گنجور

 
ملا احمد نراقی

گریه‌هایم نی ز شوق جنت است

نی ز شوق حوری مه صورت است

جنت آن خواهد که جز جنت نیافت

نور جنت‌آفرین بر وی نتافت

باغ و جنت در بر او خرم است

کو به بزم خاص تو نامحرم است

حور و جنت دلکش و زیبا بود

پیش چشمی کز تو نابینا بود

هرکه از جامت کشد ماء معین

سلسبیل اندر مذاقش پارگین

حور پیش دیده‌ای دارد جمال

که ندیده است آن جمال بی مثال

می‌خورد دهقان چنان شیرین گزر

که نخورده مرد بازرگان شکر

روستا بوسد لب یک پیرزن

چون ملک شه لعل خاتون ختن

خوانده‌ام اندر کتاب اختصاص

این خبر مخصوص از خاصان خاص

کآید اندر محشر از رب جلیل

از ملایک نازنین چندین قبیل

روی‌ها رخشنده چون تابنده هور

حله‌ها پا تا به سر از عین نور

تا به تربت‌گاه آن مرد خدا

پس دهد از جانب حقش ندا

هین ز جا برخیز ای در خواب ناز

خلد را ده از قدومت اهتزاز

خیز از جا گشته اندر نور غرق

روشن از نور جمالش غرب و شرق

پس به سر تاج گرامش برنهند

خلعت رحمت ورا در بر کنند

آورندش پس جنیبت‌ها ز نور

در رکابش جمله از نزدیک و دور

تا درآید در نگارستان جان

در گلستان حیات جاودان

در فضای بهجت و نور و صفا

در سرای رحمت خاص خدا

در نعیم ملک و رضوان کبیر

در جهان عشرت و عیش عبیر

بیند آنجا آنچه ناید در بیان

نی قلم داند نوشتن نی بیان

بیند آنجا گلستان در گلستان

گلستانها سر زده تا لامکان

چشمه‌ها آنجا روان زآب حیات

چشمه‌ها شیرین‌تر از قند و نبات

سلسبیل و کوثر آنجا موج‌زن

چشمه‌های دیگر از خمر و لبن

چشمه‌هایی منبعش دریای جود

جود شاهنشاه اقلیم وجود

ساقیان اندر کنار چشمه‌ها

چشم‌هاشان پر ز ناز و عشوه‌ها

ساقیانی ره زده بر مهر و ماه

هر دو عالم‌شان اسیر یک نگاه

جمله را بر کف قدحهای بلور

عکس ساقی در قدح افکنده نور

بیند اندر چشمه‌ها از هر کنار

رسته گردد بید و شمشاد و چنار

نی ز جنس چوب و آب و باد و خاک

بلکه از یاقوت و لعل و دُرّ پاک

مرغها بر شاخها اندر نوا

در نوای جانفزای دلربا

هر طرف بیند چمن اندر چمن

غنچه و گل یاسمین و نسترن

غنچه‌ها بی خار و سنبل بی خزان

لاله‌ها بی داغ و گل بی پاسبان

صف کشیده حوریان از هر طرف

زلفها بر دوش و ساغرها به کف

چون درآید اندر آن عشرت سرا

دل ز غم فارغ شود جان از عنا

آورندش پس جنیبت‌های خاص

وز کرامتها دهندش اختصاص

حور و غلمان و ملایک بیکران

در رکابش طرقوا گویان روان

بگذرد تا از هزاران مملکت

مملکتها خارج از نعت و صفت

پیش هر ملکی بود ملک نخست

همچو گلشن در بر گلخن درست

چون به هر منزل رسد گوید که این

جنت من باشد و خلد برین

باز گویندش که بگذر ای فلان

این بود از محفلت یک داستان

مختصر سازم که شرح آنچه دید

کی توان در رشتهٔ گفتن کشید

بگذرد زین مملکت‌ها ناگهان

افتد اندر بحر نور بیکران

نور در نور و ضیا اندر ضیا

ناپدیدش ابتدا و انتها

دیده بگشاید ببیند هر طرف

قصر در قصر و غرف اندر غرف

قصرها و غرفه‌ها تا لامکان

هم گرفته شرق و غرب آن جهان

قصرها بالای هم از هر طرف

غرفه‌ها مَبنیه بر فوق غرف

حوریان در غرفه‌ها بر تخت ناز

عشوه‌هاشان دلفریب اهل راز

باشد آن نور تلالؤ در قصور

وز مه رخسار مهر آثار حور

نورشان از جبهه و رومی عنق

بر فضای جنت افکنده تتق

ناگهان از صُقع بالا بر نشیب

پرتوی نور افکند با فر و زیب

آنچنان کز نور آن ضوء شَنی

نور دیگر را نماند روشنی

از تلالؤ خیره گردد چشم او

آیدش از فر و حشمت سر فرو

وهم دوراندیش آرد در گمان

کاین بود نور خداوند جهان

خواهد افتد بر زمین بهر سجود

آن ملک گوید که هین برخیز زود

این چه وهم است و چه تصویر و خطا

این نباشد نور ذات پاک کبریا

حوری خاص تو در کاخ رفیع

سر برون آورده با چهر بدیع

بود این نور بدیع از روی او

هشت جنت عطرگین از بوی او

پس بویژه آید آن زیبا صنم

تا برِ آن بندهٔ بس محترم

پس بگیرد دست او را با نیاز

آورد تا بر سریر عز و ناز

نعمت جاوید بی رنج و زِحام

ملک جاویدان و عز مستدام

صحت خالی ز تشویشِ سقم

عشرت فارغ ز اندوه و الم

عزّ و ناز دایم و عمر ابد

نعمتی افزون ز اِحصا و عدد

نعمتی افزون که گویم کنت کیت

اینقدر بس اذرأیت ثم رأیت

آنچه را آن پادشاه بی نظیر

هم نعیمش گوید و ملک کبیر

من چه گویم با زبان گنگ و لال

یا چه بنویسم از این بشکسته بال

آنچه در خاطر نیاید مثل آن

کی توانم من کنم آن را بیان

ور بگویم آنچه آید در مقال

نی کسی را هوش می‌ماند نه حال

چرخ در وجد آید و خندان شود

گرچه رقاص است صد چندان شود

خاک را از شوق هوش از سر شود

گرچه بیهوش است بیهش‌تر شود

 
 
 
پرسش‌های پرتکرار