نظام ملک و ولایت جمال تاج و کلاه
سر محامد محمود شاهزاده و شاه
بلاهور درآمد میان موکب خویش
به زینتی که برآید شب چهارده ماه
قضا به روی همی رفت پیش او همه دشت
قدر به دیده همی رفت پیش او همه راه
هوا عنان براقش همی کشیده به دست
ز خاک نعل براقش همی دمیده گیاه
گشاده چشم به دیدار او سپید و سیاه
نهاده گوش به گفتار او سپهر و سپاه
بیافت حشمت او پشت دهر و گشت قوی
بدید هیبت او شیر چرخ و شد روباه
کنون کشد به جهان در سیاستش لشکر
کنون زند به فلک بر سعادتش خرگاه
ز شرم جاهش عیوق برنیارد سر
ز بیم عدلش بی جاده برندارد کاه
گناهکار بپرهیزد از مظالم او
که دست و پای گواهی بر او دهد به گناه
تناسخی که بدان فر ایزدی نگرد
بگوید اشهد ان لا اله الاالله
دلی که آینه فکرتش به چنگ آرد
در او ببیند رازی که نیست زان آگاه
کسی که خواهد کز همتش سخن گوید
دراز گرددش اندیشه و سخن کوتاه
ضمیر گردد تیرش دل مخالف را
از آن چو تیر همی محترق شود گه گاه
بدید گرز گران سنگ ماه بر کتفش
چو سنگ پشت سر اندر کتف کشد هر ماه
نه جست یارد با خشم او زبانه برق
نه کرد یارد در چشم او زمانه نگاه
نهیب حمله او دید دهر گشت جبان
نشاط خدمت او کرد چرخ گشت دو تاه
مظفرا ملکا خسروا خداوندا
همی نباید بر شاهزادگیت گواه
بدین صفت که رسیدی رسیده بود خبر
خبر عیان شد و بفزود بر یکی پنجاه
خدای چشم بد از عرض تو بگرداند
که صدر دولت و دینی و عز مسند و گاه
همیشه تا به هم آرند با سماع شراب
همیشه تا بنگارند بر سپید سیاه
نهال ملک نشان و بساط عدل سپر
رضای ایزد جوی و بقای سلطان خواه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف شخصیت و ویژگیهای محمود شاهزاده و حکومت او میپردازد. شاعر با زبان زیبا و تصاویری جالب، بر جلال و عظمت او تأکید میکند و او را به عنوان یک پادشاه قدرتمند و عادل توصیف میکند که مردم و سپاه به دیدار او شوق دارند. ویژگیهایی از جمله ستمگری بر گناهکاران و عدالت او نیز ذکر شده است. در ادامه، شاعر به نظمی که او در حکومت خود برقرار کرده و تأثیرات مثبت آن بر جامعه اشاره میکند. با تأکید بر معنویات و اصول دینی، شاعر برای او دعا و آرزوی موفقیت میکند و نکاتی از زیبایی و شکوه سلطنت او را مرور میکند. در نهایت، تأکید میشود که او باید در برابر عظمت خود آگاه باشد و همیشه در پی رضای خداوند باشد.
هوش مصنوعی: حکومت و اداره ملک به زیبایی و شکوه تاج و کلاهی است که بر سر محامد و محمود شاهزاده و شاه قراردارد.
هوش مصنوعی: در شب چهاردهم ماه، بلاهور با شکوه و زیبایی خاصی در میان جمعیت خود وارد میشود.
هوش مصنوعی: قضا و تقدیر در حال حرکت بودند و به سوی او میرفتند، همه دشتها و مسیرها به چشم او میرسیدند.
هوش مصنوعی: هوا در حال حرکت به سوی سریعالحالی است و با دستان خود به جل çekش میکشد، در حالی که از نیروی این حرکت، گیاهان از خاک جان میگیرند و رشد میکنند.
هوش مصنوعی: چشمهایم را به روی دیدن او باز کردهام و گوشهایم را به شنیدن سخنان او آماده کردهام. در این میان، همه چیز برای من اهمیت دارد، همانطور که آسمان و نیروهای آن مهم هستند.
هوش مصنوعی: زیبایی و عظمت او به اندازهای بود که بر تمام دنیا سایه افکند و در برابر قدرت او، همه میترسیدند. مثل اینکه او شیر آسمان است و در مقابل او، روباهها بیقدرت و کوچکند.
هوش مصنوعی: حالا در جهان، با سیاستش قدرتی به دست آورده است و بر آسمان، خوشبختیاش را جشن میگیرد.
هوش مصنوعی: از شرم مقامش هیچکس جرأت ندارد سر خود را بالا ببرد و از ترس عدالت او، هیچکس نمیتواند به راحتی این بار سنگین را بر دوش بگذارد.
هوش مصنوعی: افراد گناهکار باید از ظلم و ستم پرهیز کنند، زیرا اعمال آنها خودشان گواهی بر گناهانشان میدهند.
هوش مصنوعی: تناسخ و بازگشت روح به دنیا، به این معناست که اگر روحی به مقام والا و الهی دست یابد، در نهایت شهادت میدهد که جز خداوند خدای دیگری نیست.
هوش مصنوعی: دلی که توانایی درک و تفکر داشته باشد، میتواند رازهایی را ببیند و درک کند که دیگران از آن بیخبرند.
هوش مصنوعی: کسی که بخواهد درباره اراده و تلاش خود صحبت کند، ممکن است فکرش به موضوعات مختلف گسترش یابد و صحبتهایش بلند شود.
هوش مصنوعی: وقتی که احساسات و خواستههای دل مخالف به سمت او پرتاب میشود، مانند تیری که به هدف میخورد، گاهی اوقات این تیر باعث شعلهور شدن و آتشسوزی در دل میگردد.
هوش مصنوعی: اگر به سنگینی ماه را بر شانهاش ببینی، همچون سنگی که بر پشت سر کشیده میشود.
هوش مصنوعی: او با خشمی که دارد چون برق نمیتواند جست و خیز کند و در چشمانش زمانی را نمیتوان دید.
هوش مصنوعی: صدای حمله او باعث ترس و وحشت زمانه شد، و شگفتی خدمت او باعث گردید که زمین و زمان به حالت حیرت درآیند.
هوش مصنوعی: ای خداوند، تو نباید به مقام شاهزادگی او شاهد باشی.
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که به واسطه صفات و ویژگیهایی که فرد به آنها دست یافته، خبرهای مهم و واضحی به همگان رسیده و این اطلاعات به اندازهای زیاد است که به طور قابل توجهی افزایش یافته است. یعنی تأثیر این خبرها به حدی بوده که هر کس در مقایسه با دیگری پنجاه برابر بیشتر از آنها مطلع شده است.
هوش مصنوعی: خداوند نگاه های بد را از تو دور کند، چون تو در جایگاه رفیع و باعزتی قرار داری که هم به حکومت و هم به دین مربوط میشود.
هوش مصنوعی: همیشه تا زمانی که با موسیقی و نوشیدن شراب دور هم جمع شوند، همچنان به نوشتن بر روی کاغذ سفید و سیاه ادامه میدهند.
هوش مصنوعی: درختی که نشاندهنده سلطنت است و تکیهگاه عدالت، باید با رضایت خداوند و طول عمر پادشاه همراه باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
سماع و بادهٔ گلگون و لعبتان چو ماه
اگر فرشته ببیند دراوفتد در چاه
نظر چگونه بدوزم؟ که بهر دیدن دوست
ز خاک من همه نرگس دمد به جای گیاه
کسی که آگهی از ذوق عشق جانان یافت
[...]
به فرخی و به شادی و شاهی ایران شاه
به مهرگانی بنشست بامداد پگاه
برآن که چون بکند مهرگان به فرخ روز
به جنگ دشمن واژون کشد به سغد سپاه
به مهر ماه ز بهر نشستن و خوردن
[...]
مگر که زهره و ما هست نعت آن دلخواه
که با سعادت زهره است و باطراوت ماه
سعادتی که همه در روان گشاید طبع
طراوتی که همه بر خرد ببندد راه
اگر چه در نسب آدم آفتاب نبود
[...]
ایا بهار من و عید نیکوان سپاه
چو ماه ز ابر همی تابی از قبای سیاه
بصید رفتی و پدرام بازگشتی شام
برنگ و بوی رخ و زلف خویشتن می خواه
میئی که وقت سحر زو نسیم گیرد گل
[...]
تو زاهدی و دو زلف تو آفتاب پرست
به سجده اید شما هر دو درگه و بیگاه
چرا دو چشم تو دیبای لعل پوشیدست
اگر نپوشند ای دوست زاهدان دیباه
ز راه گمشده را زاهدان به راه آرند
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.