گنجور » سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان

سعدی » گلستان » باب اول در سیرت پادشاهان »

حکایت شمارهٔ ۳۸

گروهی حکما به حضرت کسری در به مصلحتی سخن همی‌گفتند و بزرگمهر که مهتر ایشان بود خاموش.

گفتندش: چرا با ما در این بحث سخن نگویی.

گفت: وزیران بر مثال اطبااند و طبیب دارو ندهد جز سقیم را. پس چو بینم که رای شما بر صواب است مرا بر سر آن سخن گفتن حکمت نباشد.

چو کاری بی فضول من بر آید

مرا در وی سخن گفتن نشاید

و گر بینم که نابینا و چاه است

اگر خاموش بنشینم گناه است

نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی

حاشیه‌ها جمع شود / باز شود

تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...

رامک در ‫۱۰ سال و ۱ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۳، ساعت ۱۶:۱۳ نوشته:

لطفا تصحیح کنید: گروهی از حکما در حضور حضرت کسری به مصلحتی سخن همی‌گفتند و بزرگمهر که مهتر ایشان بود خاموش.

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

نصیری در ‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۰۱:۲۰ نوشته:

بیت دوم این حکایت:
و گر بینم که نابینا و چاه است/اگر خاموش بنشینم گناه است
را به دو صورت کاملا متفاوت می توان خواند که دو معنای مختلف دارد و معمولا مردم ما آن را به صورت اشتباه می خوانند و خسرو شکیبایی هم در 40 حکایت از سعدی این بیت را اشتباه می خواند.
توضیح این است که حکما به بزرگمهر انتقاد کرده اند که ساکت بودن تو در جمع ما گناه است و بزرگمهر توضیح می دهد که ساکت بودن من گناه نیست بلکه هنگامی من گناه کار خواهم بود که ببینم شما در راه خطایی هستید و من ساکت باشم و چون شما در راه خطایی نیستید پس ساکت بودن من هم گناه نیست.

پس هنکام خواندن این بیت باید فشار کلام روی مصرع اول باشد. در واقع خسروشکیبایی و همه مردم ایران این بیت را طوری می خوانند که فشار کلام روی کلمه گناه قرار می گیرد و از خواندنشان این معنی به دست می اید که وقتی که نابینایی در حال افتادن به درون چاه است اگر ساکت باشی و فریاد نزنی گناه کرده ای پس ساکت نباش و فریاد بزن.
در صورتی که سعدی می خواهد بگوید که وقتی نابینایی در حال افتادن به چاه نیست تو هم لازم نیست چیزی بگویی.
منظور سعدی از این ببت این بوده است که وقتی امور به درستی پیش می رود لازم نیست هیاهو و فریاد کنی
ولی ما این بیت را طوری می خوانیم که وقتی نابینایی در حال افتادن به چاه است باید هیاهو کنی.
و این فرقی بسیار ظریف است که هنگاه خواندن این بیت باید رعایت کرد.
روش خواندن غلط این بیت این است که پس از خواندن مصرع اول چند ثانیه مکث کنیم و مصرع دوم را با تاکید روی کلمه گناه بخوانیم
روش خواندن درست این است که پس از خواندن مصرع اول، بدون مکث، مصرع دوم را بخوانیم و روی کلمه گناه تاکید نکنیم.
توضیح بیشتر در
پیوند به وبگاه بیرونی
/

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

محسن ، ۲ در ‫۴ سال و ۱۱ ماه قبل، شنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، ساعت ۰۲:۰۸ نوشته:

نصیری جان
نه جانم
این دو بیت متضاد همدیگرند.
چو کاری بی فضول من بر آید
مرا در وی سخن گفتن نشاید
میگوید : اگر کاری بدون دخالت من به درستی پیش می رود ، دخالت من بیجاست .
ولی درین بیت
و گر بینم که نابینا و چاه است
اگر خاموش بنشینم گناه است.
می گوید : اگر جایی که به دخالت من احتیاج است نباید ساکت باشم
شکیبایی درست خوانده و همه ی دیگران هم .

replyپاسخگویی به این حاشیه flagگزارش حاشیهٔ نامناسب linkرونوشت نشانی حاشیه

برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.

	غیرفعال و فعال کردن دوبارهٔ حالت چسبانی نوار ابزار به بالای صفحات
	راهنمای نوار ابزار
	پیشخان کاربر
	اشعار و ابیات نشان‌شدهٔ کاربر
	اعلان‌های کاربر
	ادامهٔ مطالعه (تاریخچه)
	خروج از حساب کاربری گنجور
	لغزش به پایین صفحه
	لغزش به بالای صفحه
	لغزش به بخش اطلاعات شعر
	لغزش به بخش حاشیه‌های شعر
	لغزش به بخش تصاویر نسخه‌های خطی، چاپی و نگاره‌های هنری مرتبط با شعر
	لغزش به بخش ترانه‌ها و قطعات موسیقی مرتبط با شعر
	لغزش به بخش شعرهای هم‌آهنگ
	لغزش به بخش خوانش‌های شعر
	لغزش به بخش شرح‌های صوتی
	فعال یا غیرفعال کردن لغزش خودکار به خط مرتبط با محل فعلی خوانش
	فعال یا غیرفعال کردن شماره‌گذاری خطوط
	کپی نشانی شعر جاری در گنجور
	کپی متن شعر جاری در گنجور
	به اشتراک‌گذاری متن شعر جاری در گنجور
	مشابه‌یابی شعر جاری در گنجور بر اساس وزن و قافیه
	مشاهدهٔ شعر مطابق قالب‌بندی کتاب‌های قدیمی (فقط روی مرورگرهای رومیزی یا دستگاه‌های با عرض مناسب)
	نشان کردن شعر جاری
	ویرایش شعر جاری
	ویرایش خلاصه یا برگردان نثر سادهٔ ابیات شعر جاری
	شعر یا بخش قبلی
	شعر یا بخش بعدی

ورود به گنجور

حکایت شمارهٔ ۳۸