صدر جهان که شعله از نور رای تو
بر نور آفتاب فلک برتری کند
سرمایه شرف الدین علی که چرخ
با همتش نزیبد اگر سروری کند
آز شکم گرسنه شود ممتلی ز حرص
گر میل طبع سوی سخاگستری کند
اندر امور نظم ممالک به یک صریر
کلک مبارک هنرش خنجری کند
در پیش زخم حوادث به نور حزم
هم جوشنی نماید و هم مغفری کند
گر کژ کند قضا سر پیمانه وجود
حکمش میان هر دو به حق داوری کند
بر خلق همچو بر سه موالید چارونه
لطف پدر چو تربیت مادری کند
ور گم کند زمانه سر رشته صلاح
حزمش به نور رای ورا رهبری کند
کلکی است ناتوان به کف کافیش که تیغ
با آن همه نفاق ورا چاکری کند
بر عارض بیاض چو مشاطه گونه گون
اشکال مختلف ز خط عنبری کند
بر خصم و بر ولی اثر سعد و نحس را
همواره سخره بر زحل و مشتری کند
مانند الکنی است ولیکن سخنوران
عاجز شوند از او چو زبان آوری کند
در یک نفس هزار گهر زو جدا شود
زو طرفه نیست اینکه گهرپروری کند
چون مسکنش کف شرف الدین علی بود
تا با بنان فرخ او عنبری کند
صدرا ضمیر خادم داعی به مدح تو
در صف اهل فضل و هنر سروری کند
چون خطبه مدیح تو خواند زبان او
گردون هفت پایه ورا منبری کند
معلوم رای تست که خادم ثنای تو
نه از طریق شعر و ره شاعری کند
دور است از این طریق ولیکن به طوع طبع
مدح تو ورد اوست چو مدحتگری کند
قرضی که از ره کرمت ملتزم شداست
هنگام آن رسید که ذمت بری کند
تا از دو جنس عالم کوچک مرکب است
وانکه سه و چهار بدو مهتری کند
آسیب هفت و چار ز عمرت گسسته باد
تا بر سران عالم ذاتت سری کند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره بزرگی و فضیلت فردی به نام شرف الدین علی است. شاعر با استفاده از تشبیهات و تصاویر زیبا، عظمت و برتری او را در میان دیگران توصیف میکند. او به هوش و ذکاوت شرف الدین علی و تأثیر مثبت او در مدیریت و نظم امور کشور اشاره دارد. همچنین، شاعر ملاحظاتی در مورد مشکلات زمانه و چگونگی رهبری با حزم و تدبیر را مطرح میکند. در نهایت، مدح و ستایش شاعر از این شخصیت و درخواست از او برای ادامهی این شایستگیها و فضائل بیان میشود.
هوش مصنوعی: آسمان و عالم هستی تحت تأثیر روشنی و شعله وجود تو قرار دارند و نور تو حتی بر نور آفتاب نیز برتری دارد.
هوش مصنوعی: سرمایهی شخصیت شرفالدین علی به قدری ارزشمند است که حتی گردش روزگار نمیتواند به آن آسیب بزند. اگر او روزی برتری پیدا کند، این برتری از جایگاه والای او ناشی میشود.
هوش مصنوعی: اگر شکم گرسنه باشد، انسان پر از حرص و طمع میشود. اما اگر طبیعت انسان به سمت سخاوت و generosity برود، او دیگر به طمع و حرص بیجا نیازی ندارد.
هوش مصنوعی: در مدیریت و تدبیر کشورها، قلم هنرمند میتواند به مانند خنجر، به شدت اثرگذار و مستقیم باشد.
هوش مصنوعی: در برابر آسیبهای ناشی از حوادث، انسان با تدبیر و هوشیاری میتواند هم از خود محافظت کند و هم پناهگاهی برای دیگران فراهم آورد.
هوش مصنوعی: اگر سرنوشت پیمانه وجود را کج کند، حکم او بین هر دو چیز به درستی قضاوت خواهد کرد.
هوش مصنوعی: بر انسانها مانند چهار حالت مختلف در تولد، محبت پدر و تربیت مادری تأثیرگذار است.
هوش مصنوعی: اگر زمانه او را از مسیر درست منحرف کند، درایت و تدبیر او با نور فکر و اندیشهاش، او را راهنمایی خواهد کرد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که یک شخص زبون و ناتوان نمیتواند با داشتن یک ابزار تند و برشنده، به چیزی آسیب بزند یا آن را تحت کنترل درآورد. به عبارتی دیگر، حتی اگر ابزار قدرتمندی در دست داشته باشد، توانایی استفاده مؤثر از آن را ندارد.
هوش مصنوعی: بر روی پوست سفید، مانند آرایشگر، اشکال مختلفی با خطی به رنگ عنبر ایجاد میکند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که تأثیرات مثبت و منفی در زندگی، به سادگی میتواند بر هر کسی، چه دشمن و چه دوست، ظاهر شود. بهعبارتی، سرنوشت و تقدیر نه تنها بر روی افرادی که در زندگی ما نقش منفی دارند بلکه بر روی افرادی که در کنارمان هستند نیز تأثیر میگذارد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که مانند الکنها هستند، اما زمانی که کسی به بیان سخن میپردازد، دیگر سخنوران از او ناتوان میشوند. یعنی وقتی شخصی توانایی ابراز احساسات و افکار خود را پیدا میکند، دیگران قادر به رقابت با او نیستند.
هوش مصنوعی: در یک آن، میتوان از چیزی هزاران جواهر جدانمود. اما شگفت این است که خود آن چیز، قادر به پرورش جواهر نیست.
هوش مصنوعی: زیرا خانهاش در جایی بود که علی بن شرف الدین زندگی میکرد و تا با انگشتان خوشبوی او، عطر دلانگیزی به مشام برسد.
هوش مصنوعی: صدرا به عنوان بهترین و والاترین نماینده، به ستایش و تمجید تو میپردازد و در جمع اهل دانش و هنر مقام رفیعی برای تو به وجود میآورد.
هوش مصنوعی: وقتی زبان آسمان و زمین برای تو ستایش میگوید، همچون منبری برای تو آماده میشود.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که فهمیدن نظر تو برای شخصی که به تو خدمت میکند، به دلیل ستایش تو نیست و او این کار را از طریق شعر یا به عنوان شاعر انجام نمیدهد.
هوش مصنوعی: این مسیر طولانی است، اما به خاطر علاقه و میل به تو، او دچار شوق و ذوق مدح و ستایش تو شده است، مانند کسی که میخواهد تو را ستایش کند.
هوش مصنوعی: زمان آن رسیده است که دینی که به خاطر رحمتت بر عهدهام قرار گرفته بود، ادا شود و از این بار رهاییم کنی.
هوش مصنوعی: اینجا اشاره به این است که عالم از دو جنس تشکیل شده است و اگر کسی بخواهد بر آن تسلط یابد یا برتری پیدا کند، باید از اصول و عناصر آن دو جنس فراتر برود و به مفاهیم و ابعاد جدیدی دست یابد. به عبارت دیگر، تنها با اتکا به دو جنس موجود نمیتوان به شناخت عمیقتر یا تسلط واقعی رسید.
هوش مصنوعی: ای کاش آسیبهای زندگی کمتر از آن باشد که تو را در سالهای عمرت دچار درد و رنج کند، تا تو بتوانی به مقام و مرتبهای دست یابی که بر دیگران برافراشته شوی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
بشنو مدیح من که شنیدن کری کند
مدحی که با فلک به مثابت مری کند
اقبال تو مدیح من از جان من سرشت
جان را قبول کن که قبولش کری کند
با جان من لطافت الفاظ مدح تو
[...]
عالم که کامرانی و تن پروری کند
او خویشتن گم است که را رهبری کند
صدر جهان و عالم جان و سپهر فضل
ای آنکه آسمانت به جان چاکری کند
اطفال فضل را به جهان بهر تربیت
شد وقت آنکه طبع خوشت مادری کند
شاید اگر طبیعت معجزنمای تو
[...]
چون چشم نیم مست تو غارتگری کند
تاراج عقل و هوش ز جن و پری کند
نبود دلی که تا برد از دلبری و ناز
هر لحظه عشوه ز پی دلبری کند
دارم امید وصل تو بسیار و عاقبت
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.