پادشاها نزاری عاجز

جز به اخلاص دم نزد هرگز

هرچه گویم تو خود نکو دانی

همه غثّ و ثمین او دانی

بی ریا بندۀ تو بودستم

همچنان تا که زنده ام هستم

حق انعام تو فراوان است

حق او بر من است تا جان است

تا سرم بر تن است و تن زنده

بنده ام بنده ترا بنده

من که باشم که گویم آن توام

یکی از جمله سگان توام

برکشیدی مرا و بگزیدی

ملک دادی و مال بخشیدی

من که باشم که من ز خود گویم

هرچه گویم ز خویش بد گویم

منم و این قدر سخن ریزه

با عقول و جهول هم نیزه

دل فرتوت صید چشم غزال

مغز آشفته وقف خیل خیال

در مقامات عشق باخته ام

با علامات عشق ساخته ام

مست و معتوه و واله و مجنون

پیش از این نیز بوده ام، نه کنون

جز ولای تو در ولایت دل

نیست چیزی دگر ز آب وز گل

دُر مدح تو تا که من باشم

بر سر افتخار می پاشم

خود ثنای تو حرز جان دارم

تا نفس می رود روان دارم

گر مرا نکبتی رسد شاید

بی خلل دولت تو می باید

چون بود دولت تو پابرجا

کوچه سردار روزگار چه پا

روزگار ار به برگ و ساز آید

به درِ دولت تو باز آید

عافیت زیر چرخ اخضر نیست

زانکه در بحر جای اخگر نیست

هیچ بند از زمانه نگشاید

که دمی اعتماد را شاید

هرکه خود را از پیش دریابد

عاقبت دولتی دگر یابد

چون بود بر صراط حق سَیرش

بود انجام و عاقبت خَیرش

یک شکاف است از مبادی کار

واجب و لازم است استغفار

خیرگی هم حجاب ره باشد

آدمی غافل از گنه باشد

موی کردم سفید و نامه سیاه

چون بود آدمی بری ز گناه؟

چون براندیشم از خطا و زلل

تا به گردن فرو شوم به وَحل

دل ریشم کباب می گردد

عالم جان خراب می گردد

آبم از دیده می رود چو سحاب

زهره از بیم می شود خوناب

در قهستان ز من چه بیش و چه کم

هیچ توفیر نیست نقصان هم

چون نباشد به دست من کاری

پیش از این بیش از این بود باری

هم به تکلیف خود قیام کنم

نیم کار سخن تمام کنم

منم امروز اوستاد سخن

بستانم به طبع داد سخن

گر به کاری دگر نمی شایم

کار خود را به کار و بار آیم

هر زمان تحفه ای برون آرم

که از آن عقل را جنون آرم

تا به تشویش راح مشغولم

از صلاح و فلاح معزولم

اشتغالم نمی گذارد بیش

که بر آرم سر ملال از پیش

دختر فکر بکر مست مرا

جز به خلوت نداد دست مرا

فکر در سیر سست بنیاد است

اصل او کنج خلوت آباد است

محفل عام محشری دگر است

روز محشر کرا ز خود خبر است؟

تو زمن لطف خویش باز مگیر

بر من از قصه دراز مگیر

قصه روز و شب تمام نبود

که بر آن قصه قصه ای افزود

شب گر از روز دادخواهی داشت

او دگرگونه رسم و راهی داشت

بنده از بخت خویشتن دارد

که همه ساله قصد من دارد

بخت و دولت مطیع و رام آیند

همه در سلک انتظام آیند

داشتم از جناب خلدمآب

که مشرف شوم به عزّ جواب

آنچ از این ملتمس صواب و خطاست

تا چه بر مقتضای رای شماست

یک اشارت در آن بفرمایند

بنده را راه راست بنمایند

عزم دارم که شقه ای پوشم

گوشه ای گیرم و در آن کوشم

که رضای تو می کنم حاصل

به وفای تو جان سپارم و دل

خرقه صوفیانه درفکنم

وز شراب و سماع برشکنم

از لباس قبا برون آیم

بنگرم تا ز کار چون آیم

گرچه دانم که هرکس از رنگی

بر سبویم زنند خرسنگی

آن یکی گوید این چه سرتیزی ست

نقش بندی و رنگ آمیزی ست

و آن دگر گویدیم به نسبتِ حال

که نزاری و توبه اینت محال

دیگری گویدم بترسیده ست

یا خیالی دگر مگر دیده ست

وآن دگر یک به عجز بنشاند

هریک القصه قصه ای خواند

من مجنون واله عاشق

پس رو رنگ جعفر صادق

داشتم اول این شعار و لیک

بد شدم بر سرم نیامد نیک

گر اعادت کنم پس از سی سال

بر سر خرقه، نیست دور از حال

خام بودم مگر، مگر چه بود 

خامی این است و بس، دگر چه بود؟

دولت رفته را معاد از پس

در حساب است تا به قطع نفس

می دهد فقر گه گهی یارم

می برد باز با سرم کارم

تا ز خود پاک وا نپردازند

مهره نرد خویش چون بازند؟

رنگ مردان نه رنگ سالوس است

خرقه پوشی به هرکس افسوس است

تا ز هستی خود برون نشوند

فارغ از عقل و از جنون نشوند

نتوان در لباس مردان شد

سرسری در محیط نتوان شد