواند به خوبی توصیف‌کننده صفات تو باشد و تنها حرف‌های زیبا نمی‌توانند به اندازه کافی تو را ستایش کنند؛ زیرا تو شایسته تمجید و ستایش بیشتری هستی.
هوش مصنوعی: وکیل روزی از خداوند است که روزی‌ها را با لطف و رحمت خود به تو می‌دهد.
هوش مصنوعی: از روزی کم و محدود، زندگی دشواری دارم. مرا در این همه تنگنا و سختی رها نکن.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد با گذشت زمان، نور و روشنایی ماه از ستارگان بیشتر می‌شود و همچنین مقام و ارزش پادشاه از دیگران بالاتر می‌رود.
هوش مصنوعی: هرگز اجازه نده که در زمان تلاش و کوشش تو هیچ مانعی وجود داشته باشد و همچنین در روزهای شادمانی هیچ چیز نتواند تو را از لذت بردن باز دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
شقیق النفس هات علی الشقائق
شرابی کان بدین وقت است لایق
گل اندر باغ می خندد چو معشوق
و قدیبکی السحاب بلحن عاشق
ادر بنت الکروم علی کرام
[...]
بمعجز کرد ماه آسمان شق
نمود از ذاتِ بیچون سرّ مطلق
صراحی می زند بانگ اناالحق
بیا ساقی بده جام مروق
من از حلق صراحی می ننوشم
به وقت صبح تسبیح مصدّق
ببین بر چهره ی خوبان که از می
[...]
کدامین نقطه را نطق است «اناالحقّ»
چه گویی هرزه‌ای بود آن مُزَبّق؟
غریب و خسته و تنها و عاشق
بلا همراه و دولت نا موافق
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.